Συζητήσεις για την οικονομική κρίση και την παρακμή του σύγχρονου ελληνισμού. Αναλύσεις για τα μακροχρόνια αίτια και αγωνιώδεις απόπειρες αλλήλο-απόδοσης ευθυνών. Όλοι συμφωνούμε στο γενικό πλαίσιο και διαφωνούμε στα επιμέρους. Όλοι διαπιστώνουμε και συμφωνούμε ότι υπάρχει ασθένεια, αλλά διαφωνούμε για το είδος της.

Τελικά η διαφωνία μας προκύπτει καθολική, γιατί όταν κάθε επί μέρους κομμάτι του κοινωνικού συνόλου έχει επαναστατήσει, έχει αυτονομηθεί και κινείται με εχθρικές διαθέσεις εναντίον των άλλων, τότε δεν υφίσταται πλέον κοινός τόπος συνομιλίας, κοινός τόπος συνεννόησης. Καθόμαστε δίπλα-δίπλα σε συνεδριακά πάνελ, τηλεοπτικά σαλόνια και παράθυρα, όχι με σκοπό να βρούμε κοινό τόπο και να συμφωνήσουμε τελικά σε μια βιώσιμη, λειτουργική και ελπιδοφόρα λύση. Αλλά με ιδιοτελή σκοπό ο κάθε ένας να υποστηρίξει την δική του άποψη και να ικανοποιήσει την αυταρέσκειά του πείθοντας (προσωρινά έστω) ή αποστομώνοντας όλους τους υπόλοιπους.


Ο λόγος μας, ο πολιτικός, ο δημόσιος, ο καθημερινός, ο λόγος μας ανάμεσα σε μια παρέα, δεν είναι πλέον διάλογος. Δεν είναι πλέον συνεννόηση, αλληλοκατανόηση και γνωριμία. Όλοι, εγκλωβισμένοι στην δική μας αλήθεια, στο δικό μας σωστό και δίκαιο, ο καθένας προσπαθώντας να "βγει από πάνω" από όλους τους άλλους. Επειδή, ποτέ δεν διδαχθήκαμε τον διάλογο, ποτέ δεν μάθαμε να ακούμε αλλά μόνο να μιλάμε, ακατάπαυστα, χωρίς νόημα και χωρίς κατανόηση και συναίσθηση του κοινωνικού μας περίγυρου. Υπό τέτοιες συνθήκες, όλοι είμαστε ένοχοι των παραπάνω, όλοι το κάνουμε σε μεγαλύτερο, ή μικρότερο, βαθμό. Είναι προφανές και αληθές ότι η κοινωνία μας έχει οπισθοδρομήσει, τραγικά, σε πρωτόγονη κατάσταση.

Και βρισκόμαστε, πλέον, στο σημείο όπου για να επιτευχθεί βελτίωση, απαιτείται συλλογική δράση, ζητείται συνεννόηση, αλληλοκατανόηση και ομοφωνία. Όλοι θεωρούμε ότι έχουμε την λύση για όλα τα προβλήματα. Στην πραγματικότητα δεν ξέρουμε ότι έχουμε όλοι χτίσει το δικό μας κάστρο, έχουμε κλειστεί μέσα σε αυτό, και είμαστε ο καθένας μας και ένας πρωθυπουργίσκος, ο καθένας και ένας σατραπίσκος, ένας τυραννίσκος. Δεν είμαστε όμως πολίτες. Γιατί το κράτος μας έχει αποξενώσει, μας έχει κάνει αμέτοχους της πόλης και των κοινών. Αποτέλεσμα αυτού του αισθήματος της αποξένωσης είναι αυτό που κατά καιρούς, άλλοτε ειρωνικά και άλλοτε σοβαρά, όλοι αναφωνούμε: "αν ήμουν εγώ πρωθυπουργός θα έκανα...".

Ένας πολίτης όμως θα γνώριζε ότι ως αληθινό, ζωντανό μέλος της πόλης και των κοινών, έχει ρόλο και δυνατότητα δράσης και από αυτήν την πρωταρχική βαθμίδα του απλού πολίτη. Δεν θα χρειαζόταν να ανέβει στα ανώτερα στρώματα της εξουσίας για να μπορέσει να δράσει.

Σήμερα σε ένα κράτος που μας έχει στερήσει την αυθεντική ιδιότητα του πολίτη, τι είδους προσωπική ή συλλογική πολιτική δράση μπορούμε να αναλάβουμε; Με ποιες ελπίδες επιτυχίας; Μέσα σε ποιο πλαίσιο; Όταν όλες οι διέξοδοι είναι κλειστές. Όταν όλα τα περιθώρια ανάκαμψης και βελτίωσης του πολιτικού μας συστήματος έχουν εξαντληθεί, όταν τελικά, κανένας πλέον δεν ξέρει τι θέλει από την κοινωνία και από τον εαυτό του; Θέλουμε την εγωϊστική κατοχύρωση των καταναλωτικών μας επιθυμιών (να παραμείνουμε δηλαδή ακοινώνητα όντα, ανελέητοι και άπληστοι κυνηγοί-μέλη μιας ζούγκλας) αλλά ταυτόχρονα ζητάμε και θέλουμε να βρεθεί άμεσα το "τέλειο" πολίτευμα, η τέλεια μετρημένη κοινωνία, ώστε αυτή να είναι σε θέση να ικανοποιήσει τις ίδιες αρπακτικές διαθέσεις που μας οδήγησαν σε αυτήν την κατάσταση.

Τι θα προκύψει τελικά; Θα διαιωνιστεί και άλλο αυτός ο φαύλος κύκλος; Θα καταφέρουμε τελικά να συνεννοηθούμε; Μέχρι στιγμής, στην ανθρώπινη ιστορία, οι κοινωνίες και οι πολιτισμοί είχαν μόνο ανοδική πορεία. Σήμερα έχουμε, δυστυχώς, οπισθοδρομήσει πάρα πολλούς αιώνες πίσω. Και δεν υπάρχει ιστορικό προηγούμενο ανάκαμψης, και επιστροφής στην πολιτισμική πρόοδο μετά από μια τόσο μεγάλη οπισθοδρόμηση. Θα το θέσουμε εμείς σήμερα ή όχι; Το μέλλον κανείς δεν μπορεί να το διανοηθεί και κανείς δεν τολμά να το μαντέψει.


ioannisdandoulakis

Σας ευχαριστώ για την επίσκεψη σας...