Στις 22 Νοεμβρίου 1963 στις 12.30 μ.μ. κεντρική ώρα Αμερικής, ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Τζον Κένεντι δολοφονήθηκε στο Ντάλας της Πολιτείας του Τέξας ενώ κατευθυνόταν μέσα σε μια ανοιχτή λιμουζίνα από το αεροδρόμιο του Love Field στην εμπορική αγορά του Ντάλας, όπου σκόπευε να εκφωνήσει ομιλία περί την εθνική ασφάλεια της χώρας του.
Η επίσημη πλευρά μίλησε για τρεις σφαίρες που ρίχτηκαν κατά του Αμερικανού προέδρου. Αλλά η επίσημη εκδοχή αμφισβητείται σήμερα περισσότερο από κάθε άλλη φορά.
Ο Κένεντι μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο «Parkland» του Ντάλας, όπου οι γιατροί ανήγγειλαν το θάνατό του στις 13.00. Ο αντιπρόεδρος Τζόνσον έφτασε στο νοσοκομείο περίπου είκοσι λεπτά πριν από την αναγγελία του θανάτου του Κένεντι. Στις 13.40 αναχώρησε από το νοσοκομείο για την αεροπορική βάση του Love Field, όπου στις 14.38 με μεγάλη ταχύτητα κάλυψε το κενό εξουσίας ορκιζόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ και αμέσως έφυγε αεροπορικώς για την Ουάσιγκτον. Με την ίδια ταχύτητα ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ άλλαξε αποφασιστικά την πολιτική του προκατόχου του για το Βιετνάμ.
Στις 24 Νοεμβρίου 1963 ο Τζόνσον τηλεγράφησε στον Αμερικανό πρεσβευτή στη Σαϊγκόν ότι «επιθυμούσε να κερδίσει τον πόλεμο» στο Βιετνάμ, δίνοντας «προτεραιότητα στις στρατιωτικές επιχειρήσεις» αντί στις «αποκαλούμενες» κοινωνικές μεταρρυθμίσεις. «Να κερδίσουμε τον πόλεμο. Αυτό ήταν το μήνυμα» του νέου πρόεδρου, παρατήρησε ο Ρόμπερτ Μακναμάρα, δύο μόλις μέρες μετά την επίσημη ανάληψη των καθηκόντων του.
Στις 26 Νοεμβρίου ο Τζόνσον ενέκρινε το σχέδιο της CIA και των ειδικών δυνάμεων του Νότιου Βιετνάμ «για τη μυστική δράση εναντίον του Βόρειου Βιετνάμ», που έλαβε αργότερα την κωδική ονομασία Επιχειρησιακό Σχέδιο 34Α.
«Ο πρόεδρος Τζόνσον προσέγγισε το Βιετνάμ διαφορετικά απ' ό,τι ο προκάτοχός του» αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, σχολίασε ο τότε υπουργός Αμυνας Ρ. Μακναμάρα.
Ο Τζόνσον προσκάλεσε τον Μακναμάρα σε μια συνομιλία σχετικά με το Βιετνάμ.
«Μου έκανε ολόκληρη διάλεξη -γράφει ο Μακναμάρα- ήταν πεπεισμένος ότι η αμερικανική κυβέρνηση δεν έκανε όλα όσα θα έπρεπε» για το Βιετνάμ.1
Οι αιχμές για τον JFK ήταν προφανείς. Ενα ανάλογο κλίμα δυσαρέσκειας και αγανάκτησης επικρατούσε και στους κόλπους της CIA για τον πρόεδρο Κένεντι, μετά την αποτυχία της απόβασης στον Κόλπο των Χοίρων στην Κούβα. Το δυσμενές κλίμα κατά του JFK περιγράφει ανάγλυφα στις αναμνήσεις του, που δημοσιεύτηκαν στα τέλη του 20ού αιώνα, ο Ρίτσαρντ Μπίσελ, υπεύθυνος μυστικών επιχειρήσεων της CIA, που είχε αναλάβει στο όνομα της υπηρεσίας την οργάνωση και εκτέλεση του μυστικού σχεδίου απόβασης αντικαστρικών δυνάμεων στην Κούβα.
Μάλιστα ο Μπίσελ ενώπιον του τότε αρχηγού της CIA Τζον ΜακΚόουν μίλησε σε συνάθροιση εκπροσώπων της υπηρεσίας απ' όλη την Απω Ανατολή για την αποτυχημένη απόβαση στον Κόλπο των Χοίρων. Εκείνο που θυμόταν ο Μπίσελ ήταν ότι μετά την ομιλία του αρκετοί σχολιαστές αρέσκονταν να επιρρίπτουν την ευθύνη της αποτυχίας της απόβασης στην απόφαση του JFK ν' ακυρώσει την τελευταία στιγμή την αμερικανική αεροπορική επιδρομή που προβλεπόταν στο σχέδιο για την ανατροπή του Κάστρο.2
Ο πρόεδρος Κένεντι εθεωρείτο από σημαντική μερίδα του αμερικανικού ηγετικού πυρήνα ως ένας κατευναστής και όχι συνεπώς μαχητής του Ψυχρού Πολέμου απέναντι στην ΕΣΣΔ και τους φίλους της.
Ως ένοχος της δολοφονίας του JFK θεωρήθηκε ο Λι Χάρβεϊ Οσβαλντ, που συνελήφθη σχεδόν αμέσως και στις 24 Νοεμβρίου εκτελέστηκε από έναν άνθρωπο του υποκόσμου, τον Τζακ Ρουμπινστάιν, ενώ εξελισσόταν η διαδικασία μεταφοράς του από την αστυνομία του Ντάλας σε φυλακή κρατουμένων.
1. Το Σύνδρομο του Οδυσσέα, σ.σ. 389-390, R. McNamara, In Retrospect, New York, 1995. σ.σ. 102-103.
2. R.M. Bissell jr. Refflections of a Cold Warrior, New Haven 1996, σελ. 199.
Ελευθεροτυπια