Το «αγαπημένο παιδί» της Ουάσιγκτον στη Μέση Ανατολή, ο «εγγυητής» της σταθερότητας στην περιοχή, ο σιδηρός ηγέτης που επανεκλέγεται πρόεδρος κάθε έξι χρόνια με βία και νοθεία με την ίδια ευκολία που διορίζει τον κηπουρό του, περνάει δύσκολες ώρες. Βγάζει τα τανκς στους δρόμους, κηρύσσει στρατιωτικό νόμο, «μπλοκάρει» το Facebook και τα κινητά τηλέφωνα, επιλέγει την αιματοχυσία.

Ποτέ άλλοτε μετά τη δεκαετία του '50 η ήρεμη δύναμη _ όπως αυτοπροσδιορίζεται η Αίγυπτος _ δεν παρουσίαζε την εικόνα τόσο άναρχης χώρας. Ο σπασμωδικός και βίαιος τρόπος που αντέδρασε το καθεστώς στις εκδηλώσεις διαμαρτυρίας δείχνει ότι δεν τις περίμενε.

Η λαϊκή οργή φουντώνει με αφορμή την οικονομική κρίση σε μια χώρα στην οποία σχεδόν τα δύο τρίτα του πληθυσμού είναι κάτω των 30 ετών. Οι απανωτές αυξήσεις των τιμών στα τρόφιμα και το μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού που ζει στη φτώχεια δημιουργούν ένα εκρηκτικό μείγμα.

Ο στρατιωτικός νόμος, που ισχύει στη χώρα από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε την εξουσία ο Μουμπάρακ, τον βοηθάει να κρατάει τις εντάσεις υπό έλεγχο. Η εκτεταμένη διαφθορά και η καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, φαινόμενα τα οποία πιστοποιούν οργανώσεις όπως η Διεθνής Διαφάνεια και η Διεθνής Αμνηστία, δικαιώνουν όσους φωνάζουν ότι ήρθε η ώρα για αλλαγή στην κορυφή της ηγεσίας και εύχονται να δουν, επιτέλους, ένα δημοκρατικό αραβικό κράτος.

Σε αυτό το θέμα ο Μουμπάρακ παίζει τον ρόλο της Σφίγγας. Δεν έχει ξεκαθαρίσει αν από τον Σεπτέμβριο και μετά, όταν λήξει η σημερινή _ πέμπτη κατά σειρά _ θητεία του, θα παραμείνει στην εξουσία για άλλα έξι χρόνια. Εχει δύο γιους. Ο μεγάλος, ο χρηματιστής Αλάα, δεν ενδιαφέρεται για την πολιτική αλλά για το χρήμα. Ο δευτερότοκος, ο Γκαμάλ, συγκεντρώνει όλη την προσοχή, επειδή λέγεται ότι ο πατέρας του τον προετοιμάζει για διάδοχό του. Δεν είναι δημοφιλής και, κυρίως, δεν είναι επαγγελματίας στρατιωτικός όπως όλοι οι αιγύπτιοι πρόεδροι στη μετά Φαρούκ εποχή.

Η απουσία μιας οργανωμένης και δυνατής αντιπολίτευσης που θα πιστεύει στον κοσμικό χαρακτήρα του κράτους είναι απόρροια του πλήρους ελέγχου που έχει επιβάλει ο Μουμπάρακ στην πολιτική ζωή της Αιγύπτου. Οποιος ενδοκαθεστωτικός «μνηστήρας» διέθετε και το παραμικρό πολιτικό χάρισμα, αυτομάτως έβγαινε εκτός παιχνιδιού ή κατέληγε στη φυλακή.

Και το χειρότερο: χωρίς παράδοση δημοκρατίας, βρίσκουν χώρο να αναπτυχθούν οι ισλαμιστές, παραδοσιακά ισχυροί όσο και υπό καταστολήν στην Αίγυπτο, τη γενέτειρα της παραδοσιακά ακραίας οργάνωσης «Μουσουλμανική Αδελφότητα».

Ενας από τους νεκρούς των τελευταίων ημερών ήταν ο 22χρονος Μοχάμεντ Ατα. Πυροβολήθηκε στο κεφάλι από αστυνομικούς στην πόλη Σεΐχ Ζαουΐντ του Σινά την Πέμπτη το απόγευμα. Ακριβώς το ίδιο ονοματεπώνυμο είχε και ο αιγύπτιος αρχηγός των «καμικάζι» αεροπειρατών της 11ης Σεπτεμβρίου 2001. Σύμπτωση; Πιθανόν. Αλλά, πάλι, ίσως όχι ακριβώς...

Πάμπτωχοι σε ευλογημένη χώρα

Το 40,5% των Αιγυπτίων ζει με λιγότερα από 1,50 ευρώ την ημέρα, σε μια χώρα πλούσια σε πετρέλαιο, καλλιέργειες και έσοδα από τον τουρισμό και τη Διώρυγα του Σουέζ.

Αλευρα και ψωμί στα ύψη

Η Αίγυπτος, ο πάλαι ποτέ σιτοβολώνας της Μεσογείου, είναι σήμερα ο μεγαλύτερος εισαγωγέας σιταριού στον κόσμο. Οι τιμές του ψωμιού αυξάνονται διαρκώς.

Μίζες και διαφθορά παντού

Το 47% των μικρομεσαίων επιχειρήσεων πληρώνει μίζες σε κρατικούς λειτουργούς. Σύμφωνα με τη Διεθνή Διαφάνεια, η Αίγυπτος βρίσκεται στην 98η θέση (από 178) από απόψεως διαφθοράς.

Νέοι, άνεργοι, οργισμένοι

Η ανεργία (επισήμως 25%) και η αύξηση του πληθυσμού κατά 2% τον χρόνο ψαλιδίζουν τις ελπίδες εκατομμυρίων νέων Αιγυπτίων για μια καλύτερη ζωή.

Δίκες-παρωδία και βασανιστήρια

Οι αυθαίρετες συλλήψεις, οι στημένες δίκες και τα βασανιστήρια αποτελούν ρουτίνα. Οι γυναίκες υφίστανται διακρίσεις εις βάρος τους, όπως και οι χριστιανοί κόπτες.

Εκλογική βία και νοθεία

Σε κάθε εκλογή το κυβερνητικό Εθνικό Δημοκρατικό Κόμμα του Μουμπάρακ «σαρώνει» με θηριώδη ποσοστά, προκαλώντας καταγγελίες για βία και νοθεία από ανεξάρτητους διεθνείς παρατηρητές.

Και ξαφνικά... αμερικανικό «χαστούκι»

να κάνει μεταρρυθμίσεις» διεμήνυσε για πρώτη φορά η Ουάσιγκτον στον Μουμπάρακ. Η Αίγυπτος λαμβάνει τη δεύτερη μεγαλύτερη αμερικανική βοήθεια μετά το Ισραήλ.