Στην αυγή του 2010, όροι, όπως spreads, κίνδυνοι ασφάλισης κρατικών ομολόγων, ή υποβαθμίσεις πιστοληπτικής ικανότητας που προκάλεσαν ρίγος σε εκατομμύρια ανθρώπους μπροστά στο φάσμα της χρεωκοπίας, ήταν λίγο πολύ άγνωστοι. Ακόμα και στη γερμανική κυβέρνηση οι όροι αυτοί ήταν στην καλύτερη των περιπτώσεων γνωστοί μόνο στους εμπειρογνώμονες του υπουργείου Οικονομικών.

Ηταν ένα οδυνηρό μάθημα που έπρεπε να πάρουν ευρωπαίοι πολίτες και πολιτικοί και που μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers δύο χρόνια νωρίτερα αποκάλυψε ξανά το πόσο λίγο μπορεί η πολιτική να κυριαρχήσει στα δρώμενα του σύγχρονου οικονομικού καπιταλισμού.

Η περίληψη αυτής της αφύσικης ιστορίας: Τα κράτη πρέπει με χρήματα από φορολογία να σώσουν τις χρηματοπιστωτικές αγορές που έχουν βουλιάξει με χαρτιά-σκουπίδια. Το αποτέλεσμα είναι ρεκόρ από χρέη για τα οποία οι αγορές κατηγορούν τα κράτη επειδή φοβούνται ότι κάποια από αυτά δεν θα μπορέσουν να αποπληρώσουν τα χρήματα και τα οποία οφείλουν σε τράπεζες.

Καθημερινά γινόταν ολοένα και πιο ξεκάθαρο ότι μπροστά στην κατάσταση αυτή η ΕΕ ήταν ανοχύρωτη. Ηδη από τα προηγούμενα χρόνια είχαν αντληθεί μεγάλα ποσά, πολλές οικονομίες της Ευρωζώνης ήταν αδύναμες και δεν παρήγαγαν ιδέες. Από την άλλη πλευρά ωστόσο έλειπαν από την ΕΕ οι μηχανισμοί δράσης όταν η Ελλάδα καιγόταν. Το άρθρο 125 της Συνθήκης απαγορεύει ρητά μάλιστα τη βοήθεια σε κράτος-μέλος με δάνεια ή εγγυήσεις. Η γηραιά Ευρώπη έφθασε στα όριά της.

Και όταν στη συνέχεια δεν μπορούσε να γίνει διαφορετικά , δόθηκε οικονομική στήριξη.

Με αυτό το « Bail out» – άλλη μια καινούργια λέξη- η γερμανική κυβέρνηση βρέθηκε σε μια από νομικής πλευράς γκρίζα ζώνη που έτεινε να γίνει μαύρη.

Ομως η προηγηθείσα δημόσια συζήτηση που μετατράπηκε σε διαμάχη ανάμεσα στους νομοταγείς και σε αυτούς που πρότειναν να δοθεί βοήθεια δηλητήριασε το κλίμα .

Με πρωτοσέλιδα όπως « Πουλήστε τα νησιά σας» ή « Εσείς οι Ελληνες δεν θα πάρετε τίποτα από εμάς» η σωβινιστική καμπάνια της BILD έστρωσε το χαλί για να μιλούν στη Γερμανία όχι μόνο για την εικόνα του ελληνικού κηφήνα αλλά και για τον αχαλίνωτο οικονομικό εθνικισμό.

Η ηθική αλλά και οικονομική αξία της Ευρώπης έφτασε στα όρια της γελοιοποίησης.

Το ότι τελικά οι υπεύθυνοι έδρασαν διαφορετικά και δεν έλαβαν υπόψη τους αυτές τις προκλήσεις μίσους έχει εν μέρει επανορθώσει τα πράγματα αλλά η ζημιά έχει γίνει, η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη απειλείται.

Μετά από μεγάλες διπλωματικές προσπάθειες συμφωνήθηκε λίγο πριν τα Χριστούγεννα και μετά από πίεση της γερμανικής κυβέρνησης ότι η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη τουλάχιστον δεν συνιστά πλέον παραβίαση του συντάγματος.

Το ερώτημα αν Γερμανία και Ευρώπη θα μπορούσαν να αποφύγουν το ταμπού είναι ανώφελο. Τελικά κανείς δεν μπορεί να πεί τί θα συνέβαινε αν οι Ευρωπαίοι άφηναν την Ελλάδα να χρεωκοπήσει. Το ερώτημα όμως που μπορεί κάποιος να θέσει είναι αν στην περίπτωση αυτή πρόκειται πραγματικά για τους Ελληνες πολίτες και όχι μάλλον για τις εμπλεκόμενες γερμανικές τράπεζες. Διότι σε τελευταία ανάλυση οι Ελληνες πρέπει να υποβληθούν σε σκληρότατη λιτότητα επειδή τους έχει τεθεί ως όρος ενώ η οικονομική στήριξη εγγυάται ότι τα γερμανικά χρητοπιστωτικά ιδρύματα δεν έχουν τίποτα να φοβηθούν.

Μάθαμε όντως πολλά στη χρονιά που φεύγει. Το μόνο όμως που δεν μάθαμε είναι να κατονομάζουμε τους πραγματικά υπεύθυνους.

Αρθρο του Christopher Ziedler στην Stuttgarter Zeitung με τίτλο Η Ελλάδα στην άβυσσο – ένα μάθημα»

antinews

Σας ευχαριστώ για την επίσκεψη σας...