Θέμα χρόνου είναι η ανακοίνωση της συμφωνίας για την επίλυση του ελληνικού προβλήματος σε συνδυασμό με την οικονομική κρίση στην Ευρώπη. Η συμφωνία που θα έχει τη σφραγίδα της Μέρκελ, θα υλοποιηθεί σε διάφορες φάσεις, ωστόσο, από την αρχή θα έχει μια μόνο κατεύθυνση: Οι προβληματικές χώρες όπως η Ελλάδα θα περάσουν πολύ δύσκολες δεκαετίες. Οι Ελληνες ειδικά θα βρίσκονται κάτω από νέα κατοχική μπότα η οποία θα επιβάλλει νόμους, θα ζητά αναθεωρήσεις βασικών διατάξεων του Συντάγματος, θα καθορίζει μισθούς και συντάξεις. Πληροφορίες αναφέρουν ότι άμεσα θα ζητηθεί από τη χώρα μας (ίσως σε ένδειξη καλής θέλησης) νέα αλλαγή στο συνταξιοδοτικό με αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης στα 67, όπως άλλωστε αποφάσισε μόλις την περασμένη εβδομάδα και η Ισπανία. Επίσης, νέο ψαλίδι στους μισθούς άμεσα, μέσα στο 2011, πιθανότατα με το ενιαίο μισθολόγιο. Είναι και οι δύο βασικοί όροι που βάζουν οι Γερμανοί στο τραπέζι, αλλιώς θα τινάξουν τη συμφωνία στον αέρα.
Το σχέδιο αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους θα συζητηθεί την ερχόμενη Παρασκευή και θα ξεκινήσει να υλοποιείται μετά τον Μάρτιο, όταν θα γίνει η Σύνοδος Κορυφής και θα έχουν διεξαχθεί και οι πρώτες εκλογές στη Γερμανία στις 27 Μαρτίου. Θα πρόκειται για ένα σχέδιο – πακέτο με πολύ από Ελλάδα και ολίγο από τις άλλες χώρες που βρίσκονται στην κόψη του ξυραφιού. Το πακέτο θα έχει τα εξής σημεία:
- Δανεισμός και επαναγορά ομολόγων στην τρέχουσα τιμή που θα είναι έως 30% χαμηλότερη από την τιμή έκδοσης με στόχο η Ελλάδα να εξοικονομήσει έως και 15 δισ. ευρώ. Αρχικά η αγορά των ομολόγων θα γίνει από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα η οποία έχει αγοράσει τους τελευταίους μήνες ελληνικά ομόλογα αξίας περί τα 60 δισ. ευρώ. Η Ελλάδα θα τα επαναγοράσει σε τιμή γύρω στα 45-47 εκατ. μειώνοντας έτσι το χρέος της κατά 15 δισ. ευρώ.
- Σε δεύτερο στάδιο θα πρέπει οι ιδιώτες και οι τράπεζες που έχουν ελληνικά ομόλογα, να δεχθούν “κούρεμα” 20%-30%. Η Ελλάδα με χρήματα από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στήριξης, θα αγοράσει σε χαμηλότερη τιμή, θα εξοικονομήσει 7-10 δισ. και θα φύγουν όλοι ευχαριστημένοι αφού σε ενδεχόμενη χρεοκοπία δε θα έπαιρναν απολύτως τίποτε.
- Υπάρχουν όμως και δανειστές οι οποίοι κατέχουν πάνω από 100 δισ. σε ομόλογα. Αυτοί είτε θα δεχθούν “κούρεμα” και… κάλλιο πέντε και στο χέρι παρά δέκα και καρτέρι, είτε θα υπάρξει πρόβλεψη για επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής τους για 2 ή 3 δεκαετίες χωρίς να χάσουν κάτι από την αξία τους.
- Η Ευρώπη αποφασίζει επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής του δανείου των 110 δισ. ευρώ, για 25-30 χρόνια, όπως πρόσφατα συζητήθηκε και στο Νταβός. Με τον τρόπο αυτό η Ελλάδα παίρνει ανάσα σε ότι αφορά τα τοκοχρεολύσια που θα πρέπει να πληρώσει μετά το 2013.
- Πώς θα βρεθούν τα χρήματα που θα δοθούν στην Ελλάδα; Μα με νέα δάνεια από το EFSF το οποίο σήμερα έχει περί τα 440 δισ. αλλά μόνο τα μισά μπορεί να διαθέσει αφού τα άλλα είναι εγγυήσεις. Το δάνειο ασφαλώς θα έχει μικρότερο επιτόκιο από το 5% που σήμερα η Ελλάδα πληρώνει, επομένως, θα είναι μικρότεροι και οι τόκοι που θα πληρώνουμε κάθε χρόνο. Φυσικά, με τα νέα δάνεια, η Ελλάδα θα είναι για μια ζωή δανεισμένη, ίσως όχι με υψηλά επιτόκια με τα οποία δανείζουν οι αγορές (άλλωστε τα spreads είναι στα ύψη) αλλά πάντως, πνιγμένη στα χρέη. Κάτι μάλλον αναπόφευκτο εδώ που έχουμε φτάσει.
- Για να γίνουν όλα τα παραπάνω θα πρέπει να υπάρξει αυτό που όλοι λένε “γερμανικό κοστούμι” ή ένα Πανευρωπαϊκό Μνημόνιο για όλες τις χώρες που έχουν πρόβλημα με τα δημοσιονομικά τους. “Να γίνετε όλοι Γερμανοί” είναι στην ουσία η εντολή της Μέρκελ κι αυτό θα πρέπει να εφαρμοστεί άμεσα. Το 2013 ο προσωρινός μηχανισμός στήριξης γίνεται μόνιμος κι αυτό συνεπάγεται ότι όποιος ενταχθεί θα υποστεί κυρώσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Δηλαδή ακόμη και αφαίρεση του δικαιώματος ψήφου σε διάφορα θέματα. Αντιλαμβάνεστε τι σημαίνει αυτό για την Ελλάδα και με τόσα εθνικά θέματα να είναι ανοικτά.
- Επειδή όμως αυτό δεν είναι αρκετό για τη Μέρκελ, το σχέδιο γίνεται πιο ειδικό. Αφού δεν μπορούμε να έχουμε εμπιστοσύνη σε χώρες όπως η Ελλάδα για τη μείωση ελλειμμάτων και χρεών πρέπει να βρούμε τρόπο να τους αναγκάσουμε. Αυτό είναι το σχέδιο που προβλέπει “Συνταγματοποίηση” του οικονομικού προβλήματος. Δηλαδή, η Γερμανία ζητά να μπουν διατάξεις στο Σύνταγμα όλων των κρατών που να προβλέπουν κυρώσεις σε εθνικό επίπεδο σε περίπτωση που δεν τηρούνται οι στόχοι και οι δεσμεύσεις για μείωση ελλείμματος και χρέους.
Εδώ υπάρχει ένα πρόβλημα για την Ελλάδα. Αναθεώρηση του Συντάγματος μπορεί να γίνει το 2017, οπότε θα πρέπει να βρεθούν τρόποι να ξεπεραστούν τα προσκόμματα. Η δυσκολία είναι μεγάλη, όμως δεν είναι καθόλου τυχαία η συζήτηση που γίνεται για αναθεωρητική Βουλή που θα αποφασίσει αλλαγές οι οποίες μπορούν να ενταχθούν στο Σύνταγμα. Δεν είναι τυχαία και η δήλωση του Κ. Μητσοτάκη σε συνέντευξή του στην Καθημερινή ο οποίος μιλά για κατ’ εξαίρεση αναθεώρηση μιας και η Ελλάδα βρίσκεται σε κατάσταση εθνικής ανάγκης. Θα πρέπει να σημειωθεί όμως ότι κάτι τέτοιο ίσως θα μπορούσε να προσβληθεί από οποιονδήποτε πολίτη κάνει προσφυγή, ακόμη κι αν έχει αποφασίσει η πλειοψηφία της Βουλής. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι συνταγματολόγοι της κυβέρνησης έχουν πάρει φωτιά και αναζητούν παράθυρα στο Σύνταγμα με τον κίνδυνο πάντα μιας προσφυγής.