του Γιώργου Δελαστίκ
Επιλέγοντας να μιλήσει από το διάτρητο από βόμβες σπίτι που έμενε το 1986, όταν τα αμερικανικά μαχητικά αεροσκάφη το βομβάρδισαν για να τον σκοτώσουν και αντ’ αυτού κομμάτιασαν τη μικρή κόρη του, ο Μουαμάρ Καντάφι προσπάθησε χτες το βράδυ να σηματοδοτήσει ευθύς εξαρχής την απόφασή του να αντισταθεί. Το διάγγελμα που εκφώνησε ήταν ορισμένες στιγμές παραληρηματικό, αποκαλύπτοντας έναν άνθρωπο που ήταν αδύνατον να χωρέσει ο νους του ότι έχουν ξεσηκωθεί εναντίον του μάζες του λιβυκού λαού, για τον οποίο όντως έχει κάνει απείρως περισσότερα από οποιονδήποτε Λίβυο ηγέτη του παρελθόντος.
Ο Καντάφι του χθεσινού διαγγέλματος ήταν εμφανώς ένας ηγέτης που έχει χάσει κάθε επαφή με την πραγματικότητα της χώρας του σήμερα. Απέδωσε την εξέγερση σε μια μικρή μειοψηφία «ξένων», που... ποτίζουν ναρκωτικά τους νέους Λίβυους και τους κατευθύνουν εναντίον του καθεστώτος!
Αυτό που έχει πολιτική ουσία είναι ότι ο Καντάφι δήλωσε ότι δεν προτίθεται να εγκαταλείψει τη χώρα. Θα μείνει να πολεμήσει και, αν χρειαστεί, θα πεθάνει ως μάρτυρας, ως Βεδουίνος πολεμιστής.
Δεν προτίθεται να πολεμήσει μόνος του. Νομίζοντας προφανώς ότι εξακολουθεί να περιβάλλεται με την επαναστατική αίγλη του παρελθόντος του, ο Καντάφι κάλεσε όλους τους οπαδούς του να βγουν από τα σπίτια τους και από αύριο να πάρουν την εξουσία στα χέρια τους, εξοντώνοντας αυτοί και όχι ο στρατός και οι δυνάμεις ασφαλείας τους «συνωμότες», τους «αρουραίους», τα «γατιά», όπως αποκαλούσε τους εξεγερμένους αντικαθεστωτικούς διαδηλωτές.
Ο Καντάφι κάλεσε όλους όσοι τον αγαπούν να σχηματίσουν «λαϊκές επιτροπές άμυνας» της επανάστασης, αλλά και «πειθαρχικές επιτροπές», που στην κωδική γλώσσα αυτών των αραβικών καθεστώτων σημαίνει ένοπλες επιτροπές που θα εκτελούν ενόπλους εχθρούς του καθεστώτος.
Πίσω από αυτές τις μεγαλόστομες επιθετικές εξαγγελίες, που δημιουργούν τις προϋποθέσεις για γενικευμένο εμφύλιο πόλεμο στη Λιβύη, με άγνωστη έκβαση αναφορικά με την ενότητα της χώρας, και ενδεχομένως εξαιρετικά αιματηρό, ομολογούνται έμμεσα από τον Καντάφι μια σειρά δυσκολίες που αντιμετωπίζει το καθεστώς του.
Το σύνθημα «Ελευθερώστε τη Βεγγάζη!», που έριξε από τηλεοράσεως ο Καντάφι, συνιστά έμμεση επιβεβαίωση από τον ίδιο τον Λίβυο ηγέτη ότι η δεύτερη σε μέγεθος πόλη της Λιβύης βρίσκεται ολοκληρωτικά εκτός κυβερνητικού ελέγχου, οπότε η ανακατάληψή της είναι εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση, αφού το πέρασμα της πόλης υπό την εξουσία των αντικαθεστωτικών δυνάμεων προϋποθέτει την εξουδετέρωση ή το πέρασμα με τους εξεγερμένους τόσο των αστυνομικών και στρατιωτικών αρχών όσο και των «λαϊκών επιτροπών» της Βεγγάζης.
Η επίκληση της «προστασίας των γυναικών από τις επιθέσεις εναντίον τους, και μέσα στα σπίτια τους, κατσαπλιάδων» ακόμη και στην Τρίπολη ως δικαιολογίας για τη συγκρότηση των «πειθαρχικών επιτροπών» υποδηλώνει ότι ο κρατικός μηχανισμός έχει αποσυντεθεί τόσο πολύ ακόμη και μέσα στην πρωτεύουσα, ώστε δρουν πλέον ανεξέλεγκτα ένοπλες συμμορίες πλιατσικολόγων, που κλέβουν, ληστεύουν, βιάζουν, σκοτώνουν τον πληθυσμό.
Οι αλλεπάλληλες εκκλήσεις του Καντάφι στους οπαδούς του να βγουν από αύριο στους δρόμους συνιστά επίσης έμμεση ομολογία της ανεπαρκούς κινητοποίησης και μαχητικής διάθεσης της λαϊκής βάσης του καθεστώτος, η οποία ήταν υποτίθεται ευρύτατη, αλλά αυτό δεν αποδεικνύεται εμπράκτως την κρίσιμη ώρα.
Κάποιες αναφορές επίσης του Καντάφι στα πυρά στρατιωτικών μονάδων και πολεμικών αεροσκαφών εναντίον διαδηλωτών φαίνεται να επιτρέπουν την εξαγωγή του συμπεράσματος ότι αληθεύουν επί της ουσίας οι μεταδοθείσες από αραβικές πηγές σχετικές πληροφορίες.
Οι εξελίξεις τα αμέσως επόμενα 24ωρα πάντως θα δείξουν αν η Λιβύη θα βυθιστεί σε εμφύλια σύρραξη, οπότε ούτε καν η επιβίωσή της ως ενιαίο κράτος δεν είναι σίγουρη, ενώ οι συνέπειες στην αγορά πετρελαίου θα είναι πολύ σοβαρές, ιδιαιτέρως αισθητές στην Ευρώπη.
ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ
Αδύνατον να επιβιώσει
Η έκβαση της λιβυκής κρίσης και η κατάσταση που θα προκύψει από αυτή είναι εξαιρετικά δύσκολο να προβλεφθούν αυτή τη στιγμή. Το βέβαιο όμως είναι ότι αποκλείεται πλέον να επιβιώσει το καθεστώς που είχε εγκαθιδρύσει στη Λιβύη ο Μουαμάρ Καντάφι, ο οποίος αποκλείεται επίσης να παραμείνει ηγέτης της χώρας, μετά την τόσο εκτεταμένη εξέγερση εναντίον του και τις σφαγές που διαπράττει για να διασώσει το καθεστώς του. Τι καθεστώς θα είναι αυτό που θα αντικαταστήσει την «Τζαμαχιρία» του Καντάφι, παντελώς άγνωστο. Ισως περισσότερο κοινοβουλευτικό, αν και αυτό δεν είναι καθόλου βέβαιο σε μια χώρα σαν τη Λιβύη. Από οικονομική σκοπιά πάντως, οι Λίβυοι θα περάσουν πολύ χειρότερα.
ethnos