Η «αραβική άνοιξη» που ξεκίνησε με ένα φρέσκο αεράκι στη Τυνησία και στην Αίγυπτο, και που εξελίχτηκε σε καταιγίδα σε ολόκληρη τη Βόρεια Αφρική και τον Περσικό Κόλπο, άρχισε τώρα να αντιμετωπίζει ισχυρούς αντίθετους ανέμους: Σκληρά καθεστώτα, και μια σκληρή αντεπανάσταση.

Η Συρία ήταν η τελευταία χώρα που αντιμετώπισε τους διαδηλωτές της με ωμή βία. Στη Λιβύη, η καταστολή συνεχίζεται, ακόμη και μετά από πολλές ημέρες αεροπορικών επιδρομών της Δύσης.

Στο Μπαχρέιν, η μειονοτική κυβέρνηση κάλεσε τους Άραβες να τη βοηθήσουν να καταστείλει την εξέγερση που ξέσπασε. Στην Υεμένη, το υποστηριζόμενο από τους Αμερικάνους καθεστώς αρνείται να παραιτηθεί προειδοποιώντας για χάος.

Η αραβική αντεπανάσταση βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, καθώς τα περιχαρακωμένα καθεστώτα μάχονται εναντίον επαναστατών, που το μόνο που κάνουν είναι να προσπαθούν να διατηρήσουν την ορμή τους ενώπιον μιας σκληρής καταστολής.

Όπως λέει ο ειδικός του Brookings Institution, Shadi Hamid, «Μετά την αρχική αισιοδοξία της Τυνησίας και της Αιγύπτου, τώρα βλέπουμε το αντίθετο: Τους επαναστάτες να αναδιπλώνονται και τα καθεστώτα να επικρατούν, χρησιμοποιώντας βία… Είναι διατεθειμένα να σκοτώσουν τους πολίτες τους αν χρειαστεί. Το μάθημα που πήρανε από τη Τυνησία και την Αίγυπτο είναι πως αν υποχωρήσεις γρήγορα, τα χάνεις όλα».

Ως ένα βαθμό, οι εξεγέρσεις σημείωσαν κάποια επιτυχία, αφού προκάλεσαν «τεκτονικές μετατοπίσεις» σε μια περιοχή που ήταν πολιτικά στάσιμη επί δεκαετίες. Από τις 22 συνολικά χώρες του Αραβικού Συνδέσμου, όλες εκτός από μία έχουν επηρεαστεί από το επαναστατικό κλίμα. Έτσι έχουμε από μετριοπαθή αιτήματα για δημοκρατία στη Μαυριτανία, έως πλήρους κλίμακας πόλεμο στη Λιβύη.

Πολλές χώρες βρίσκονται κάπου στη μέση. Για παράδειγμα το Κατάρ, δεν αντιμετωπίζει κάποια εσωτερική εξέγερση, αλλά έχει εμπλακεί πλήρως στη στρατιωτική επέμβαση στη Λιβύη, ενώ αποτελεί και την έδρα του πανίσχυρου al Jazeera.

Το τζίνι βγήκε απ το μπουκάλι, και προς το παρόν η πιο δύσκολη κατάσταση είναι αυτή της Λιβύης. «Νίκη ή θάνατος» είναι το σύνθημα των επαναστατών, που βοηθούμενοι από τη στρατιωτική ισχύ της Δύσης άρχισαν να επικρατούν των δυνάμεων του Καντάφι. Ο νέος τους αρχηγός είναι κάτοικος Αμερικής, και μόλις κατέφτασε από τη Βιρτζίνια, κάτι που ίσως να κοστίσει πολιτικά στους επαναστάτες.

Τώρα υπάρχουν και ανησυχίες μη τυχόν και η κατάσταση ξεφύγει από τα όρια του αραβικού κόσμου. Οι Τούρκοι ανησυχούν για μια εξέγερση των Κούρδων, που μπορούν να επηρεαστούν από τις αντίστοιχες των ομοεθνών τους στη Συρία και στο Ιράκ. Οι Ιρανοί στηρίζουν τις σιιτικές βλέψεις, αλλά συγχρόνως καταστέλλουν τις δικές τους εσωτερικές αντιπολιτευτικές φωνές. Από τη πλευρά τους, οι Ισραηλινοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, φοβούμενοι πως φανατικοί ισλαμιστές θα εκμεταλλευτούν την αναστάτωση και θα κερδίσουν την εξουσία.

Όσα κράτη έχουν ήδη ξεπεράσει το στάδιο των διαδηλώσεων, τώρα αντιμετωπίζουν σημαντικές προκλήσεις. Οι πρόσφατα «απελευθερωμένες» Τυνησία και Αίγυπτος, αγωνίζονται να καλύψουν τα κενά εξουσίας, μέσα από μια μεταβατική στρατιωτική διακυβέρνηση.

Στη μικρή Τυνησία, εκεί που ξεκίνησαν όλα, ελάχιστα είναι τα στοιχεία του παλιού καθεστώτος που αποσυναρμολογήθηκαν. Πολλοί Τυνήσιοι διαμαρτύρονται ότι οι συνεργάτες του τέως καθεστώτος συνεχίζουν να ασκούν έλεγχο στα ΜΜΕ, και πως τα όργανα της μισητής μυστικής αστυνομίας, απλά άλλαξαν θέσεις. Οι διαμαρτυρίες για τις άθλιες συνθήκες εργασίας στις κρατικές επιχειρήσεις συνεχίζονται όπως και πριν, ενώ τη περασμένη εβδομάδα η αστυνομία προχώρησε σε συλλήψεις διαδηλωτών, τις πρώτες σε καθεστώς ελευθερίας της έκφρασης.

«Όλα αυτά είναι ανησυχητικά», λέει ο Rashid Khalidi του πανεπιστημίου Columbia. «Όμως αυτές οι επαναστάσεις, αν είναι να ολοκληρωθούν, θα αντιμετωπίσουν ακόμη περισσότερες δυσκολίες από όσες έχουν αντιμετωπίσει ήδη». Τις συγκρίνει μάλιστα με τις επαναστάσεις του 1848 στην Ευρώπη, τότε που η μεσαία τάξη κινήθηκε εναντίον της μοναρχίας στη Γαλλία, επιδιώκοντας δημοκρατία και εθνικισμό. Στην αρχή, απέτυχαν. Μέχρι όμως την εποχή της τρίτης γαλλικής δημοκρατίας, είκοσι χρόνια μετά, πολλά από τα επαναστατικά ιδανικά τους, επικράτησαν παντού.

Σύμφωνα με τον Khalidi, μια πρόσφατη φωτογραφία από την Υεμένη περιγράφει επακριβώς το κίνημα της Μέσης Ανατολής. Δείχνει ένα αγόρι σε ένα συλλαλητήριο, που στο γυμνό του στήθος ζωγράφισε δυο στόχους: Έναν στη καρδιά του και ένα στο στομάχι του, δίπλα στις λέξεις: Δεν φοβάμαι. «Αυτό είναι το μήνυμα των κινημάτων», λέει, «κανένας δεν φοβάται πια αυτά τα καθεστώτα».

S.A.-McClatchy

antinews

Σας ευχαριστώ για την επίσκεψη σας...