Της ΓΙΟΥΛΑΣ ΖΑΧΙΩΤΗ





Σκληρά διαπραγματευτικά παιχνίδια στον τομέα της ενέργειας, υπό την πίεση της εκτόξευσης της τιμής του πετρελαίου, εξαιτίας των γεγονότων στον αραβικό κόσμο, παίζονται τις τελευταίες βδομάδες μεταξύ Ε.Ε. και Ρωσίας.
Αιχμή αποτελεί η απόφαση των Βρυξελλών να θέσει όρια στην ιδιοκτησία των αγωγών φυσικού αερίου που τροφοδοτούν την ευρωπαϊκή αγορά, διαχωρίζοντας τη χώρα που παράγει το φυσικό αέριο απ' αυτήν που το διακινεί ή διαχειρίζεται τους αγωγούς.

Μια νομοθεσία που επιχειρεί να αυξήσει την ανταγωνιστικότητα των εταιρειών οι οποίες δραστηριοποιούνται στον τομέα της ενέργειας προς όφελος των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, καθώς μέχρι σήμερα η Ευρώπη είναι δέσμια της ρωσική Gazprom, που ελέγχει την τελευταία δεκαετία ολόκληρο το ενεργειακό δίκτυο. Είναι όμως και ένα «μάθημα» προς τη Μόσχα, η οποία συχνά χρησιμοποιεί την ενεργειακή δύναμή της ως μοχλό πίεσης προς την Ε.Ε., με το κλείσιμο της στρόφιγγας στην Ουκρανία απ' όπου περνά το φυσικό αέριο που τροφοδοτεί σχεδόν ολόκληρη τη βόρεια Ευρώπη, με τη Φιλανδία, τη Σλοβακία και τις χώρες της Βαλτικής να εξαρτώνται απόλυτα από τη Μόσχα.

Η απόφαση αυτή όμως απειλεί και την ολοκλήρωση του ρωσικού αγωγού South Strem που κατασκευάζεται κάτω από τη Μαύρη Θάλασσα και πρόκειται να περάσει από τη Βουλγαρία, την Ιταλία και την Αυστρία.

Το «Τρίτο Ενεργειακό Πακέτο» που θα ισχύσει από τον ερχόμενο μήνα ενδέχεται να αναγκάσει τη Ρωσία, το μεγαλύτερο τροφοδότη της ευρωπαϊκής αγοράς, να πουλήσει μέρος των αγωγών της που περνούν από ευρωπαϊκό έδαφος, δίνοντας αρχικά τη δυνατότητα στη Λιθουανία να αγοράσει τμήμα τους.

Ο Βλάντιμιρ Πούτιν κατηγόρησε την Ε.Ε. ότι καταστρατηγεί παλαιότερες συμφωνίες, αναφερόμενος σε αυτή του 1994, ενώ στην ουσία δίνει το πράσινο φως για δήμευση ρωσικής περιουσίας. «Παράγουμε φυσικό αέριο και το μεταφέρουμε. Γιατί να μην μπορούμε και πουλήσουμε κάτι που μας ανήκει κατευθείαν στην ευρωπαϊκή αγορά;» αναρωτήθηκε ο ρώσος πρόεδρος.

Και δεν αρκέστηκε σε ρητορικές απαντήσεις. Επιστράτευσε ακόμη πιο σκληρά διαπραγματευτικά όπλα, απειλώντας την Ε.Ε. ότι οι ταραχές στη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή θα εκτοξεύσουν την τιμή του πετρελαίου στα 220 δολάρια το βαρέλι, αναγκάζοντάς την να ακριβοπληρώσει το φυσικό αέριο.

Ενας κίνδυνος που θα μπορούσε ωστόσο να απειλήσει και την περιοχή του Βορείου Καυκάσου, όπου υπάρχει έντονο μουσουλμανικό στοιχείο, προκαλώντας σημαντικά προβλήματα στη Μόσχα. Η στάση άλλωστε που τηρεί όσον αφορά τα γεγονότα των τελευταίων μηνών δεν θεωρείται φιλική απέναντι στην απελευθερωτική διάθεση των Αράβων.

Δεδομένου ότι οι διαπραγματεύσεις για το ενεργειακό πακέτο δεν έχουν ολοκληρωθεί, η Ε.Ε. συζητάει ένα δεύτερο σενάριο, βάσει του οποίου η παραγωγός χώρα θα έχει το δικαίωμα να μεταβιβάσει τη διαχείριση των αγωγών σε ανεξάρτητες εταιρείες, διατηρώντας την ιδιοκτησία τους, ενώ μια τρίτη εκδοχή είναι να δίνεται η δυνατότητα και σε άλλες εταιρείες να χρησιμοποιούν τους αγωγούς.

Σε αυτό που έχουν και οι δυο πλευρές συμφωνήσει είναι η υπογραφή πρωτοκόλλου, με το οποίο η Ρωσία δεσμεύεται να ενημερώνει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή πολύ πριν κλείσει την τροφοδοσία φυσικού αερίου μέσω των αγωγών της στην Ουκρανία και τη Λευκορωσία.

Ομως σε αυτό το διπλωματικό παιχνίδι χρησιμοποιεί και η Ε.Ε. τα δικά της διαπραγματευτικά χαρτιά, «υπενθυμίζοντας» στη Ρωσία ότι δεν αποτελεί ακόμη μέλος του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Μια επιθυμία που έχει εκφράσει τα τελευταία 18 χρόνια η Μόσχα και βρίσκει συνεχώς εμπόδια, παρ' ότι είναι η μόνη από τις ισχυρές οικονομίες του πλανήτη που δεν είναι μέλος του Οργανισμού.

Πληροφορίες που διέρρευσαν έλεγαν ότι η Ρωσία θα ενταχθεί στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου τον Ιανουάριο του 2012.

enet

Σας ευχαριστώ για την επίσκεψη σας...