Της Τζένης Κ.

Θεωρητικώς, η οικονομία βρίσκεται στον αντίποδα της μεταφυσικής. Οι οικονομολόγοι ωστόσο επιχειρούν αρκετά συχνά να… μελλοντολογήσουν. Κι όσο περισσότερα διπλώματα συνθέτουν την ταπετσαρία των τοίχων των σκητών τους, τόσο ακριβότερα κοστίζουν και πληρώνονται τελικά οι χρησμοί τους, (οι οποίοι ενίοτε υπακούνε σε κελεύσματα τάσεων, σχολών και συμφερόντων). Τέλος πάντων. Ανεξαρτήτως του τι μπορεί να πρεσβεύει κάθε Δόκτωρ της εν λόγω επιστήμης, ένα είναι το σίγουρο: ότι υπάρχουν αντικειμενικότατα κριτήρια βάσει των οποίων μπορεί κανείς να κάνει προβλέψεις περί των οικονομικών, κοινωνικών και άλλων μελλουμένων… μιας χώρας, μιας περιοχής, μιας ηπείρου, ενός πλανήτη και ούτω καθεξής… Συνυπολογίζοντας κάποιες παραμέτρους, όχι μόνο οι νομπελίστες αλλά και οι απλοί, καθημερινοί μάνατζερς του Τραπεζικού κλάδου… δύνανται να σχηματίσουν άποψη π.χ. για το πού πρόκειται να γίνει η επόμενη επανάσταση. Ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο της γαλλικής Figaro (2-3-2011) εξηγεί τις βασικές αρχές της τραπεζικής Μεταφυσικής ως εξής:

«Μετρήστε τη φτώχεια, εκτιμήστε την ανάγκη ενός λαού για ελευθερία…. κι όχι μόνο… Ποικίλοι παράγοντες μελετώνται από τους ειδικούς, πριν γίνει μία απόπειρα πρόβλεψης περί του πού πρόκειται να εκδηλωθεί η επόμενη εξέγερση…»

Και συνεχίζει…

«Από την Τυνησία ως τη Λιβύη, από την Αίγυπτο ως το Μπαχρέιν, η Επανάσταση των Αραβικών Λαών ακολουθεί μια μαρτυρική πορεία. Μπορεί κανείς να εικάσει πού θα γίνει το επόμενο «μπαμ»; Οι οικονομολόγοι τείνουν να βρουν την απάντηση. Συνήθως προϋποτίθεται κάποιο διακύβευμα, όπως π.χ. η προοπτική αποκατάστασης της Δημοκρατίας ή η ύπαρξη κοιτασμάτων πετρελαίου, φυσικού αερίου ή άλλων πρώτων υλών στρατηγικής σημασίας.

Ο δείκτης της φτώχειας

Οι αυξήσεις των τιμών και η άνοδος του ποσοστού ανεργίας αποτέλεσαν παράγοντες κεφαλαιώδους σημασίας στην παγκόσμια εξεγερσιακή ιστορία. Την παρατήρηση αυτή την έκαναν σε ένα υπόμνημά τους με τίτλο «οι Άθλιοι», οι άνθρωποι της Σοσιετέ Ζενεράλ. Επινόησαν λοιπόν ένα δείκτη φτώχειας, ο οποίος τους προέκυψε από όσμωση του πληθωρισμού και της ανεργίας. Με βάση αυτή την ένδειξη ήρθαν πρώτες σε δυστυχία κάποιες χώρες της Μέσης Ανατολής, η Αίγυπτος και η Τυνησία…( Bingo!)

Ωστόσο, από την εκτίμηση του ίδιου δείκτη και κάποιες περιφερειακές χώρες της ζώνης του Ευρώ, όπως η Ισπανία και η Ελλάδα (την ακούσατε την καμπάνα;) κινούνται εντός ενός φάσματος υψηλής επικινδυνότητας. Λέγεται γενικώς ότι η περίπτωση εκδήλωσης κοινωνικών αναταραχών ίσως να μην αφορά τελικά μόνο τις πολύ φτωχές και αναπτυσσόμενες χώρες, αλλά και κάποιες ανεπτυγμένες χώρες, στις οποίες η αυστηρότητα…, η τραχύτητα με την οποία ασκείται η εξουσία συμβαδίζει με την αύξηση της ανεργίας… Σ’ αυτές τις χώρες, λένε οι ειδικοί της Σοσιετέ Ζενεράλ τα Συστήματα προσπαθούν να αμβλύνουν, με διάφορους τρόπους, το κοινωνικό σοκ. Τα καταφέρνουν όμως;

Η αντίσταση στην αλλαγή

Να αντιστρέψουμε τώρα την ερώτηση. Να μην ψάξουμε να βρούμε ποια θα είναι η πρώτη χώρα στην οποία θα χαθεί ο έλεγχος, αλλά -αντιθέτως- ποια είναι εκείνη που μπορεί να αντιπαρέλθει ευκολότερα τα επαναστατικά κύματα… Οι αναλυτές της Μέρριλ Λυντς εφηύραν στην κατεύθυνση αυτή το δείκτη ακύρωσης, ο οποίος εμπεριέχει 18 συστατικά -μεταξύ των οποίων- η ανταγωνιστικότητα, ο πληθωρισμός, το πολίτευμα, η φτώχεια, κλπ. Μ’ αυτή την προσέγγιση η ετυμηγορία των ειδικών υπήρξε το τελευταίο διάστημα αμετάκλητη. Μεταξύ των αραβικών χωρών, η Υεμένη, η Συρία και η Αλγερία ήταν και εξακολουθούν να είναι οι πιο επιρρεπείς στην Επανάσταση, ενώ το Κατάρ πληροί τις προϋποθέσεις για τη μεγαλύτερη δυνατή σταθερότητα…

Ωστόσο δεν υπάρχει μαγική συνταγή…

Παρά τη διαπίστωση ότι οι δείκτες τους «λειτουργούν», οι άνθρωποι των τραπεζών κρατάνε χαμηλούς τόνους και εξακολουθούν να ισχυρίζονται ότι δεν υπάρχει ασφαλής πρόβλεψη. Ούτε η Τυνησία και το Μπαχρέιν ούτε η Αίγυπτος ούτε καν η Λιβύη δεν υπήρξαν οι χείριστοι μαθητές των κατηγοριοποιήσεων με βάση την ποιότητα ζωής, τη φτώχεια ή τη διαφθορά. Αντιθέτως, το Μαρόκο και η Αλγερία (χώρες που έμειναν ήρεμες μέχρι σήμερα) φιγούραραν στην κορυφή των λιστών… Αυτό όμως που έπαιξε καταλυτικό ρόλο στις εξελίξεις ήταν τελικά η ανεργία. Ο παράγοντας αυτός υπήρξε καταστροφικός για την Αίγυπτο και την Τυνησία.

Τον άνεμο της αλλαγής πάντως, οι ειδικοί τον είχαν αισθανθεί. Ήδη από το Δεκέμβρη οι τραπεζίτες εξέφραζαν ανησυχίες για την Αίγυπτο. Λίγο αργότερα, τον Ιανουάριο, οι επενδυτές απέσυραν την εμπιστοσύνη τους από το Μπαχρέιν. Κάπως έτσι μειώθηκε και η πιστοληπτική του ικανότητα. Κι όλα αυτά πολύ πριν οι χώρες αυτές θρηνήσουν τους πρώτους νεκρούς τους…»

Καμιά έγκαιρη πρόβλεψη και για πάρτη μας;;;;;;

Σας ευχαριστώ για την επίσκεψη σας...