Ο όρος «χαλκοδάχτυλος» δεν ακούγεται τόσο όμορφα όσο ο όρος «χρυσοδάχτυλος». Ούτε θα εντυπωσιάζονταν κάποιος ιδιαίτερα, από έναν κατάσκοπο που κρατούσε στα χέρια του …χάλκινο πιστόλι.

Ο χαλκός δεν είναι γκλαμουράτος. Σε αντίθεση με τον χρυσό, ελάχιστοι τον προτείνουν ως επένδυση. Κι όμως, πριν, αλλά και στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, ο χαλκός είχε και συνεχίζει έχει μια από τις καλύτερες αποδόσεις στη παγκόσμια οικονομία.

Σίγουρα, αν κάποιος ήταν έξυπνος και αγόραζε χρυσό τον Φεβρουάριο του 2009, και με τη τιμή του να έχει φτάσει στα $1.500 ανά ουγγιά, σήμερα θα είχε κέρδη της τάξης του 75%. Αν όμως είχε αγοράσει χαλκό, τα κέρδη του θα έφταναν το 181%.

Σήμερα, τα ορυχεία χαλκού πετάνε κυριολεκτικά. Πρόσφατα επισκέφτηκα ένα τέτοιο υπόγειο ορυχείο στη Ζάμπια. Πρόκειται για κλασικό σύμβολο της νέας παγκόσμιας οικονομικής τάξης. Οι εργάτες είναι ντόπιοι. Οι τεχνικοί είναι λευκοί από τη Νότιο Αφρική. Οι ιδιοκτήτες και οι μάνατζερ είναι όλοι τους Ινδοί.

Όπως και τα περισσότερα ορυχεία στη Ζάμπια, έτσι κι αυτό δεν ήταν ιδιαίτερα βιώσιμο όσο οι τιμές του χαλκού κυμαίνονταν στα $2.000 τον τόνο, μεταξύ 1997 και 2003. Όταν όμως η τιμή ανέβηκε στα $9.400, άρχισαν και οι επενδύσεις, οι διανοίξεις νέων στοών, κλπ.

Εδώ, κάτω από το έδαφος της Αφρικής, βρίσκεται η κόψη της παγκόσμιας οικονομίας. Όταν ανάβετε το φως, ένα χάλκινο συρματάκι είναι αυτό που φέρνει το ρεύμα στη λάμπα. Το ζεστό νερό με το οποίο πλένεστε περνά μέσα από χάλκινους σωλήνες. Από το πρασινωπό χρώμα του Αγάλματος της Ελευθερίας, έως το κύκλωμα με τις ασφάλειες του υπολογιστή σας, αυτό το καφέ μέταλλο είναι που χρησιμεύει πρακτικά τόσο, όσο πολύτιμο είναι το αντίστοιχο κίτρινο.

Γιατί λοιπόν ο χαλκός δεν έχει ήδη αντικαταστήσει τον χρυσό ως επένδυση; Η απάντηση εν μέρει είναι ότι οι χαλαρές νομισματικές πολιτικές που υιοθέτησαν οι κυβερνήσεις της Δύσης για να αντιμετωπίσουν τη κρίση, ανέβασαν στα ύψη τις τιμές σχεδόν όλων των εμπορευμάτων.

Το κλειδί στη περίπτωση του χαλκού είναι η ζήτησή του στην Ασία. Οι Ασιάτες θέλουν σύγχρονες κατοικίες με δυτικού τύπου ηλεκτρικές και υδραυλικές εγκαταστάσεις. Θέλουν αυτοκίνητα. Θέλουν ηλεκτρονικές συσκευές. Άρα θέλουν χαλκό.

Το 2005 στη Κίνα αντιστοιχούσε το 22% της παγκόσμιας κατανάλωσης χαλκού. Το 2009, το ποσοστό αυτό ανέβηκε στο 39%. Τα ορυχεία δεν προλαβαίνουν. Και εν πάση περιπτώσει, τα κοιτάσματα χαλκού δεν είναι ανεξάντλητα. Μάλιστα, αν ο υπόλοιπος κόσμος άρχιζε να καταναλώνει μόλις το μισό της αμερικανικής κατά κεφαλήν κατανάλωσης χαλκού (1.386 λίβρες το χρόνο), τότε όλα τα γνωστά κοιτάσματα χαλκού στον πλανήτη θα εξαντλούνταν μέσα σε μόλις 38 χρόνια.

Οι Ασιάτες σοκαρίστηκαν με την εκτίναξη των τιμών του χαλκού, που τετραπλασιάστηκαν τη περίοδο 2004-2008. Για αυτό και έσπευσαν να επενδύσουν στα ορυχεία. Το μεγάλο ερώτημα σήμερα είναι αν αυτή η «επιδρομή» στην Αφρική επιδεινώνει την ασθένεια που θα έπρεπε να θεραπεύσει. Η ανεξέλεγκτη ζήτηση από πλευράς Ασίας, έχει εκτινάξει και πάλι τις τιμές στα ουράνια. Οι αυξήσεις των εμπορευμάτων σημαίνουν αυξήσεις και για τους καταναλωτές. Ο πληθωρισμός της Κίνας άγγιζε το 5.4% τον προηγούμενο μήνα. Αυτό προκαλεί νευρικότητα. Το τελευταίο πράγμα που θέλουν οι κινεζικές αρχές είναι η λαϊκή αναστάτωση και οι αντιδράσεις εξαιτίας των υψηλών τιμών, όπως συνέβη δηλαδή στη Β. Αφρική.

Παντού στο κόσμο, οι κεντρικές τράπεζες πατάνε φρένο. Η ΕΚΤ ανέβασε ήδη τα επιτόκια. Η αμερικανική Federal Reserve σκοπεύει να διακόψει το quantitative easing τον Ιούνιο. Από τη πλευρά της η κεντρική τράπεζα της Κίνας όχι μόνο ανέβασε τα επιτόκια, αλλά απαιτεί και μεγαλύτερα αποθεματικά κεφαλαίων από τις τράπεζες.

Όλα αυτά συμβαίνουν την ίδια ώρα που σε ολόκληρο τον αναπτυγμένο κόσμο σφίγγει η δημοσιονομική πολιτική. Οι αυξημένες τιμές των αγαθών λειτουργούν ως πρόσθετος φόρος για τους καταναλωτές στις χώρες που κάνουν εισαγωγές. Οι ψηλές τιμές σε συνδυασμό με τη χαμηλή ανάπτυξη οδηγούν σε οικονομική στασιμότητα.

Μέχρι τώρα, οι αλλαγές αυτές δεν είχαν σημαντικές επιπτώσεις. Χρειάζεται όμως προσοχή. Η παγκόσμια νομισματική και δημοσιονομική σφιχτή πολιτική, αποτελούν ένδειξη της ανάγκης για πώληση εμπορευμάτων. Αυτό σημαίνει πως σύντομα, η λάμψη του χαλκού μπορεί να σβήσει.

S.A.-Newsweek

Σας ευχαριστώ για την επίσκεψη σας...