Άραγε, χρειάζεται σήμερα η ανθρωπότητα την επανάσταση; Η επανάσταση δεν έχει πεθάνει ή, το λιγότερο, δεν την έχει παραγκωνίσει η τεχνική και η επιστήμη; Γιατί χρειάζεται η ανθρωπότητα, που σήμερα πια εξερευνά το διάστημα, την ουτοπία της επανάστασης;
Το όνειρο της αγοράς ενός αεροδυναμικού αυτοκινήτου τώρα πια είναι ισχυρότερο από το όραμα της αφηρημένης δικαιοσύνης, στο όνομα της παγκόσμιας επανάστασης. Και το να περάσω εγώ όσο καλύτερα μπορώ στο χρόνο ζωής που μου αναλογεί, είναι σημαντικότερο από το να την σπαταλήσω στο δύσκολο και επικίνδυνο μονοπάτι της κοινωνικής ανατροπής για το συλλογικό καλό. Άλλωστε, γι’ αυτό υπάρχει η τεχνολογία και η επιστήμη, για να μεριμνά για την άνοδο του βιοτικού επιπέδου στις σημερινές αναπτυγμένες κοινωνίες.
Κάπως έτσι σκέφτεται ο «απλός άνθρωπος», τώρα πια. Και έχει σχηματίσει την ακλόνητη πεποίθησή του: δεν χρειάζεται πια η ανθρωπότητα, στην εποχή του ολοκληρωτικού αυτοματισμού, των κολοσσιαίων παραγωγικών δυνάμεων και της απεριόριστης κατανάλωσης,
το όραμα της κοινωνικής επανάστασης.
Αλλά, όμως, ποιος είναι αυτός ο «απλός άνθρωπος» σήμερα, υπάρχει ακόμη; Υπήρχε κάποτε σε κοινότητες και σε συλλογικές κοινωνικές συνθήκες. Τώρα πια, σε ένα τόσο εκβιομηχανισμένο περιβάλλον, σε έναν τόσο αποξενωμένο μητροπολιτικό καπιταλισμό, που κυριαρχείται από το κέρδος, ο «απλός άνθρωπος» έχει χαθεί.
Το ανεξάρτητο ξεχωριστό άτομο είναι εκτεθειμένο σε πολλαπλούς ερεθισμούς και βομβαρδίζεται καθημερινά από χιλιάδες άχρηστες, τις περισσότερες φορές, πληροφορίες. Κουρασμένο από το κυνήγι του μεροκάματου, αναζητά συνήθως τη διασκέδαση που απαιτεί την ελάχιστη καταβολή δυνάμεων. Έτσι, του σερβίρεται στο πιάτο, ως διασκέδαση, ανόητη συναισθηματικότητα, φτηνός ρομαντισμός, κομπλεξική επιθετικότητα, που προωθεί τη βία του δυνατότερου στον πιο αδύνατο. Αυτός ο δυστυχής, που στην πραγματικότητα είναι ο πιο αδύνατος, αισθάνεται κατ’ αυτόν τον τρόπο «ισχυρός».
Δυστυχώς, ο «απλός άνθρωπος» ανήκει στον απατηλό κόσμο των κλισέ. Υπάρχει σήμερα τόσο λίγο, όσο λίγο υπάρχει ο «εργάτης» ή ο «διανοούμενος». Το γούστο του «απλού ανθρώπου» στη μεταβιομηχανική κοινωνία δεν είναι tabula rasa. Έχει επηρεαστεί από όλη την κακογουστιά στην οποία είναι εκτεθειμένος από παιδί. Κυρίως όμως έχει διαβρωθεί από τον ιό του χρήματος και της μικροαστικής του κοινωνικής ανέλιξης. Όλα αυτά, τον εμποδίζουν κυριολεκτικά να υπερβεί τον εαυτό του. Σε κάθε του προτίμηση εντοπίζεται η ποσότητα και όχι η ποιότητα, η παπαγαλία και όχι η κρίση. Εν τέλει, σε κάθε του επιλογή προτιμά την οπερέτα και όχι την όπερα.
Γι’ αυτό λοιπόν το μεγάλο καθήκον μιας κοινωνίας, που ελπίζουμε να μην έχει κατρακυλήσει στα κατώτερα σκαλοπάτια της, είναι ο ποιοτικός αναπροσανατολισμός της. Ας πάψει να τροφοδοτεί τους υπηκόους της με τον καπιταλιστικό καιροσκοπισμό του χρήματος. Να τους διδάξει να μην στέκουν παθητικοί μπροστά στις αγορές ωσάν καταναλωτικά ενεργούμενα, αλλά ως ενεργά κοινωνικά υποκείμενα που βάζουν την ελευθερία τους πάνω από τα χρηματικά τους οφέλη, ακόμη και αν αυτά λέγεται πως είναι απλώς βιοποριστικά (σημερινή κοινωνικοοικονομική συγκυρία).
Μόνο τότε θα ξαναδούμε μπροστά μας αληθινούς εργάτες και αληθινούς διανοούμενους. Προς το παρόν, εμείς δεν βολευόμαστε με ιμιτασιόν επαναστάσεις.