Στο Βερολίνο στρέφεται σήμερα το ελληνικό και ευρωπαικο ενδιαφέρον, καθώς η πορεία υλοποίησης του προγράμματος προσαρμογής από την Ελλάδα και των μέτρων που έχει εξαγγείλει η ελληνική κυβέρνηση θα βρεθεί επισήμως στο επίκεντρο της συνάντησης και του δεπνου που θα έχουν σήμερα, Τρίτη, η γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ και ο Γιώργος Παπανδρέου. Ο κ. Παπανδρέου έχει ήδη απευθύνει ομιλία στο Σύνδεσμο Γερμανικής Βιομηχανίας καλώντας τους Γερμανούς επιχειρηματίες να επενδύσουν στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της καγκελαρίου, Στέφεν Ζάιμπερτ, η γερμανική κυβέρνηση περιμένει με ενδιαφέρον τα όσα πρόκειται να παρουσιάσει ο Γιώργος Παπανδρέου για την υλοποιήση των αποφάσεων που έχουν ληφθεί και το δρόμο που απομένει να διανυθεί από την Ελλάδα.
Την ίδια ώρα, ο γερμανικός τύπος, εστιάζει το ενδιαφέρον του, στη συνάντηση, αναμένοντας τον... Οδυσσέα, με τον οποίο παρομοιάζει τον Έλληνα πρωθυπουργό. Αναφορικά με το κλίμα που θα επικρατήσει στη συνάντηση, τα γερμανικά ΜΜΕ αναφέρουν ότι ο κ. Παπανδρέου θα πρέπει να πείσει τη Γερμανίδα ομόλογό του ότι τα γερμανικά δισεκατομμύρια δεν καταλήγουν σε «βαρέλι χωρίς πάτο», ενώ από την πλευρά της, η κ. Μέρκελ αναμένεται να ασκήσει πίεση για την υλοποίηση των αλλαγών που προβλέπει το μνημόνιο.
Ωστόσο, ο ξένος τύπος ανέφερε ότι το ενδιαφέρον εστιάζεται και στον... ήλιο. Σύμφωνα με ρεπορτάζ των Times του Λονδίνου, ο Έλληνας Πρωθυπουργός θα έθετε το θέμα ενός μεγάλου έργου εκμετάλλευσης της ηλιακής ενέργειας στην Ελλάδα ώστε να καλυφθεί το ενεργειακό κενό της Γερμανίας, μετά την απόφασή της να καταργήσει τους σταθμούς παραγωγής πυρηνικής ενέργειας. «Η Ελλάδα θα προσπαθήσει να «αντισταθμίσει» τη βοήθεια των πολλών δισ. ευρώ, παρέχοντας στη Γερμανία το μόνο που δεν διαθέτει: λιακάδα» επισημαίνει το δημοσίευμα, που επιβεβαιώθηκε, καθώς ο Έλληνας πρωθυπουργός κάλεσε σε ομιλία του στο Σύνδεσμο Γερμανικής Βιομηχανίας, τους Γερμανούς επιχειρηματίες να επενενδύσουν στην Ελλάδα και ιδιαίτερα στον τομέα της ενέργειας.
Οχι έξοδος από το ευρώ, αλλά.. χρεοκοπία
Μερικές ώρες πριν από την άφιξη του πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου στo Βερολίνο και ενόψει μιας εβδομάδας με κρίσιμες ψηφοφορίες στο γερμανικό κοινοβούλιο, η Άγκελα Μέρκελ επέλεξε να προειδοποιήσει εκ νέου για τις αρνητικές συνέπειες που θα είχε για την ευρωζώνη και τη Γερμανία ενδεχόμενη έξοδος της Ελλάδας από τη ζώνη του κοινού νομίσματος, ξεκαθαρίζοντας ότι δεν θέλει την Ελλάδα εκτός ευρώ.
Δεν παρέλειψε, ωστόσο, να τονίσει ότι η προγραμματιζόμενη διεύρυνση του EFSF είναι αναγκαία, για να υπάρξει αργότερα η δυνατότητα χρεοκοπίας κρατών της ευρωζώνης. Ζητησε επισης μεγαλύτερη αυστηρότητα στην τήρηση των υποχρεώσεων των υπερχρεωμένων χωρών της Ευρωζώνης μέσω ενός θεσμού που να υποχρεώνει μια προβληματικη χώρα να εκχωρεί μέρος των κυριαρχικών της δικαιωμάτων.
Πιο συγκεκριμένα, μιλώντας στο πρώτο πρόγραμμα της γερμανικής τηλεόρασης ARD, και αναφερόμενη στην συζήτηση περί πτώχευσης της Αθήνας και περί ενισχυμένης συμμετοχής των τραπεζών στο κόστος διάσωσης, η καγκελάριος κάνει λόγο για ανεξέλεγκτες συνέπειες. Δεν παραλείπει πάντως να διευκρινίσει ότι στο επίκεντρο της λήψης εγγυήσεων προς την Ελλάδα, βρίσκεται η Γερμανία.
«Ως μέλη της Ευρωζώνης διερωτάστε, γιατί κατά κάποιο τρόπο εγγυούμαστε ό ένας για τα χρέη του άλλου ώστε να δώσουμε περισσότερο χρόνο στην Ελλάδα αλλά και σε άλλες χώρες ώστε να καταφέρουν να βγουν από τη δύσκολη θέση. Γιατί το κάναμε; Το κάναμε για εμάς. Ο καθένας το κάνει για τον εαυτό του. Διότι διαφορετικά συνολικά θα βρισκόταν σε κίνδυνο συνολικά το κοινό μας νόμισμα. Όχι διότι η Ελλάδα έχει δυσκολίες. Αυτό δεν θα αρκούσε. Η Ελλάδα θα πρέπει να πάρει τα κατάλληλα μέτρα. Αν δεν το κάναμε συνολικά θα υπήρχε αστάθεια στην Ευρωζώνη και αυτό θα αφορούσε τον καθένα από εμάς ξεχωριστά. Για το λόγο αυτό είναι σωστό να δίνονται εγγυήσεις μέσω του προϋπολογισμού μας».
Η Γερμανίδα καγκελάριος απέρριψε στη παρούσα φάση ένα κούρεμα χρεών για την Ελλάδα και επεσήμανε κατά τη συνέντευξή της στο ARD, πως κάτι τέτοιο θα έθετε σε κίνδυνο την εμπιστοσύνη των επενδυτών στο ευρώ, καθώς θα θεωρούσαν ότι μια παρόμοια τακτική θα ακολουθούνταν και για άλλες χώρες.
Η κ. Μέρκελ ζήτησε επιπλέον να υπάρξει μεγαλύτερη αυστηρότητα απέναντι στην τήρηση των υποχρεώσεων των υπερχρεωμένων χωρών της Ευρωζώνης, προτείνοντας τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού θεσμού, οποίος να έχει τη δικαιοδοσία και να επεμβαίνει αν μια χώρα δεν τηρεί της υποχρεώσεις της. Μεταξύ άλλων ανέφερε τη δυνατότητα προσφυγής εναντίον μιας χώρας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και την υποχρέωσή της να παραχωρεί μέρος των αρμοδιοτήτων της και των κυριαρχικών της δικαιωμάτων.
Η Γερμανίδα καγκελάριος εμφανίστηκε αισιόδοξη σχετικά με την έκβαση της ψηφοφορίας την Πέμπτη για τη διεύρυνση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) στο γερμανικό κοινοβούλιο. Κατά την καγκελάριο Μέρκελ, η προγραμματιζόμενη διεύρυνση του EFSF είναι αναγκαία, για να υπάρξει αργότερα η δυνατότητα χρεοκοπίας κρατών της ευρωζώνης.
«Αυτό που έχουμε σήμερα είναι η ανησυχία ότι τα ελληνικά προβλήματα θα μεταπηδήσουν σε άλλες χώρες. Πρέπει να μπορούμε να αντιδράσουμε σε κάτι τέτοιο, πρέπει να μπορούμε να θέσουμε εμπόδια» υποστήριξε χαρακτηριστικά, τονίζοντας ότι είναι μειονέκτημα το ότι δεν δημιουργήθηκε η δυνατότητα αναδιάρθρωσης χρέους ήδη κατά την καθιέρωση του EFSF, που ισχύει μέχρι το 2013.
«Το χρέος της Ελλάδας δεν είναι βιώσιμο»
Την ίδια ώρα, σε συνέντευξη της στην εφημερίδα, Financial Times Deutschland, η οικονομολόγος και μέλος της γερμανικής επιτροπής «σοφών» για την οικονομία Beatrice Weder di Mauro υποστηρίζει ότι το χρέος της Ελλάδας δεν είναι βιώσιμο. Αντίθετα επισημαίνει ότι είναι όλο και βαρύτερο λόγω της ύφεσης και ότι θα χρειαστεί μία σημαντική αναδιάρθρωσή του.
Επισημαίνει δε, ότι το γεγονός ότι ο Υπουργός Οικονομικών Schäuble κάνει λόγο για μία τέτοια λύση είναι θετικό, στον βαθμό όμως που θα πρόκειται για «συντεταγμένη χρεοκοπία». Διαφορετικά, τονίζει, υπάρχουν κίνδυνοι μετάδοσης της κρίσης σε άλλες χώρες του Ευρώ.
H di Mauro τάσσεται επίσης κατά της αποχώρησης της Ελλάδα από την Ευρωζώνη, καθώς σε αυτήν την περίπτωση η χώρα θα περιέπιπτε σε οικονομικό χάος. Στην κρίση χρέους θα προσετίθετο και η νομισματική και η τραπεζική κρίση, πιθανότατα και μία πολιτική κρίση. Το χειρότερο όμως θα ήταν οι κίνδυνοι για τη συνοχή του συνόλου της Ευρωζώνης, καθώς η Ελλάδα δεν μπορεί να απομονωθεί.