Ξανθή Μακρή
«Σας λένε ότι είμαστε ονειροπόλοι. Οι πραγματικοί ονειροπόλοι είναι εκείνοι που νομίζουν ότι τα πράγματα μπορούν να συνεχίσουν επ' αόριστον όπως είναι. Δεν είμαστε ονειροπόλοι. Ξυπνάμε από ένα όνειρο που μετατρέπεται σε εφιάλτη. Δεν καταστρέφουμε τίποτα. Απλώς βλέπουμε πώς το σύστημα αυτοκαταστρέφεται.
Όλοι γνωρίζουμε τις κλασσικές σκηνές από τα cartoons: η γάτα φθάνει σε ένα γκρεμό, αλλά συνεχίζει να περπατάει, αγνοώντας ότι δεν υπάρχει έδαφος κάτω από τα πόδια της. Μόνο όταν κοιτάξει προς τα κάτω και το συνειδητοποιήσει, αρχίζει να πέφτει. Αυτό κάνουμε και εδώ. Λέμε σε εκείνους στη Wall Street ‘Κοιτάξτε κάτω’». Αυτά είπε μεταξύ άλλων, μιλώντας στους «αγανακτισμένους» της Νέας Υόρκης, ο Σλοβένος φιλόσοφος Slavoj Zizek.
Το κίνημα «Καταλάβετε τη Wall Street», το οποίο ξεκίνησε στις 17 Σεπτεμβρίου, συνεχίζει να μεγαλώνει καθημερινά, παρά τις μαζικές συλλήψεις. Το «99% του πληθυσμού», όπως αυτο-χαρακτηρίζονται, διαδηλώνει και σε άλλες αμερικανικές πόλεις εκτός από τη Νέα Υόρκη. Κάποιοι το συγκρίνουν με την Αραβική Άνοιξη, ενώ άλλοι το θεωρούν ως την αριστερή απάντηση στο Tea Party.
Οι Δημοκρατικοί, βλέποντας τη δημοτικότητά τους να μειώνεται, εκφράζουν τη συμπαράστασή τους στο κίνημα, με τον Ομπάμα να δηλώνει ότι είναι δικαιολογημένη η αγανάκτηση των πολιτών κατά των τραπεζών. Εκτός από τους πολιτικούς, και διάφοροι διανοούμενοι, οικονομολόγοι και καλλιτέχνες έχουν εκφράσει τη συμπάθειά τους.
«Αν ξέρω ένα πράγμα, είναι πως την κρίση την θέλει το 1%. Όταν οι άνθρωποι πανικοβάλλονται και είναι απελπισμένοι και κανείς δεν φαίνεται να ξέρει τι να κάνει, είναι η ιδανική στιγμή για να προωθηθεί η υπέρ των επιχειρήσεων πολιτική: ιδιωτικοποίηση της εκπαίδευσης και της κοινωνικής ασφάλισης, περικοπές στις δημόσιες υπηρεσίες, εξαφάνιση και των τελευταίων φραγμών στην επιχειρηματική ισχύ. Μέσα στην οικονομική κρίση, το ίδιο συμβαίνει σε όλο τον κόσμο.
Μόνο ένα πράγμα υπάρχει που να μπορεί να μπλοκάρει αυτή την τακτική, και ευτυχώς είναι πολύ μεγάλο: είναι το 99%. Και αυτό το 99% βγαίνει στους δρόμους, από το Μάντισον ως τη Μαδρίτη, για να δηλώσει “Όχι. Δεν θα πληρώσουμε την κρίση σας”. Αυτό το σύνθημα ξεκίνησε στην Ιταλία το 2008. Εξοστρακίστηκε στην Ελλάδα, στη Γαλλία και στην Ιρλανδία και τελικά βρήκε το δρόμο του για αυτό το τετραγωνικό μίλι όπου ξεκίνησε η κρίση.
“Γιατί διαδηλώνουν;” ρωτούν οι σαστισμένοι σχολιαστές στην τηλεόραση. Στο μεταξύ, ο υπόλοιπος κόσμος ρωτάει “Γιατί αργήσατε τόσο πολύ;”, “Αναρωτιόμασταν πότε θα εμφανιστείτε”. Και κυρίως λέει “Καλωσήρθατε”», είπε η δημοσιογράφος και ακτιβίστρια Naomi Klein στους «αγανακτισμένους».
Ο Zizek και η Klein επισκέφτηκαν τη Liberty Plaza τις προηγούμενες ημέρες, μιλώντας στους συγκεντρωμένους με τη μέθοδο του «ανθρώπινου μικροφώνου» -η μικροφωνική απαγορεύται οπότε ότι έλεγαν έπρεπε να επαναλαμβάνεται από εκατοντάδες ανθρώπους έτσι ώστε να μπορούν και οι υπόλοιποι να ακούσουν. Μεταξύ άλλων, ο Slavoj Zizek τόνισε πως οι «αγανακτισμένοι» προσφέρουν τη γλώσσα για να αρθρώσουμε τη ανελευθερία μας.
«Αφήστε με να σας πω ένα υπέροχο παλιό αστείο. Ένας Γερμανός είχε σταλεί από τη Λαϊκή Δημοκρατίας της Γερμανίας για να εργαστεί στη Σιβηρία. Γνωρίζοντας ότι όλα τα γράμματά του θα διαβαστούν, είπε στους φίλους του: Ας θεσπίσουμε ένα κώδικα: αν ένα γράμμα που θα πάρετε από μένα είναι γραμμένο με το συνηθισμένο μπλε μελάνι, θα λέει την αλήθεια, αν είναι γραμμένο με κόκκινο μελάνι, θα είναι ψεύτικο.
Μετά από ένα μήνα οι φίλοι έλαβαν το πρώτο γράμμα. Τα πάντα ήταν γραμμένα με μπλε χρώμα: "Όλα είναι υπέροχα εδώ: τα καταστήματα είναι γεμάτα, τα τρόφιμα είναι άφθονα, τα διαμερίσματα είναι μεγάλα και με καλή θέρμανση, οι κινηματογραφικές αίθουσες προβάλλουν έργα από τη Δύση, υπάρχουν πολλά όμορφα κορίτσια έτοιμα για μια ερωτική περιπέτεια -το μόνο πράγμα που δεν είναι διαθέσιμο είναι το κόκκινο μελάνι".
Αυτή είναι η κατάστασή μας. Έχουμε όλες τις ελευθερίες που θέλουμε. Αλλά αυτό που μας λείπει είναι το κόκκινο μελάνι. Η γλώσσα για να αρθρώσουμε την ανελευθερία μας. Εσείς, εδώ, δίνετε σε όλους μας το κόκκινο μελάνι», είπε ο Zizek.
H Naomi Klein χαρακτήρισε το κίνημα ως το πιο σημαντικό πράγμα που συμβαίνει στον κόσμο αυτή τη στιγμή। Όμως, αν θα είναι αυτό που θα σώσει την Αμερική από τη Wall Street -όπως έγραψε ο Harold Meyerson στην Washington Post- μένει να το δείξει ο χρόνος. Το μόνο σίγουρο είναι ότι κανένας πλέον δεν μπορεί να το αγνοήσει.