Του Δημήτρη Καραμάνη




Οι υπεύθυνες δυνάμεις του τόπου δεν χάνουν αφορμή για να δείξουν τη δυσανεξία τους. Ο ΛΑ.Ο.Σ. σοκάρεται από τον παραλογισμό των καταλήψεων, η Νέα Δημοκρατία σπεύδει έντρομη να διαγράψει το πρωτοπαλίκαρό της στο σωματείο των ταξί, ενώ το ΠΑΣΟΚ, δια του αδέκαστου Βενιζέλου, εξαπολύει μύδρους εναντίον του Τσίπρα, που τόλμησε να συσχετίσει την εθνοσωτήριο κυβέρνηση με λογικές ομερτά.

Η ανησυχία που προκαλεί η ένταση της κοινωνικής διαμαρτυρίας και η ενίσχυση της -κατά Μανδραβέλη- «παλαβής Αριστεράς» είναι έντονη. Τόσο έντονη που, καθώς φαίνεται, ήρθε η ώρα της «περιφρούρησης». Οι φρουροί της εξουσίας, ωστόσο, δεν χρειάζονται κράνη και καδρόνια. Τους αρκεί ένα πληκτρολόγιο, μπόλικος νεοφιλελεύθερος φανατισμός και ολίγη (νοσηρή) φαντασία.

Στην πρώτη γραμμή της περιφρούρησης, ο Τάκης Μίχας μας ενημερώνει ότι βρισκόμαστε λίγο πριν την κατάλυση της Δημοκρατίας από τον φασισμό («Μύρισε Βαϊμάρη», protagon.gr 23/10). Έναν κόκκινο όμως φασισμό (sic), που θα επικρατήσει μετά την ανελέητη πάλη των «φαιοκόκκινων φασιστών του ΠΑΜΕ και του ΚΚΕ» με τους «κουκουλοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ».

Αγκαζέ με τον κ. Μίχα, βρίσκεται ο πιστός του «εθνάρχη» Ψυχάρη, Γεώργιος Μαλούχος. Αρχικά απευθύνει έκκληση στη ΝΔ να μη συναινέσει σε κυβέρνηση συνεργασίας με το ΠΑΣΟΚ, γιατί έτσι θα ανοίξει ο δρόμος στις επόμενες εκλογές για μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΚΚΕ («Η Αριστερά κυβέρνηση, αν γίνει συγκυβέρνηση», Βήμα 17/10). Η πρότασή του, ωστόσο, μένει ημιτελής χωρίς ας πούμε ένα νέο «σχέδιο Περικλής», σαν αυτό που με επιτυχία εφάρμοσε η εθνικόφρων παράταξη στις αδιάβλητες εκλογές του 1961.

Ο κ. Μαλούχος θα επανέλθει, όμως, και με νέο πύρινο άρθρο θα διορθώσει την παράλειψη: «Οι κ.κ. Παπανδρέου και Βενιζέλος οφείλουν να ζητήσουν ευθέως από τον ελληνικό λαό να τους δώσει την άδεια να κυβερνήσουν έξω από τα όρια της κανονικότητας και να σταματήσουν να το πράττουν εν κρυπτώ και στα όρια της συνταγματικής τάξης», γράφει χωρίς προσχήματα. («Χρεοκοπία, Δημοκρατία, άρθρο 48 και έκτακτες εξουσίες», Βήμα 21/10). Βλέπουμε με ενδιαφέρον, λοιπόν, να επανέρχεται η πρόταση που πρώτος είχε διατυπώσει ο Τάσος Τέλλογλου, τον Απρίλη του 2010: Αναστολή άρθρων του Συντάγματος, απαγόρευση συγκεντρώσεων και απεργιών - όλα στο όνομα της σωτηρίας του …ασθενούς.

Την εικόνα συμπληρώνει ο Χ. Γιανναράς. Χωρίς περιστροφές, μισόλογα και δημοκρατικές αγκυλώσεις, ο φιλόσοφος προτείνει σε άρθρο του στην Καθημερινή να εφαρμόζεται άμεσα το μέτρο της απόλυσης σε όποιον/α τολμά να απεργήσει («Απεργούμε, δηλαδή ηλίθια αυτοκτονούμε», Καθημερινή 23/10).

***

Υπάρχουν δύο τρόποι να χειριστούμε τέτοιου είδους λιβελογραφήματα. Ο ένας είναι να τα διαβάσουμε ως απειλές των κυρίαρχων για την τρομοκράτηση των λαϊκών αγώνων – απειλές, αλλά τίποτα πέρα απ’ αυτό. Ο άλλος τρόπος είναι να προσπαθήσουμε να δούμε πίσω από τις συκοφαντίες, τα ψεύδη και το διάχυτο αντικομμουνισμό, και να σκεφτούμε αν η (και) θεσμική περιστολή της δημοκρατίας αποτελεί όντως μέρος του σχεδιασμού των κυρίαρχων τάξεων. Ο πρώτος τρόπος δεν αφήνει περιθώρια για περαιτέρω ανάλυση, ας πάμε λοιπόν στο δεύτερο.

Κρατώντας την παραδοχή του Ζίζεκ, ότι περισσότερος νεοφιλελευθερισμός σημαίνει λιγότερη δημοκρατία, δεν έχουμε παρά να κοιτάξουμε τη μεταμνημονιακή Ελλάδα: Εκβιασμοί στην Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ, κοινωνικός αυτοματισμός, εντεινόμενη κρατική καταστολή, παροχή υπερεξουσιών σε υπουργούς και «εξωτερικούς συνεργάτες» (τρόικα). Η ύπαρξη αυτής της ιδιότυπης καχεκτικής δημοκρατίας συνδέεται άρρηκτα με την απόπειρα εξαθλίωσης της κοινωνίας, μέσω των ακραίων συνταγών που εφαρμόζονται. Το ερώτημα είναι αν υπάρχει περιθώριο για περαιτέρω περιστολή της δημοκρατίας και πώς ορίζεται ο κίνδυνος της εκτροπής στις σημερινές συνθήκες.

Ο σύγχρονος καπιταλισμός, παρά την δομική του κρίση, παραμένει μια μηχανή εξελιγμένη. Με αυτή την έννοια, είναι απολύτως βέβαιο ότι η ελληνική αστική τάξη έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει επί της ουσίας συνταγματική εκτροπή με πολύ διαφορετικό τρόπο απ’ ό,τι το 1936 ή ο 1967. Μια κυβέρνηση τεχνοκρατών ή «εθνικής σωτηρίας», δίχως να διεξαχθούν εκλογές, δεν θα απαιτούσε τανκς στους δρόμους, θα συνιστούσε όμως επί της ουσίας αντιδημοκρατική εκτροπή, οι συνέπειες της οποίας θα ήταν ολέθριες για τις υποτελείς τάξεις.

***

Είναι δεδομένο ότι όσο ο δικομματισμός εμφανίζεται σε δημοκοπικά ποσοστά κοντά στο 50%, η αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων για τη διαιώνιση του σημερινού πολιτικού σκηνικού θα συνεχίζεται. Η ένταση των κοινωνικών αγώνων και το σαφές ρεύμα υπέρ της Αριστεράς θέτει δυσκολίες στο αστικό επιτελείο και ακυρώνει, προς το παρόν, τους αντιδραστικούς σχεδιασμούς του. Έχει λοιπόν τεράστια σημασία να μπαίνει εμφατικά στις διεκδικήσεις των εργαζομένων και της νεολαίας το αίτημα για περισσότερη δημοκρατία, όπως το διατύπωνε, έστω συγκεχυμένα, το κίνημα των αγανακτισμένων. Η Αριστερά, από την πλευρά της, οφείλει να διαβλέπει ποιες είναι οι επιλογές του αντιπάλου και να ορθώνει τα ανάλογα αναχώματα. Είναι εξαιρετικά επικίνδυνο, σε κάθε περίπτωση, να κλεινόμαστε σε ερμηνευτικά σχήματα περί «χούντας», που μπορεί με βάση το θυμικό να έχουν πρόσκαιρη απήχηση, αλλά στην πραγματικότητα αδυνατούν να αποτυπώσουν το πεδίο ελιγμών του αντιπάλου και τους κινδύνους που οι συγκεκριμένοι ελιγμοί συνεπάγονται.

Όπως και νά΄ χει, το επόμενο διάστημα οι αγώνες των πληττόμενων κομματιών της ελληνικής κοινωνίας θα είναι καθοριστικοί. Όχι μόνο για την απόκρουση της οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης, αλλά και για την ανάσχεση των αντιδημοκρατικών σεναρίων που εξυφαίνουν οι κυρίαρχοι.

Σας ευχαριστώ για την επίσκεψη σας...