Από τις «Αλπεις» του Λάνθιμου μέχρι την «Ανατολία» του Τζεϊλάν, το κινηματογραφικό μενού της εβδομάδας προσφέρει θέαμα υψηλών προδιαγραφών - έναν σινεφίλ παράδεισο.


(4) Αλπεις
Του Γιώργου Λάνθιμου. Δραματική, 2011, Ελλάδα. 1 ώρα και 33 λεπτά. Με τους: Αγγελική Παπούλια, Αρη Σερβετάλη, Αριάν Λαμπέντ, Τζόνι Βεκρή.

Με τις «Αλπεις» ο Γιώργος Λάνθιμος κάνει μια ώριμη ταινία, η οποία δεν χαρίζει κάστανα: ένα δύσκολο, ενοχλητικό πολλές φορές θέαμα, που αφήνει όμως πολλούς και πολυδιάστατους απόηχους και προβληματισμούς (γιούπι!). Ενώ ο «Κυνόδοντας» ήταν μια ευχάριστη σινεφίλ άσκηση πάνω στη φόρμα πολύ συγκεκριμένου κόνσεπτ αλλά περιορισμένου τελικά βεληνεκούς, οι «Αλπεις» έρχονται για να περιορίσουν αυτή τη φορά την αισθητική επίδειξη (και, καλώς ή κακώς, τη χιουμοριστική διάθεση) και να επιτρέψουν στο περιεχόμενο να ανθίσει και να απλώσει χιλιάδες εναλλακτικά κλαδιά. Εγκεφαλικός και αποστασιοποιημένος όπως συνήθως, αλλά με καλύτερη αίσθηση και έλεγχο των κάδρων του, ο Λάνθιμος ακολουθεί μια νοσοκόμα, η οποία, ως μέλος της ομάδας των Αλπεων, αντικαθιστά νεκρούς συγγενείς ή φίλους για να διευκολύνει την περίοδο πένθους όσων έχουν μείνει πίσω. Αποφασίζοντας να σπάσει τους αυστηρούς κώδικες της ομάδας, η νοσοκόμα έρχεται πιο κοντά με τους πελάτες. Το κάνει γιατί τους λυπάται; Γιατί τους συμπονά πραγματικά; Ή επειδή θέλει κι εκείνη μια ψεύτικη ζωή σαν τη δική τους; Τι είναι αυθεντικό και τι τεχνητό δεν γίνεται ποτέ σαφές - άλλωστε δεν είναι το ζητούμενο.



Είτε τα μέλη των Αλπεων παίζουν για πλάκα μεταξύ τους παντομίμα αναπαριστώντας νεκρές προσωπικότητες, είτε υποδύονται νεκρούς ανθρώπους στην «αληθινή» ζωή, διαφορά δεν υπάρχει, μόνο οι συνέπειες αλλάζουν, κι αυτές ως υπόνοιες, ως απειλές στην κλιμακωτά τρομαχτική ταινία του Λάνθιμου. Μακριά από την αληθοφάνεια, την οποία εντείνει με τις ξύλινες αλλά παραδόξως ζωντανές ερμηνείες των ηθοποιών του, ο Λάνθιμος κάνει χώρο για να τρυπώσει η αλήθεια: των πολλαπλών ρόλων μας, του πένθους και των μεταλλαγμένων επιθυμιών/προσεγγίσεων στην αντιμετώπιση της απώλειας, των γκρίζων περιοχών μεταξύ ηθικής, πόνου και ανάγκης, των κατασκευασμένων ή κληρονομημένων ταυτοτήτων. Οι αναγνώσεις είναι πολλές και, ρητά, υποκειμενικές. Μια ένσταση μόνο έχω κι αυτή αφορά στο τέλος της ταινίας. Ενώ ο Λάνθιμος κρατά διαρκώς τις ισορροπίες και σώζει στο τσακ οποιαδήποτε περίσταση που ρέπει προς το εξυπνακίστικο, ξεχνά να κάνει το ίδιο με την τελευταία του σεκάνς, κλείνοντας με ένα σαρκαστικό μειδίαμα που υποτιμά, κατά τη ρητά υποκειμενική γνώμη μου, την τιμιότητα της υπόλοιπης ταινίας. Ισως, βέβαια, απλά να αντιδρώ γιατί ήθελα να δω λίγο «Αλπεις» ακόμα.

(4) Κάποτε στην Ανατολία / Bir Zamanlar Anadolu'da
Του Νουρί Μπιλγκέ Τζεϊλάν. Δραματική, 2011, Τουρκία / Βοσνία - Ερζεγοβίνη. 2 ώρες και 30 λεπτά. Με τους: Μουχαμέτ Ουζουνέρ, Γιλμάζ Ερντογάν



Η δεύτερη δύσκολη αλλά άκρως ικανοποιητική υπόθεση της εβδομάδας. Πάρτε τον χρόνο σας, όπως ακριβώς κάνει κι ο Νουρί Μπιλγκέ Τζεϊλάν, κι ακολουθείστε τον όπως συνοδεύει μια ομάδα αστυνομικών, έναν γιατρό και έναν εισαγγελέα καθώς προσπαθούν να βρουν μαζί με έναν δολοφόνο το σημείο όπου έκρυψε το πτώμα του θύματός του. Το σινεμά του Τζεϊλάν είναι αργό και ξεδιάντροπα art-house. Ταυτόχρονα, οι ρυθμοί του δεν είναι ποτέ ανιαροί και οι εικόνες του είναι πανέμορφες, γεμάτες σεβασμό. Το βασικότερο είναι πως σταδιακά ο Τζεϊλάν αποκαλύπτει τον σκοπό του, και αντί να διαλευκάνει το μυστήριο του φόνου αρχίζει να ερευνά την ψυχολογία των χαρακτήρων του. Σ’ αυτό το πολύ ιδιαίτερο παζλ αντρικής συμπεριφοράς και επικοινωνίας, το συναίσθημα αργεί να πάρει τη θέση του, αλλά, όταν το κάνει, είναι πραγματικά δυνατό.



ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ
Λούφα και παραλλαγή: Σειρήνες στη στεριά
Του Νίκου Περάκη. Κωμωδία, 2011, Ελλάδα. Με τους: Ορφέα Αυγουστίδη, Βίκυ Καγιά, Γιάννη Τσιμιτσέλη, Ρένο Χαραλαμπίδη



Σίκουελ της συνέχειας της πάλαι ποτέ ανατρεπτικής κωμωδίας του Νίκου Περάκη που έρχεται για να συναντήσει τα φανταράκια σε νέες περιπέτειες και να σπάσει ίσως το εισπρακτικό ρεκόρ της προκατόχου του…

Σας ευχαριστώ για την επίσκεψη σας...