Βιασμός της Δημοκρατίας
Τα δύσκολα πέρασαν· τα χειρότερα τώρα μόλις αρχίζουν. Τα όσα διαδραματίστηκαν τα τελευταία δύο χρόνια αλλά και –κυρίως, μάλιστα– τα όσα συνέβησαν το τελευταίο δεκαήμερο δεν επιτρέπουν πλέον καμία αμφιβολία. Ολέθρια σφάλματα, μικρότητες και πολιτικές αθλιότητες ντόπιων και ξένων έσυραν τη χώρα στο χείλος του γκρεμού. Σε κλοιό θανάσιμων απειλών. Στα πρόθυρα κατάρρευσης της οικονομίας της και εξέγερσης της κοινωνίας της. Αλλά και σε δραματική συρρίκνωση της εθνικής της κυριαρχίας. Σε αλλεπάλληλες συνταγματικές εκτροπές. Και σε βιασμό της Δημοκρατίας.
Βρισκόμαστε ήδη –και θα βρισκόμαστε για καιρό ακόμη– μπροστά στην απειλή ακύρωσης μιας επόμενης δόσης, ανεξέλεγκτης χρεοκοπίας και εξόδου από το ευρώ. Αλλά και μπροστά στο ενδεχόμενο επιβολής νέων μέτρων, που θα βάλουν φωτιά στην κοινωνία και θα δρομολογήσουν ανεξέλεγκτες εξελίξεις. Η ισορροπία ανάμεσα στο φόβο και την οργή έγινε εύθραυστη όσο ποτέ στο παρελθόν. Η Ελλάδα εγκλωβίστηκε σε κλοιό θανάτου. Και η Δημοκρατία βιάζεται στον τόπο που γεννήθηκε.
Παρεμβάσεις σε βάρος της Δημοκρατίας και της εθνικής κυριαρχίας
Οι ισχυροί της Ευρώπης, αιφνιδιασμένοι από τον εκβιασμό που επιχειρούσε ο πρωθυπουργός με την εξαγγελία του δημοψηφίσματος αλλά και εξοργισμένοι από τους κινδύνους που δημιουργούσαν οι τυχοδιωκτικοί χειρισμοί του –χάθηκαν 2 τρις ευρώ μέσα σε δύο εικοσιτετράωρα– έδειξαν πως δεν έχουν πλέον κανένα δισταγμό. Ούτε και τον οποιονδήποτε σεβασμό απέναντι σε έννοιες όπως η Δημοκρατία και η εθνική κυριαρχία, η λαϊκή βούληση και εντολή.
Τα όσα απαίτησαν για το δημοψήφισμα, για τη διενέργεια εκλογών, για την παροχή ρητών δεσμεύσεων σε σκληρές πολιτικές έκαναν τις προγενέστερες αξιώσεις τους για οικονομική εποπτεία να ωχριούν. Οι αδίστακτες παρεμβάσεις... των τελευταίων ημερών προς την κατεύθυνση τόσο των κυβερνώντων όσο και της αντιπολίτευσης έδειξαν ξεκάθαρα την πρόθεσή τους να αποφασίζουν όχι μόνο για καθαρά οικονομικά ζητήματα, αλλά και για τις μείζονος σημασίας πολιτικές εξελίξεις. Άφησαν, μάλιστα, να φανεί πως δεν αρκούνται και δεν πρόκειται να αρκεστούν στα συμφωνηθέντα. Ότι θα επανέλθουν και θα επανέρχονται συνεχώς με νέες αξιώσεις. Επιρρίπτοντας σ’ εμάς τις ευθύνες ακόμα και για τις δικές τους αβελτηρίες, που τόσο έχουν κοστίσει στην Ελλάδα αλλά και σε ολόκληρη την Ευρώπη. Επιμένοντας, ταυτόχρονα, σε μια συνταγή που απέτυχε παταγωδώς και δεν μπορεί να οδηγήσει παρά μόνο στην έκρηξη της κοινωνίας. Ενδεχόμενο που μπορεί να επιφέρει ανεξέλεγκτες καταστάσεις. Ακόμη και σε βάρος των κυνικών σχεδιασμών τους αλλά και αυτών ακόμη των χωρών τους.
Πορεία αποτυχιών και αδιεξόδων
Η χώρα αιχμαλωτίστηκε ήδη σε πορεία αποτυχιών, αλλεπάλληλων αδιεξόδων, συνεχούς διόγκωσης των προβλημάτων και δραματικής μεγιστοποίησης των κινδύνων. Είναι, άλλωστε, αυταπόδεικτο πλέον πως, μετά την επιλογή Παπανδρέου να υποτάξει τη χώρα στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τα πράγματα οδηγήθηκαν σε δρόμους χωρίς ορατή ελπίδα. Όλα τα σχέδια που επιβλήθηκαν από τότε έως σήμερα απέτυχαν παταγωδώς. Η κρίση μεταλλάχθηκε και έκανε επιθετικές «μεταστάσεις». Τα πάντα γύρω μας χειροτέρευσαν δραματικά σε σχέση με το 2009. Οι κίνδυνοι έγιναν πιο σοβαροί, πιο ισχυροί αλλά και πιο άμεσοι.
Είναι αυταπόδεικτη, πρώτα απ’ όλα, η παταγώδης αποτυχία του πρώτου Μνημονίου. Τόσο η τρόικα, άλλωστε, όσο και η κυβέρνηση Παπανδρέου βεβαίωναν έως πρόσφατα πως τούτες τις ημέρες θα βγαίναμε στις αγορές. Και, αντί της εξόδου, βυθιζόμαστε σε ακόμη πιο δύσκολες καταστάσεις, χωρίς κανένα φως στον ορίζοντα. Ανεπαρκής αποδείχτηκε και η συμφωνία της 25ης Μαρτίου, που χαμήλωσε τα αρχικά ληστρικά επιτόκια των 110 δις ευρώ και έδωσε παράταση στην αποπληρωμή τους. Ως ανεπαρκείς συνομολογήθηκαν, όμως, και οι συμφωνίες της 21ης Ιουλίου, που έβαζαν –υποτίθεται– «πάτο στο βαρέλι». Αυτές, μάλιστα, κατέρρευσαν προτού καν εφαρμοστούν. Και δεν βρέθηκε κανένας από τους αθλίους να πει πως έκαναν λάθος. Ούτε και να σεβαστεί τα όσα είχαν ήδη συμφωνηθεί και ψηφιστεί.
Υποταγή σε ανεπαρκείς και αναποτελεσματικές συμφωνίες
Το ίδιο ακριβώς εκτιμάται και για τις συμφωνίες της 26ης - 27ης Οκτωβρίου. Η αμφισβήτησή τους έχει ήδη αρχίσει σε διεθνές επίπεδο. Και, δυστυχώς, είναι περισσότερο από βέβαιο πως σε καμιά περίπτωση δεν επαρκούν για την αντιμετώπιση του ελληνικού προβλήματος. Ακόμη κι αν εφαρμοστούν κατά γράμμα, δεν αποκλείουν τα χειρότερα. Απεναντίας, μάλιστα. Υπάρχουν στο πλαίσιό τους πολλές και άκρως επικίνδυνες «γκρίζες ζώνες». Υπάρχουν αβεβαιότητες, οι οποίες εντείνονται από τα όσα συμβαίνουν αλλά και τα όσα μπορεί να συμβούν στην Ευρώπη, στη γειτονική Ιταλία, στην Πορτογαλία, στην Ισπανία αλλά και στη Γαλλία. Υπάρχουν λεπτομέρειες που, αν δεν ρυθμιστούν άμεσα, δεν θα επιτρέψουν ποτέ την πλήρη εφαρμογή τους.
Και επιπλέον: Ακόμη κι αν εφαρμοστούν στο ακέραιο, δεν επαρκούν για να βγάλουν τη χώρα από την κρίση. Στην καλύτερη, άλλωστε, περίπτωση, θα πάνε, μετά την πάροδο δέκα χρόνων, το δημόσιο χρέος εκεί που βρισκόταν το 2009. Κι αφού το 2009 δεν ήταν διαχειρίσιμο, πολύ περισσότερο δεν θα μπορεί να είναι το 2020. Όταν η Ελλάδα θα έχει ξεπουληθεί –κατά το πρόγραμμά τους– και οι Έλληνες θα έχουν γονατίσει.
Κοινωνική οργή και ανεξέλεγκτη έκρηξη
Η κοινωνία βρίσκεται ήδη στα πρόθυρα της ανεξέλεγκτης έκρηξης। Τα όσα συνέβησαν στις 28 Οκτωβρίου, όσο κι αν κάποιοι δεν τα κατάλαβαν, δεν επιτρέπουν αμφιβολίες. Βράζει ήδη από οργή, θυμό και αγανάκτηση ο κόσμος. Δεν αντέχει άλλο. Δεν έχει να πληρώσει. Πολύς κόσμος δεν έχει ούτε καν τα στοιχειώδη για να ζήσει. Η οργή του προσπερνά πλέον το φόβο για τα χειρότερα. Και, ασφαλώς, δεν θα νιώσει καμιά ανακούφιση, αν επιμεριστούν οι ευθύνες πέραν των υπαιτίων. Δεν μπορεί πια να τον συγκρατήσει κανένας κομματικός πατριωτισμός. Ούτε και η αγάπη του για την πατρίδα αρκεί. Διότι, πολύ απλά, δεν βλέπει να πιάνουν τόπο οι θυσίες του. Απεναντίας, μάλιστα.
Μέρα με τη μέρα, ολοένα και περισσότεροι συνειδητοποιούν την ανεπάρκεια, το άδικο, το αβάσταχτο αλλά και το αδιέξοδο της ασκούμενης πολιτικής. Ξέρει πολύ καλά ο κόσμος ότι απέτυχαν παταγωδώς οι συνταγές που εφαρμόστηκαν τα τελευταία χρόνια. Αισθάνεται πως οι συνέπειές τους θα γίνονται ολοένα και πιο οδυνηρές. Αντιλαμβάνεται ότι τα όσα ήδη ψηφίστηκαν και πρόκειται να εφαρμοστούν απειλούν να βυθίσουν την οικονομία σε ακόμη μεγαλύτερη ύφεση, να φέρουν νέα «λουκέτα», να αυξήσουν την ανεργία, να «στεγνώσουν» ακόμη περισσότερο την αγορά. Ότι απειλούν πια την ίδια την επιβίωσή του. Απειλούν, προπάντων, τα παιδιά του. Κι αυτό δεν το ανέχεται. Σε αυτό επαναστατεί δίχως δεύτερη σκέψη.
Ανάμεσα στο δράμα και στην ιλαρότητα
Αναντίλεκτα, ο κόσμος έχει συναίσθηση των δυσκολιών. Έχει περηφάνια και πραγματικό πατριωτισμό. Απαιτεί, όμως, περισσότερες αλήθειες. Λιγότερα «κούφια» λόγια. Πιο ανθρώπινη πολιτική. Πιο ψηλά την αίσθηση χρέους από εκείνους που κυβερνούν και παίρνουν τις αποφάσεις. Απαιτεί, προπάντων, πολιτικές που να εμπνέουν μια κάποια αισιοδοξία. Που να είναι και να φαίνονται αποτελεσματικές. Αλλά και δίκαιες. Απαιτεί, ουσιαστικά, αλλαγή πολιτικής, με στροφή σε δράσεις ανάταξης και ανάπτυξης. Σε επιλογές που μπορεί να τον βγάλουν από το πέλαγος των αδιεξόδων σε ακτές ελπίδας και προοπτικής.
Ο κόσμος απαιτεί από τους κυβερνώντες να εγκαταλείψουν τη μικροπολιτική. Είδε, άλλωστε, τους «αντιεξουσιαστές της εξουσίας» να κινούνται, το τελευταίο διάστημα, ανάμεσα στο δράμα και στην ιλαρότητα. Να χάνονται σε ίντριγκες, παρασυναγωγές και παιχνίδια εξουσίας που δεν τον αφορούν. Να βυθίζονται στο ψυχόδραμα της εξουσίας που τόσο αγάπησαν. Και ν’ αφήνουν σε δεύτερη μοίρα τα δικά του «θέλω», τις δικές του αγωνίες, τα δικά του προβλήματα.
Σήμερα είναι πλέον φανερό πως όσοι επένδυσαν στο κομματικό όφελος, όσοι νόμισαν πως θα κερδίσουν ζημιώ νοντας τους απέναντι μοιρολογούν το κατάντημά τους. Ίσως, μάλιστα, να αναρωτιούνται πόσο λάθος έκαναν όταν στέκονταν εμπόδιο στα σωστά και τα αναγκαία που επιχειρούσαν οι προηγούμενοι. Ίσως αντιλαμβάνονται και πόσο εγκληματικά πορεύτηκαν, όταν, στην επιδίωξή τους να πλήξουν τους άλλους, αδιαφόρησαν για τη ζημιά που προκαλούσαν στην έρμη την πατρίδα. Ίσως αύριο κάτι να έχουν να πουν για όλ’ αυτά. Μόνο που αύριο θα είναι πλέον αργά...