Του Σταύρου Χριστακόπουλου

Από σήμερα η «κυβέρνηση των πιστωτών» θα αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας στο όνομα της έκτης δόσης, της «παραμονής στο ευρώ», της αποτροπής της χρεοκοπίας, της πολλοστής κατά σειρά «σωτηρίας της χώρας». Με πρωθυπουργό, αν όλα πάνε κατά πώς συζητούνταν χθες το βράδυ, είτε έναν τραπεζίτη εκλεκτό της Μέρκελ είτε τον εκπρόσωπό μας στο ΔΝΤ. Με αντικείμενο τον έλεγχο της χρεοκοπίας της Ελλάδας, το ξεπούλημά της και την αλλαγή του νομικού καθεστώτος του χρέους της.

Καθώς η μια εθνική ταπείνωση διαδέχεται την άλλη, η χώρα μας αφήνει πίσω πολιτική ανεξαρτησία, εθνική κυριαρχία και κάθε δυνατότητα να αποφασίζει για την τύχη της.

Με τον έναν απίστευτο τρόπο ο επίτροπος της Ε.Ε. για τις οικονομικές και νομισματικές υποθέσεις Όλι Ρεν, στον δρόμο που χάραξαν την περασμένη εβδομάδα η Μέρκελ και ο Σαρκοζί, έθεσε χθες με απίστευτο πολιτικό κυνισμό μια ακόμη προϋπόθεση για την «έκτη δόση»: «Περιμένουμε από την καινούργια κυβέρνηση που θα σχηματιστεί να δεσμευτεί εγγράφως πως θα τηρηθούν οι δεσμεύσεις για μεταρρυθμίσεις».

Η εγγύηση αυτή δεν θα ζητηθεί μόνο από τη νέα κυβέρνηση, αλλά επιπλέον από το ΠΑΣΟΚ και τη Ν.Δ., τα δύο κόμματα που θα τη στηρίξουν.

Παράλληλα η Άνγκελα Μέρκελ, την ώρα που η Ν.Δ. επέμενε με... non paper να υποστηρίζει ότι θα πρόκειται για «κυβέρνηση 100 ημερών», φρόντιζε να διαλύσει τις ψευδαισθήσεις και τα ψεύδη εντός Ελλάδος: η διάρκεια της δήθεν μεταβατικής κυβέρνησης θα τραβήξει όσο χρειαστεί ώστε αυτή να εγγυηθεί την υλοποίηση των υποχρεώσεων που η Ελλάδα έχει αναλάβει.

Έτσι μπορεί να προβάλλεται το τέλος Φεβρουαρίου ως εκλογικός χρόνος, αλλά, όπως από χθες προειδοποιήσαμε, καμιά τέτοια εγγύηση δεν μπορεί να παρασχεθεί, όποια κι αν είναι η συμφωνία μεταξύ των δύο ελληνικών κομμάτων. Ποιος άλλωστε θα μπει στον κόπο να δώσει τέτοια εγγύηση όταν η ευρωζώνη, το φετίχ του ελληνικού πολιτικού συστήματος, κλυδωνίζεται και απειλείται ανοιχτά με κατάρρευση;

Υπό «κανονικές» συνθήκες, αυτό που θα έπρεπε να μας απασχολήσει ήδη από σήμερα είναι ότι η υπό ανακοίνωση «κυβέρνηση των δανειστών» σηματοδοτεί, εκτός από την οικονομική και πολιτική κατοχή της Ελλάδας, και το τέλος του πολιτικού συστήματος, όπως το έχουμε γνωρίσει τις τελευταίες δεκαετίες. Η κυβέρνηση αυτή, συμπαρασύροντας και την αξιωματική αντιπολίτευση στα βαθιά της κρίσης, προεξοφλεί δύο εξελίξεις:

1. Την απώλεια κάθε προοπτικής μιας αυτοδύναμης μονοκομματικής διακυβέρνησης στο ορατό μέλλον. Αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο τα περισσότερα μικρά κόμματα, κοινοβουλευτικά (ΛΑΟΣ) και μη κοινοβουλευτικά (ΔΗΜΑΡ, ΔΗΣΥ, Οικολόγοι Πράσινοι), με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, την καλοδέχονται ακόμη κι αν δεν συμμετέχουν σε αυτήν.

2. Τη έναρξη μιας – άγνωστο πόσο μακράς – περιόδου πολιτικής αστάθειας. Μια κυβέρνηση «φερτή» από τους δανειστές, η οποία δεν έχει προκύψει από εκλογές και δεν αποτυπώνει ούτε κατ’ ελάχιστον τα σημερινά πολιτικά δεδομένα, προορισμένη να υλοποιήσει ό,τι χειρότερο περιμέναμε την τελευταία διετία, προφανώς δεν θα μακροημερεύσει.

Δεδομένου μάλιστα ότι συμπεριλαμβάνει τις δύο μεγαλύτερες πολιτικές παρατάξεις και μειώνει στο ελάχιστο τις πιθανότητες της συνήθους δικομματικής εναλλαγής, ανοίγει τον δρόμο σε διαδοχικά πολυσυλλεκτικά κυβερνητικά σχήματα αμφίβολης βιωσιμότητας και πυροδοτεί τάσεις διάσπασης και αποσύνθεσης των παραδοσιακών πολιτικών σχηματισμών. Ενώ όμως η πολιτική διάλυση θα είναι σχετικά σύντομη, η ανασύνθεση του πολιτικού τοπίου είναι άγνωστο αν, πότε και πώς θα επιτευχθεί. Σίγουρα πάντως όχι πριν από την επίσημη πτώχευση της χώρας.

Ευρωζώνη σε πανικό

Ωστόσο οι αναλύσεις για την τύχη της ελληνικής πολιτικής σκηνής – η οποία θα ακολουθήσει αναπόφευκτα τη μοίρα πολλών άλλων χωρών που βρέθηκαν κυρίως υπό την εποπτεία του ΔΝΤ τις τελευταίες δεκαετίες – μπορούν να... περιμένουν λίγο ακόμη. Όπως και τα χρήσιμα διδάγματα από την αντιμετώπιση της κρίσης εκ μέρους των ελληνικών πολιτικών δυνάμεων.

Σήμερα το πιο σημαντικό είναι ότι η ευρωζώνη, για χάρη της οποίας τα δυο μεγάλα ελληνικά κόμματα δημιουργούν μια «κυβέρνηση των δανειστών», βλέπει όχι μόνο την οικονομική, αλλά και την πολιτική της κρίση να διογκώνεται επικίνδυνα.

Με την Ιταλία να βρίσκεται ένα βήμα πριν από τη χρηματοπιστωτική κατάρρευση, ο «πολύς» υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε χθες απέκλεισε τη δημιουργία ενός ευρωπακέτου «διάσωσης» για τη γειτονική μας χώρα, την τρίτη σε μέγεθος οικονομία της ευρωζώνης, επειδή η Ιταλία, όπως λέει, είναι «πολύ μεγάλη για να σωθεί» από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF), το οποίο χλευαστικά Αγγλοσάξονες αναλυτές έχουν προ πολλού χαρακτηρίσει επιτυχώς... «νεροπίστολο».

Κατά τον Σόιμπλε η επιτήρηση του ΔΝΤ είναι αρκετή για να ανακτήσει η Ιταλία την «εμπιστοσύνη των αγορών». Φαίνεται να θεωρεί πως η συνταγή των Μέρκελ και Σαρκοζί, δηλαδή η φυγή του Μπερλουσκόνι, την οποία έχουν ήδη υποδείξει, είναι όρος ικανός να δώσει διέξοδο.

Η ευρωζώνη, με άλλα λόγια, αυτή την ώρα, με την Ιταλία και την Ισπανία ένα βήμα πριν από την Κόλαση, με το Βέλγιο και τη Γαλλία να απειλούνται άμεσα, θεωρεί πως είναι αρκετός ο πολιτικός έλεγχος, μαζί με την εφαρμογή σκληρών υφεσιακών προγραμμάτων λιτότητας, για να δοθεί λύση. Η αποτυχημένη συνταγή της Ελλάδας, που έχει ήδη συντρίψει την Πορτογαλία και την Ιρλανδία, τώρα περνάει και στις υπόλοιπες χώρες του ευρώ.

Οι συνέπειές της όμως αγγίζουν ακόμη και την ίδια τη Γερμανία, στην οποία, στο πλαίσιο του G20 προ ημερών, τέθηκε το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσει συναλλαγματικά αποθέματα, το αποθεματικό χρυσού ή τα ειδικά δικαιώματα ανάληψης του ΔΝΤ για να ενισχυθεί το EFSF κατά 15 δισ. επιπλέον.

Τόσο η Μέρκελ όσο και η Μπούντεσμπανκ απέρριψαν κατηγορηματικά αυτό το ενδεχόμενο, όμως η πραγματικότητα παραμένει: τα αποθεματικά της Γερμανίας δεν θεωρούνται πλέον «ταμπού» από τις αγορές. Και, όσο η κρίση του ευρώ και των χωρών του θα εντείνεται, τόσο πιο επιτακτικά θα μπαίνουν ανάλογα αιτήματα.

Ο κατήφορος όμως δεν έχει τελειωμό, καθώς χθες το EFSF έπαθε ένα γερό πατατράκ με το ομόλογο 3 δισ. ευρώ που έβγαλε προς πώληση προκειμένου να στηρίξει το πρόγραμμα «στήριξης» της Ιρλανδίας.

Το ομόλογο αυτό (ένα πρώιμο είδος ευρωομολόγου – αυτού που διάφοροι δικοί μας παπαρολόγοι θεωρούν... λύση για τα ευρωπαϊκά χρέη) στην προηγούμενη έκδοσή του τον Ιούνιο είχε spread 51 μονάδων βάσης έναντι του γερμανικού επιτοκίου δανεισμού. Χθες έκανε άλμα στις 177 μονάδες, το οποίο αντικατοπτρίζει την έλλειψη εμπιστοσύνης των αγορών όχι μόνο στην Ελλάδα ή την Ιταλία, αλλά στο σύνολο της ευρωζώνης. Όσο για τα κεφάλαια που «τράβηξε», ακόμη και με τόσο ελκυστική απόδοση, αυτά έφτασαν μόνο το απαιτούμενο ποσό.

Ο μόνος που ήταν μέσα στην καλή χαρά ήταν ο επικεφαλής του EFSF Κλάους Ρέγκλινγκ, ο οποίος «διέγνωσε» επενδυτικό ενδιαφέρον. Πάλι καλά...

Να κάνουν και κακά τους;

Σε αυτό το περιβάλλον, λοιπόν, το υπό διάλυση πολιτικό κατεστημένο της Ελλάδας βιάζεται να παραδώσει εν λευκώ (ούτε καν να... πουλήσει) την περιουσία της, να καταντήσει σεληνιακό τοπίο την ελληνική οικονομία, να αλλάξει το σημερινό ευνοϊκό καθεστώς του χρέους και να παραχωρήσει άνευ όρων κάθε έννοια εθνικής κυριαρχίας.

Στόχος, όπως διακηρύσσει και η Ν.Δ. υπερακοντίζοντας το ΠΑΣΟΚ, η παραμονή στο ευρώ. Πέρα από τις ενστάσεις που διατυπώνονται παγκοσμίως για την ίδια τη συμμετοχή της Ελλάδας στο ευρώ, προκύπτει πλέον ζήτημα για τη σκοπιμότητα συνέχισης μιας εγκληματικής πολιτικής.

Ας δεχτούμε, λοιπόν, ότι ο λόγος συγκρότησης της «κυβέρνησης των δανειστών» δεν είναι αυτός που λέμε εμείς, αλλά αυτός που επικαλούνται τα δύο κόμματα και η ηγεσία της ευρωζώνης. Δηλαδή η υλοποίηση της συμφωνίας της 26-27 Οκτωβρίου για να... «σωθούμε» από τη χρεοκοπία.

Δυστυχώς για όλους αυτούς τους κυρίους, χθες το γερμανικό περιοδικό Spiegel, αυτό που μόλις προ ημερών επαινούσε τον ΓΑΠ για την «πρωτοβουλία του» περί δημοψηφίσματος, προειδοποιούσε για κάποια πράγματα:

1. Το Spiegel (η φωνή της κυρίας Μέρκελ αυτή την περίοδο) θεωρεί σίγουρο πως η Ελλάδα, προς το παρόν, θα παραμείνει στο ευρώ. Άρα δεν πρόκειται να βγούμε αύριο το πρωί αν δεν συμμορφωθούμε, όπως επαναλαμβάνουν μονότονα τα παπαγαλάκια της θεσμοποιημένης διαφθοράς στην Ελλάδα.

2. Το περιοδικό θεωρεί επίσης βέβαιο ότι η παραμονή στο ευρώ ούτε την οικονομική ευρωστία της Ελλάδας θα εγγυηθεί ούτε το μέλλον του νομίσματος θα διασφαλίσει.

3. Επικαλούμενο τις αγορές, λέει πως αυξάνονται οι αμφιβολίες για το αν οι αποφάσεις του Οκτωβρίου θα είναι αρκετές. Όπως σημειώνει, σχεδόν κανένας πολιτικός ή ειδικός επί της οικονομίας δεν πιστεύει ότι η Ελλάδα μπορεί να «αναμορφωθεί» με το τελευταίο σχέδιο των Βρυξελλών.

4. Μας λέει πως το συμπέρασμα από την τελευταία σύνοδο του G 20 ήταν ότι χρειάζονται πολύ πιο ριζοσπαστικά μέτρα και για την Ελλάδα και για την Ιταλία και για την υπόλοιπη Ευρώπη. Τα τρισεκατομμύρια που απαιτούνται για το EFSF κρίνονται όχι μόνο τεράστια, αλλά και εντελώς ανεπαρκή, ενώ τα εφαρμοζόμενα μέτρα λιτότητας αμφισβητούνται.

● Τι άλλο πρέπει να μας πουν για να αντιληφθούμε τον ανοιχτό εμπαιγμό τους;

● Τι άλλο χρειάζεται να μας πουν για να αντιληφθούμε ότι πάμε σε μια κανονική οικονομική και πολιτική – εν τέλει σε μια εθνική – αυτοκτονία;

Το καταλάβαμε ή να κάνουν και... κακά τους;

Σας ευχαριστώ για την επίσκεψη σας...