38 χρόνια πριν το Πολυτεχνείο άνοιξε ένα κρίσιμο ρήγμα για να μπει εκρηκτικά στο προσκήνιο ο λαϊκός παράγοντας. 38 χρόνια είναι σε εξέλιξη ένα ιδιότυπο μεταμοντέρνο πραξικόπημα. Η πρωτοφανής παρέμβαση των ηγετικών σχηματισμών της ΕΕ ενάντια στη σκέψη να γίνει δημοψήφισμα για τα βάρβαρα μέτρα που λαμβάνονται στο όνομα της «σωτηρίας» της χώρας, η παράλληλη απαγόρευση της προσφυγής στις κάλπες από το φόβο μήπως αυτό διακυβεύσει την υλοποίηση των μέτρων, καθώς και η ωμή επιβολή «κυβέρνησης εθνικής ενότητας» με πρόγραμμα υπαγορευμένο από τους πιστωτές και με επικεφαλής έναν άνθρωπο που προέρχεται από το σκληρό πυρήνα των μηχανισμών του ευρωμονεταρισμού, εικονογραφούν το βάθος αυτής της αντιδημοκρατικής εκτροπή.

Όλα σηματοδοτούν ένα ακόμη βήμα στην αυταρχική μετάλλαξη της «Ενωμένης Ευρώπης». Από λίκνο των δημοκρατικών θεσμών της νεωτερικότητας μετατρέπεται στο νεκροκρέβατο της λαϊκής κυριαρχίας και σε πειραματικό σωλήνα μιας σύγχρονης μεταδημοκρατικής συνθήκης. Αντιμέτωπη με μια δομική καπιταλιστική κρίση, μορφή της οποίας είναι η κρίση του χρέους, αλλά και με τις αξεπέραστες αντιφάσεις του ευρώ, η Ευρωπαϊκή Ένωση μετατρέπεται σε ό,τι πιο αντιδραστικό και αντιδημοκρατικό εμφανίστηκε στην Ευρώπη από τον καιρό του ναζισμού και μετά.

Το μήνυμα που στέλνεται είναι ότι πολιτική θα κάνουν μόνο οι αγορές και οι διεθνείς οικονομικοί μηχανισμοί· στους πολίτες θα επιτρέπεται μόνο το δικαίωμα επιλογής του όποιου τυπικού διαχειριστή προειλημμένων αποφάσεων.

Την ίδια στιγμή, γίνεται απόλυτα σαφές ότι αυτό που υπόσχονται στους λαούς ως «σωτηρία» είναι η εγγύηση της καταστροφής. Η σαρωτική λιτότητα, οι συνεχείς περικοπές που διακυβεύουν την ίδια την ύπαρξη των δημόσιων δομών και των αγαθών που προσφέρουν, ο εκβαρβαρισμός της αγοράς εργασίας, οδηγούν σε ένα συνεχές αρνητικό κοινωνικό σπιράλ, σε μια λογική συνεχούς επιδείνωσης της θέσης της κοινωνικής πλειοψηφίας, σε μια πρωτοφανή ιστορική οπισθοδρόμηση.

Περισσότερο παρά ποτέ, το δημοκρατικό ζήτημα συνδέεται με το κοινωνικό. Η διεκδίκηση αυθεντικής δημοκρατίας δεν έχει καμιά σχέση με τη φορμαλιστική αντίληψη της φιλελεύθερης παράδοσης που αντιμετωπίζει τη δημοκρατία υπό το πρίσμα μιας αποκλειστικά διαδικαστικής προσέγγισης βάζοντας εντός παρενθέσεων όλα τα ζητήματα που άπτονται της κοινωνικής οργάνωσης. Αντίθετα, διεκδικεί ακριβώς το συλλογικό δικαίωμα στον κοινωνικό μετασχηματισμό και το πλήρες ξεδίπλωμα της κοινωνικής διαπάλης σε αυτή την κατεύθυνση. Είναι σύγκρουση και συλλογική δράση, όχι επιδίωξη συναίνεσης.

Απέναντι στα σύγχρονα πραξικοπήματα με κοινοβουλευτικό μανδύα, η μόνη απάντηση δεν μπορεί παρά να είναι η επαναδιεκδίκηση της αυθεντικής λαϊκής κυριαρχίας. Όχι ως τυπικής κοινοβουλευτικής διαδικασίας, αλλά ως πραγματικής συλλογικής πολιτικής δυνατότητας του λαού, δηλαδή της κοινωνικής συμμαχίας όσων με τον έναν τον άλλο τρόπο δεν έχουν τίποτε άλλο να διαθέσουν παρά την ικανότητά τους προς εργασία, είτε είναι μισθωτοί, είτε αυτοαπασχολούμενοι είτε άνεργοι. Καλούμαστε να ξαναδώσουμε στη λαϊκή κυριαρχία το πραγματικό της νόημα: ως συλλογικό πολιτικό αυτοκαθορισμό, ως συλλογική εξαναγκαστική ισχύ ώστε να υπερισχύει η «βούληση του λαού» ενάντια στους «εχθρούς του λαού», ως συλλογική απαίτηση ρήξης με τον «υπαρκτό ιμπεριαλισμό» μέσα από βήματα όπως η διαγραφή του χρέους και η έξοδος από το ευρώ και την ΕΕ. Ως συλλογική προσπάθεια κοινωνικού μετασχηματισμού στην κατεύθυνση μιας κοινωνίας χωρίς σχέσεις κυριαρχίας και εκμετάλλευσης.

Η Αριστερά σε αυτή τη μάχη θα δείξει εάν είναι πραγματικά χρήσιμη και όχι μέρος του προβλήματος. Ξεπερνώντας τον ευρωπαϊσμό, τις κοινοβουλευτικές αυταπάτες αλλά και τον αδιέξοδο σεχταρισμό, και οικοδομώντας το αναγκαίο σήμερα Αριστερό Μέτωπο σε αντικαπιταλιστική και ανατρεπτική κατεύθυνση, μπορεί να συμβάλει στο να ανοίξουν νέοι δρόμοι ελπίδας.

Τα μεταμοντέρνα πραξικοπήματα τα ζούμε ήδη. Γι’ αυτό και πρέπει να δούμε πώς μπορούμε να έχουμε και τα νικηφόρα Πολυτεχνεία της νέας εποχής. 38 χρόνια μετά τον αδικαίωτο Νοέμβρη, η δωρική λιτότητα της απαίτησης της Συντονιστικής Επιτροπής του Πολυτεχνείου για εθνική ανεξαρτησία και λαϊκή κυριαρχία παραμένει ανατριχιαστικά επίκαιρη και καθοριστικά επείγουσα. Το ίδιο και η απαίτηση για μια Αριστερά που να πάψει πια να μετράει ήττες και χαμένες ευκαιρίες…