ΣΕ ΑΝΤΙΣΥΝΟΔΟ ΠΡΟΧΩΡΗΣΑΝ ΟΙ 10 ΧΩΡΕΣ ΕΚΤΟΣ ΕΥΡΩΖΩΝΗΣ!
Πριν καλά-καλά στεγνώσει το μελάνι της συμφωνίας που πέτυχαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες στη Σύνοδο Κορυφής της 26ης Οκτωβρίου, έγινε ξεκάθαρο ότι αυτή δεν είναι αρκετή. Με τους επενδυτές να φοβούνται πλέον όλο και περισσότερο την Ιταλία, πληθαίνουν οι εκτιμήσεις ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το ΔΝΤ θα πρέπει να παίξουν έναν ακόμα μεγαλύτερο ρόλο.
Η παγκόσμια δημόσια εκτίμηση αναφορικά με τις προσπάθειες της Ευρώπης να σώσει το νόμισμά της είναι ότι «έγιναν πολύ λίγα πολύ αργά». Και οι ενδείξεις είναι ότι η κατάσταση θα παραμείνει έτσι.
Η ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΤΟΥ ΔΡΑΜΑΤΟΣ ΚΟΡΥΦΗΣ
Η ευρωζώνη έζησε ίσως την πιο γελοία εβδομάδα από τότε όπου ξεκίνησε η κρίση: Ένα ελληνικό δημοψήφισμα που ανακοινώθηκε τη Δευτέρα, για να ανακληθεί την Πέμπτη, μία υπόσχεση για κυβέρνηση εθνικής ενότητας στην Αθήνα που δόθηκε την Παρασκευή, για να ακολουθήσει η παραίτηση του Γιώργου Παπανδρέου την Κυριακή. Οι καταστάσεις άλλαζαν από λεπτό σε λεπτό και ακόμα δεν υπάρχει λόγος για αισιοδοξία.
Η Ελλάδα θα κρατήσει προς το παρόν το ευρώ ως νόμισμά της - αυτό είναι σίγουρο. Όμως, είναι εξίσου ξεκάθαρο ότι η διατήρηση του ευρώ ως νομίσματος ούτε θα εγγυηθεί την οικονομική ευρωστία της ούτε θα διασφαλίσει το μέλλον του κοινού νομίσματος. Αντιθέτως, υπάρχουν αυξανόμενες αμφιβολίες στις χρηματοοικονομικές αγορές ως προς το αν οι αποφάσεις του Οκτωβρίου θα είναι αρκετές.
Και αυτό διότι αυτό που πριν από μία εβδομάδα χαιρετιζόταν ως υπέρβαση πλέον θεωρείται ότι έγινε με... μισή καρδιά και πως ήταν… μισοψημένο. Σχεδόν κανένας πολιτικός ή οικονομικός ειδήμονας δεν πιστεύει ότι η Ελλάδα μπορεί να αναμορφωθεί στο πλαίσιο του τελευταίου σχεδίου των Βρυξελλών. Και πλέον υπάρχουν αυξανόμενες ανησυχίες και για την Ιταλία, όπου τα επιτόκια των ομολόγων άγγιξαν νέα επίπεδα-ρεκόρ, ενώ οι διαχειριστές του EFSF δεν είναι πρόθυμοι να ρισκάρουν στροφή στις διεθνείς αγορές. Η σχεδιαζόμενη έκδοση ενός νέου ομολόγου του EFSF ακυρώθηκε την τελευταία στιγμή.
Και στη σύνοδο του G20 το συμπέρασμα ήταν ότι χρειάζονται πολύ πιο ριζοσπαστικά μέτρα. Το ΔΝΤ και η ΕΚΤ θα αναλάβουν τη διαχείριση της κρίσης χρέους μελλοντικά, ενώ τα συναλλαγματικά αποθέματα της Γερμανίας δεν αποτελούν πλέον «ιερόν άβατον».
«ΤΡΕΞΤΕ ΝΑ ΣΩΘΕΙΤΕ»
Το σύνθημα που ακούγεται τώρα στην Ευρώπη είναι ένα: «Τρέξτε να σωθείτε» ("Run for your lives"). Και δεν ισχύει μόνο για τις τράπεζες και τις ασφαλιστικές εταιρίες, που πωλούν ομόλογα της νότιας Ευρώπης σαν παλαβές, αλλά και για τους κοινούς καταθέτες. Οι τραπεζίτες και οι αρχές έχουν εντοπίσει νευρικές αναλήψεις κεφαλαίων σε όλη την Ευρώπη, με την έξοδο κεφαλαίων από την Ιταλία, την Ισπανία και την Ελλάδα σε πλήρη εξέλιξη.
Και δυστυχώς οι επενδυτές δεν έχουν άδικο. Πρόσφατη έρευνα του γερμανικού ινστιτούτου Ifo πάνω στις μεταβολές των τιμών εγχώριων αγαθών και υπηρεσιών στις χώρες της Μεσογείου έδειξε πώς συστηματικά καταστράφηκε η ανταγωνιστικότητά τους. Αντιθέτως, οι τιμές αυξήθηκαν στη Γερμανία μόνο κατά 9% την ίδια περίοδο. Οι μισθολογικές και οι κοινωνικές πολιτικές είναι κύριος λόγος γι' αυτές τις διαφορές.
Οι πραγματικές αιτίες για τις μεγάλες πιέσεις που υφίσταται το ευρώ οφείλονται σε αυτούς τους λόγους και εξηγούν γιατί δεν μπορούσε η σύνοδος κορυφής της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες να βρει μια διαρκή λύση.
Και πράγματι, πολλοί οικονομολόγοι αμφισβητούν ότι με εκείνη τη συμφωνία θα μπορέσει το ταμείο διασώσεων να γίνει πιο αποδοτικό και να δώσει νέα προοπτική στο χρέος της Ελλάδας και όλης της Ευρώπης. Τα ποσά είναι τεράστια και τα σχέδια αναδιοργανώσεων αμφισβητούμενα.
Το ίδιο ισχύει και για τη σκέψη για αύξηση του ταμείου διασώσεων σε επίπεδο τρισεκατομμυρίων ευρώ. Ακόμη κι αν υλοποιούνταν, θα ήταν αμφίβολο αν αυτά τα ποσά θα μπορούσαν να διασώσουν την Ιταλία, η οποία βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα. Όσο η ιταλική πολιτική παραμένει αναξιόπιστη, θα συνεχίζονται οι φόβοι ότι η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης θα γίνει δεύτερη Ελλάδα.
Η ΤΕΛΙΚΗ ΛΥΣΗ
Στη συνέχεια, το δημοσίευμα αναφέρεται εκτενώς στα παρασκήνια της συνόδου κορυφής του G20 στις Κάννες, όπου συζητήθηκαν ποικίλες λύσεις για την αξιοποίηση, μεταξύ άλλων, συναλλαγματικών αποθεμάτων της ΕΚΤ ή των SDRs του ΔΝΤ, στις οποίες έθεσε βέτο η γερμανική Bundesbank.
Η ατελέσφορη αυτή σύνοδος κορυφής δείχνει ότι η κρίση του ευρώ φτάνει στο τέλος. Πολλές από τις υποσχέσεις που δόθηκαν όταν δημιουργήθηκε το ενιαίο νόμισμα έχουν αναιρεθεί.
Μένει μόνο να απαντήσει η γερμανική κυβέρνηση στο ερώτημα εάν θα προασπιστεί τη νομισματική ενοποίηση ή αν θα έχει σταθερό νόμισμα. Δεν μπορεί να αναβάλει πλέον τη λήψη αυτής της απόφασης.
Οι Γερμανοί, που τους υποσχέθηκαν ότι δεν θα είναι υπεύθυνοι για τα χρέη των άλλων κρατών, ήταν οι πρώτοι που πλήρωσαν τα πακέτα διάσωσης της Ελλάδας και του EFSF. Τώρα θα πρέπει να αποδεχτούν ότι η ΕΚΤ θα έχει τη δυνατότητα να δίνει χρήματα στις προβληματικές χώρες, σαν να είναι ένα σχεδόν ατελείωτο αποθεματικό ταμείο.
ΑΝΤΙΣΥΝΟΔΟΣ ΤΩΝ ΧΩΡΩΝ ΕΚΤΟΣ ΕΥΡΩΖΩΝΗΣ!
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο των νοσηρών καταστάσεων που διαδραματίζονται στην Ευρωζώνη, οι 10 χώρες - μέλη της ΕΕ που δεν έχουν ως νόμισμα το ευρώ, προσπαθούν να στήσουν αντίβαρα στο γερμανογαλλικό άξονα, κάτω από την υψηλή καθοδήγηση της Μεγάλης Βρετανίας.
Συγκεκριμένα, οι υπουργοί Οικονομικών των 10 κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής΄Ένωσης που δεν ανήκουν στην Ευρωζώνη, αποφάσισαν να πραγματοποιήσουν σύσκεψη στις Βρυξέλλες για να συντονίσουν τη στάση τους και ενδεχομένως να συνεχίσουν την κοινή πορεία τους, εκφράζοντας την ενόχλησή τους για το ότι κρατούνται διαρκώς στο περιθώριο των διαβουλεύσεων για τη σύγκλιση σε μια ενιαία νομισματική πολιτική.
Η συνάντηση θα γίνει στο πλαίσιο δείπνου εργασίας που παρατίθεται τη Δευτέρα σε κεντρικό ξενοδοχείο της βελγικής πρωτεύουσας, την ώρα που αντιπρόσωποι των «10» θα κάνουν άλλη, ξεχωριστή, διαβούλευση στην τσεχική πρεσβεία των Βρυξελλών.
Σύμφωνα με καλά πληροφορημένη διπλωματική πηγή, θα εξεταστούν οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις από την κρίση χρέους στην Ευρωζώνη, ιδίως ο προχωρημένος βαθμός ενσωμάτωσης στο νομισματικό πεδίο των 17 μελών της Ευρωζώνης. «Δεν πρέπει η σύγκλιση αυτή στην ευρωζώνη να επηρεάσει την κατάσταση στην ενιαία αγορά της 27μελούς ΕΕ», τόνισε η ίδια πηγή.
Δεν αποκλείστηκε, συγχρόνως, η σημερινή πρωτοβουλία να έχει στο μέλλον κάποια περιοδικότητα.
Άλλος διπλωμάτης τόνισε ότι «εφόσον γίνεται παρόμοια προχωρημένου βαθμού προσέγγιση ανάμεσα στους '17', τότε κι εμείς οι '10' πρέπει να πράξουμε ακριβώς το ίδιο», παραδέχθηκε όμως ότι «ενώ μας διέπει το κοινό συμφέρον, υφίστανται ανάμεσά μας κάποιες διαιρέσεις».
Οι «10» είναι η Βρετανία, η Βουλγαρία, η Δανία, η Λετονία, η Λιθουανία, η Ουγγαρία, η Πολωνία, η Ρουμανία, η Σουηδία και η Τσεχία με τη Βρετανία και τη Πολωνία να ηγούνται της διπλωματικής πρωτοβουλίας.
Παραταύτα, η Γαλλία δεν βλέπει αυτήν την κίνηση των «10» με καλό μάτι, όπως εκτιμούν διπλωματικές κοινοτικές πηγές, μιλώντας στο AFP.
Για το ίδιο ζήτημα είχε εκφράσει τη δυσφορία του την περασμένη εβδομάδα και ο Ιρλανδός υπουργός Οικονομικών, Μάικλ Νούναν, ο οποίος είχε επισημάνει ότι υπάρχει ο κίνδυνος να μεταβούμε σε Ευρώπη των δύο ταχυτήτων με την Ευρωζώνη από τη μία (υπό την ηγεσία της Γερμανίας και της Γαλλίας) και τις υπόλοιπες 10 χώρες από την άλλη. «Όλες οι βασικές αποφάσεις παίρνονται από τους '17'. Άκουσα προτάσεις ότι οι δέκα [ενν. οι εκτός Ευρωζώνης] πρέπει να συναντώνται χωριστά· θα βαδίζουμε σε πολύ επικίνδυνο δρόμο αν αυτό αρχίσει να γίνεται», υπογράμμισε.