Το 2011 ήταν μια όμορφη και δημιουργική χρονιά. Μα πάνω απ’ όλα ήταν μια χρονιά αυτογνωσίας αλλά και κατάρρευσης κάθε προσχήματος.

Για χρόνια όλοι λέγαμε ότι μας κυβερνούν οι τράπεζες. Αυτές κάνουν κομάντο σε ότι και να συμβαίνει σε τούτο εδώ τον τόπο, γι’ αυτό και κάθε τόσο σπάμε και κανένα υποκατάστημα για να δείξουμε πόσο τα 'χουμε πάρει με την πάρτη τους.

Όλοι πιστεύαμε ότι η δημοκρατία έχει πεθάνει προ πολλού και το μόνο που μας απέμενε ήταν να της κάνουμε και την κηδεία. Χούντα τους ανεβάζαμε, νεοφιλελεύθερα φασισταριά τους κατεβάζαμε. Η ώρα που ο κόσμος θα βγει στους δρόμους δεν θα αργήσει πια, σκεφτόμασταν.

Θα έρθει εκείνη η ώρα όπου οι σοσιαλιστές και πατριώτες που δεκαετίες δήλωναν προστάτες του ελληνικού λαού ενάντια στα συμφέροντα των κεφαλαίων, θα πληρώσουν, λέγαμε.

Οι μάσκες πέσανε. Τα κάνανε πουτάνα, με τσεκουροφόρους υπουργούς ακροδεξιά βδελύγματα υφυπουργούς και τραπεζίτη πρωθυπουργό. Το δίδυμο της συμφοράς από τις Βρυξέλλες μας έδειξε πότε θα ψηφίσουμε, πώς θα ψηφίσουμε και τι θα ψηφίσουμε, αν δεν θέλουμε να μας γαμήσουν πατόκορφα.

Και τότε εμείς γυρίσαμε να κοιτάξουμε τον καθρέπτη. Μάλλον είχαμε πολύ καιρό να το κάνουμε και απ’ ότι φάνηκε στους περισσότερους δεν πρέπει και να πολυάρεσε αυτό που είδαν. Αλλά για κάποιους από αυτούς υπήρξε το Σύνταγμα. Όσοι βρέθηκαν εκεί το κατάλαβαν. Αλλά δεν ήτανε και πάρα πολλοί.

Όλες αυτές τις μέρες είχα την τύχη να γνωρίσω τόσο πολύ κόσμο όσο πραγματικά δεν μπορούσα να πιστέψω. Κόσμο που δεν είχε απλά την ταμπέλα του άστεγου, του άνεργου, του υπαλλήλου, του φοιτητή και του μαθητή. Κόσμο με αξιοπρέπεια. Με το σπίτι του, την οικογένεια του, τη ζωή του. Μια ζωή που την έβλεπε να καταστρέφεται και που επιτέλους είδε μια ευκαιρία ανατροπής, σε μια περίοδο που τα μετέωρα προσχήματα κατέρρεαν το ένα μετά το άλλο.

Τι κατάφερε όλος αυτός ο κόσμος; Αυτό ρωτούσαν όλοι όσοι έβλεπαν τα ωριαία τηλεοπτικά αφιερώματα των μπάχαλων, όταν όλες τις υπόλοιπες μέρες απλά περίμεναν την ώρα που θα τους πουν πως η χώρα σώθηκε, η οικονομία μας είναι ασφαλής, ο τουρισμός μας πλήττεται από ένα τσούρμο άπλυτων χίπις, προειδοποιώντας τους μην τυχόν και χάσουν αμέσως μετά το δελτίο ειδήσεων το νέο συναρπαστικό επεισόδιο του Τούρκου γιάπη και της απαγορευμένης του αγάπης.

Ντεμέκ, γιαλαντζί και μπουνταλάδες αγανακτισμένοι -για να μιλήσω και στην φρεσκομαθημένη σαπουνοπερόγλωσσά τους- δηλώνοντας απηυδισμένοι από τους άχρηστους ηγέτες τους χτυπώντας δυνατά ένα τηλεκοντρόλ που απ’ το πολύ ζάπινγκ έπρεπε και πάλι να του αλλάξουν τις μπαταρίες.

Και εσύ που κατέβηκες εκεί κάτω τι κατάφερες τελικά; Ρωτούσαν με την ελπίδα να σε κάνουν το ίδιο συνυπεύθυνο με κάποιον που ναι μεν ξέρει ότι καρφωμένος σε μια πολυθρόνα έχει ήδη κάνει τη μαλακία της ζωής του, αλλά είναι πολύ Ελληνάρας για να το παραδεχτεί.

Με τρεις χιλιάδες χημικά σε μια μόνο μέρα και μερικές χιλιάδες κόσμο στους δρόμους μιας πόλης που αν είχε καταλάβει τότε τι της ερχόταν, θα είχε δυό εκατομμύρια να ξημεροβραδιάζονται στο δρόμο, πώς θα μπορούσες να κάνεις μια τέτοια ερώτηση; Δεν τον είχαν ψεκάσει ποτέ από τα δέκα εκατοστά, ούτε τον κοπάνησαν με τον πυροσβεστήρα και το γκλοπ, ψάχνοντας στα τυφλά να βρει οξυγόνο ανάμεσα από βροχή χημικών, φάινεται. Εξ ου και η με το τηλεκοντρόλ στο χέρι απορία.

Θα μου πεις, κείνες τις μέρες ο κόσμος όντως κατέβαινε στο κέντρο. Μόνο που το κέντρο για τους περισσότερους ήταν στου Ψειρή, στο Θησείο, την Καρύτση και το Κωλονάκι. Κάνοντας την επανάσταση του καπνίσματος στο μαγαζί που το τσιγάρο απαγορεύεται και αγανακτώντας για την κατάσταση που τον φέρανε, με τον πετσοκομμένο του μισθό να μην του φτάνει ούτε για τρία τζιν τόνικ.

Βλέπεις, όμως, το Σύνταγμα τελείωσε. Με τα τυπικά προσχήματα να έχουν εξαφανιστεί και τους αγώνες του λαού να περιορίζονται στις συντεχνιακές απεργίες κομματικών στελεχών και συνδικαλιστών, μη τυχόν και τα ρουσφετολογικά προνόμια χαθούν στον κυκεώνα των “διαρθρωτικών αλλαγών”. Λίγο αργά φαίνεται κατάλαβαν ότι το σπίτι του γαλάζιου, του πράσινο, του κόκκινου και του φούξια ρουσφετολάγνου, θα καραφορολογηθεί το ίδιο.

Το 2011 είχαμε και τα ποσοστά. Τα κομματικά νούμερα που θέλουν το ΠαΣοΚ στο 12 και τη ΝΔ στο 21. Τα ίδια ποσοστά που θέλουν και τους υπερασπιστές της εργατιάς, της κακομοιριάς και της μνήμης του Κιμ Γιονγκ Ιλ κολλημένους στο 9. Εκεί που κάποιος θα έλεγε ότι αυτή είναι η στιγμή μιας δημοκρατικής ανατροπής κομμένης και ραμένης στο δικό τους στημένο παιχνίδι, η αποκατάσταση της μνήμης του Ζαχαριάδη και η καταδίκη του “αντικομουνιστή” Χάβελ προηγείται.

Άλλωστε, ποιος ο λόγος μια αριστερή παράταξη να βρεθεί να κυβερνά; Το μόνο που θα κατάφερνε θα ήταν την ανασύνταξη των αστικών παρατάξεων και τη δυναμική επιδρομή τους στο πολιτικό προσκήνιο. Τάδε έφη η αρχηγός.

Τελικά, ο καθρέφτης του 2011 φάνηκε από ένα πολύ απλό πράγμα. Οι στημένοι, οι βολεμένοι και τα χάπατα το μόνο που είδαν στο Σύνταγμα, ήταν μια εγωιστική αντίδραση στο υποτιθέμενο “ησυχία μην τους ξυπνάτε” της Πουέρτα ντελ Σολ. Οι ίδιοι στημένοι, βολεμένοι και χάπατα που λίγο πριν την αλλαγή του χρόνου μπορούν με κάθε επισημότητα να κοπανήσουν 2012 φορές το κεφάλι τους στην κάσα της πόρτας, μπας και το φετινό ποδαρικό τους δώσει μια ακόμη ευκαιρία να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους.

Καλή χρονιά σε όλους λοιπόν. Μακάρι το 2012 να μας φέρει ξανά την ευκαιρία που δικαιούμασταν. Σε περίπτωση βέβαια που δεν τη φέρει ποτέ, μην απορήσει κανείς. Αυτό θα μας αξίζει.

του Νικου Κωνστανταρα

Η χρονιά που αρχίζει θα είναι ορόσημο. Οχι μόνο επειδή θα κρίνει αν θα κρατηθούμε στη λέσχη των προνομιούχων χωρών που μοιράζονται το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα, αλλά επειδή οι πολίτες θα κληθούν να καθορίσουν το μέλλον της χώρας την ώρα που καταρρέουν οι παλιές δομές της πολιτικής, της οικονομίας και της κοινωνίας. Οι εκλογές, που αναμένονται -εκτός απροόπτου- γύρω στο Πάσχα, θα διεξαχθούν με τις σκιές των παλαιών κομμάτων να διεκδικούν την ψήφο μας, αλλά είναι φανερό πλέον ότι οι συσχετισμοί δυνάμεων, οι νοοτροπίες και αυτοί οι πολιτικοί σχηματισμοί δεν θα αντέξουν στις προκλήσεις του 2012.

Σήμερα βρισκόμαστε στο λυκόφως των ψευδαισθήσεων με τις οποίες πορευόμασταν για τόσα χρόνια. Οι Ελληνες κατάλαβαν πλέον ότι έχτισαν τα παλάτια τους στην άμμο. Προδόθηκαν απ' όσους πολιτικούς δεν έπαιρναν εγκαίρως τις δύσκολες αποφάσεις ώστε να κρατήσουν τη χώρα σε καλή πορεία· προδόθηκαν από όσους συνδικαλιστές έβαλαν τις απαιτήσεις τους πάνω από τις αντοχές των επιχειρήσεών τους· προδόθηκαν απ' όσους τραπεζίτες, επιχειρηματίες και εμπόρους έβαλαν το άμεσο συμφέρον τους πάνω από το κοινό καλό· προδόθηκαν απ' όσους συμπολίτες έκλεβαν την εφορία ή εκμεταλλεύτηκαν με όποιον άλλο τρόπο τη χαλαρότητα των κρατικών μηχανισμών. Αυτοί δεν ήταν ποτέ πλειοψηφία, αλλά τα καμώματά τους βάρυναν τόσο το καράβι, που έγειρε από την πλευρά τους και τώρα δεν μπορούμε να το ισορροπήσουμε.

Πάνω απ' όλα, όμως, οι πολίτες προδόθηκαν από την αίσθηση ασφαλείας που τους είχε καλλιεργηθεί για δεκαετίες - ότι δεν χρειαζόταν να ανησυχούν, ότι στην ανάγκη το κράτος θα τους βοηθούσε. Ενώ επανειλημμένως είδαμε ότι αυτή η αίσθηση ήταν απάτη -ότι το κράτος ήταν είτε ανίκανο είτε βάναυσο είτε αδιάφορο- διατηρούσαμε την ελπίδα ότι κάποιος καλός θεός θα μας προστάτευε. Τώρα φοβόμαστε τα πάντα, ότι ούτε το σύστημα υγείας μας ούτε οι συντάξεις ούτε οι καταθέσεις μας είναι ασφαλείς. Το παλιό κοινωνικό συμβόλαιο δεν ισχύει. Στο θέμα των συντάξεων και μόνο, βλέπουμε ότι αυτοί που πλήρωναν όλη τους τη ζωή έχουν υποστεί τις μεγαλύτερες απώλειες. Ολοι περιμένουμε τα χειρότερα. Διαπιστώνουμε ότι είχαμε αφήσει τους λύκους να φυλάν τα πρόβατα, λίγο επειδή νομίζαμε ότι οι λύκοι ήταν τόσο χορτάτοι που δεν θα μας πείραζαν, λίγο επειδή και εμείς λυκοφέρναμε - πιστεύοντας ότι αν δεν κερδίζαμε και εμείς κάτι μέσα στην αναμπουμπούλα, τουλάχιστον δεν θα παθαίναμε ζημιά. Μέσα στην ψευδαίσθηση της αφθονίας, εγκαταλείψαμε τα κοινά, ανεχθήκαμε την επικράτηση των πονηρών και των ανίκανων. Ούτε τους ελέγχαμε ούτε δημιουργήσαμε κινήσεις πολιτών που θα αναλάμβαναν την ευθύνη για τη βελτίωση της ζωής μας.

Τώρα, μέσα στη στέρηση, την ανασφάλεια και τα κινήματα «αγανάκτησης», καταλαβαίνουμε ότι μόνο οι πολίτες έχουν τη δύναμη και την ευθύνη να εξασφαλίσουν το μέλλον τους και, συνεπώς, αυτό της χώρας. Η κοινωνία μας έχει υποστεί βαθύτατα πλήγματα· όχι μόνο αυτοί που βρίσκονται στην περιφέρεια αλλά πολλοί στον πυρήνα της, κινούνται προς τη μεριά της ανέχειας. Αυξάνεται η ανεργία, μαραζώνουν γειτονιές, άνθρωποι βρίσκονται εκτός του συστήματος υγείας και κοινωνικής ασφάλισης, επειδή το κράτος δεν κατάφερε να οργανωθεί έτσι ώστε να υπηρετεί τις μεγαλύτερες ανάγκες με λιγότερους πόρους. Τις ανεπαρκείς κρατικές υπηρεσίες άρχισαν να αναπληρώνουν κινήσεις πολιτών, δήμοι, η Εκκλησία και ιδιωτικές επιχειρήσεις. Με τη στήριξη «παλιών» και νέων μέσων ενημέρωσης και κοινωνικών δίκτυων, η κοινωνία απαντάει στη στέρηση με την αναζήτηση νέων κοινωνικών δεσμών ανάμεσα σε αυτούς που έχουν ανάγκη και αυτούς που μπορούν να βοηθήσουν.

Ο εθελοντισμός και η αναπτυσσόμενη αλληλεγγύη θα βοηθήσουν πολύ να ξεπεράσουμε την κρίση, αλλά μπορούν μόνο να συμπληρώσουν και όχι να αντικαταστήσουν την πολιτική και κρατική εξουσία - την ανάγκη για υπεύθυνους πολιτικούς εκπροσώπους, για εμπνευσμένη και τολμηρή εθνική στρατηγική σε όλους τους τομείς και για την αναμόρφωση της δημόσιας διοίκησης. Μέσα από τις δυσκολίες της ζωής, ανακαλύπτουμε τις αδυναμίες μας, αλλά και τη δύναμη που μπορούμε να επιστρατεύσουμε για να αντέξουμε και να νικήσουμε. Η δύναμη αυτή πηγάζει από τη σοβαρή ερμηνεία των προβλημάτων, των προοπτικών και εφοδίων μας, και την αλληλεγγύη και συνεργασία. Οσο σκοτεινή και αν φαίνεται η νύχτα, όσο και αν φοβόμαστε και αγανακτούμε, ήδη κάνουμε βήματα προς το αύριο.

Σ’ αυτή την χώρα, έχουμε μάθει και εκπαιδευτεί -κι έτσι θέλουμε να εκπαιδεύσουμε και τα παιδιά μας- με την φτηνή μαγκιά, την αγένεια και τον εθισμό στην φτήνια. Αυτού του είδους η “εκπαίδευση” λειτουργεί ανεξαρτήτως κυβέρνησης και κοινωνικών συνθηκών. Μέσα στην απάθεια, οι πολίτες του καναπέ (στην νοοτροπία) αρέσκονται στην καταπίεση και στο να γίνονται πειραματόζωα, αρκεί να μην τους πάρεις τα μπουζούκια, τον φραπέ και το αμάξι τους.

Aπορώ πως είναι δυνατόν μετά από χρόνια καταστροφικών κυβερνήσεων, να υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που απαντάνε σε δημοσκοπήσεις υπέρ των καθεστωτικών κομμάτων και τι μυαλά κουβαλάνε οι φοιτητές που συστρατεύονται με τις κομματικές νεολαίες πανηγυρίζοντας. Διάολε, πως γίνεται να σου αποδεικνύουν με κάθε ευκαιρία πόσο ανίκανοι, ψεύτες και αναξιόπιστοι είναι κι εσύ να πας να τους υποστηρίζεις; Κι αν όχι τους ίδιους, τους επόμενους, γιατί πρέπει σε όλους τους κηφήνες χωρίς ένα ένσημο, να τους δώσουμε ευκαιρία να μας κάτσουν στον σβέρκο.

Υπάρχουν ακόμη άτομα που πιστεύουν πως το να ανακατέψεις σκατά διαφορετικών αποχρώσεων μεταξύ τους (λέγε με συγκυβέρνηση) θα πάρεις οτιδήποτε άλλο από χρωματιστά…σκατά. Δηλαδή τα λαμόγια ενωμένα, παύουν να είναι λαμόγια; Δεν ξέρω αν ακόμη έχουμε κομματόσκυλα, βολεμένους, χρήσιμους ηλίθιους και φανατισμένους, αλλά σίγουρα έχουμε έναν λαό της καρπαζιάς, που δεν σηκώνει κεφάλι αν δεν του δώσουν εντολή. Οι ανιστόρητοι “πατριώτες” που νιώθουν φούσκωμα στο παντελόνι μόνο όταν βλέπουν σημαία ή ακούνε εθνικό ύμνο, νομίζουν ότι έχουμε σχέση με τους αρχαίους Έλληνες ή τον πολιτισμό τους. Τι πολιτισμό παράγαμε ως σύγχρονοι Έλληνες που να δώσει τα φώτα του στον υπόλοιπο κόσμο; Οι ποιητές, οι συγγραφείς, οι επιστήμονες και οι καλλιτέχνες δεν είναι σαν τους άλλους Έλληνες, ώστε να καπηλεύονται μερικοί τα έργα τους στο όνομα της Ελλάδας!

Στην πραγματικότητα έχουμε πασαλειφτεί με τόνους ηλιθιότητας και μαλθακότητας τόσα χρόνια, που για να μπορέσουμε να ξεπλυθούμε χρειάζεται όχι μόνο πολύς καιρός, αλλά και να ταΐσουμε το πνεύμα μας. Ένα πνεύμα, που σε αντίθεση με τις κοιλιές και τα μάτια, παρέμεινε στην ασιτία ή θρεφόταν με τόνους τηλεοπτικών σκουπιδιών. Τηλεαστέρες, τραγουδιάρες και μεσημεριανάδικα, reality και σήριαλ της μιζέριας, έχτισαν τείχη γύρω από την πιθανότητα εισβολής της εναλλακτικής οπτικής και αισθητικής. Μέσα στην ψευδαίσθηση της δημοκρατίας, ο καναπές έγινε φωλιά και από κάτω του κρύβαμε τα προβλήματα.

Η ψήφος έγινε πανάκεια και δικαιολογία για το ανεύθυνο άτομο, ώστε να μην σκοτίζει το κεφάλι του με τα κοινά, παρά μόνο κάθε 4 χρόνια. Οι ελληναράδες από την άλλη, είναι η άλλη όψη του νομίσματος, αυτοί που για χρόνια σιγόνταραν τα ΜΜΕ στην εξάπλωση φοβιών. Οι Αλβανοί θα μας φάνε, οι Τούρκοι λιγουρεύονται την Ακρόπολη, οι Νεφιλίμ έχουν βάλει στο μάτι την Ορθοδοξία κ.ο.κ. Βέβαια, ας το ρίξουμε λίγο έξω βρε αδελφέ κι ας παρακολουθήσουμε κουτσομπολιά, ας το “κάψουμε” κάπου, ας μην προβληματιζόμαστε με πράγματα που δεν αλλάζουν, ας τα αφήσουμε στους “ειδικούς”.

Έχουμε πολύ δρόμο για να ξεφύγουμε από όλο αυτό το συφερτό. Το οποίο με νύχια και με δόντια προσπαθεί να κρατηθεί. Το πιο απλό για να κάνεις κάτι να καταρρεύσει, από έναν τύραννο ως μια ιδεολογία, είναι να παύεις να τα στηρίζεις.

Ακούμε το παχύδερμο που παριστάνει τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης να βρίζει με χυδαιότητα όσους διαφωνούν μαζί τους κι όμως υπάρχουν άνθρωποι που θα τον δικαιολογήσουν. Το 2011 φεύγει με πολλές έντονες στιγμές. Νομίζω πως αποτελεί τον πρόλογο των όσων θα ακολουθήσουν. Μπορεί και να κάνω λάθος. Μερικοί αναρωτιούνται γιατί ο κόσμος δεν βγαίνει στους δρόμους μαζικά, γιατί δεν αντιδράμε. Ας κοιτάξουμε όλοι τον καθρέφτη. Θυμάμαι το καλοκαίρι, όταν χιλιάδες άνθρωποι βγήκαν σε δρόμους και πλατείες, ακόμη υπήρχαν κάποιοι που γέμιζαν τις καφετέριες και αδιαφορούσαν επιδεικτικά.

Η πολιτικοποίηση στην Ελλάδα, έχει περάσει μέσα από τον σωλήνα των κομμάτων. Από την άλλη ο αναρχικός χώρος φαίνεται εγκλωβισμένος σε εμμονές. Ενώ θέλει να τηρεί διαδικασίες, ακόμη και στην περίπτωση των “αγανακτισμένων” ήταν αντίθετος προς τις οργανωτικές δομές. Η Αριστερά πάλι, έχει διασπαστεί σε καμιά δεκαριά παραμάγαζα τα οποία στην πραγματικότητα δεν προσφέρουν καμία πρόταση, πέρα αυτή της καταγγελίας. Έχουν βολευτεί στον ρόλο του διαμαρτυρομένου, κλωτσώντας την μία μετά την άλλη, τις ιστορικές ευκαιρίες.

Aν αυτοί που τώρα το παίζουν άνετοι δεν χάσουν την βολή τους και δεν απειληθεί αυτό το “να περνάμε καλά”, δεν πρόκειται να αντιδράσουν. Από το πολύ κάθισμα στον καναπέ, έπιασαν λίπος όχι μόνο οι κοιλιές, αλλά και τα μυαλά. Και εύκολα αυτοί που τώρα βγάζουν κυβέρνηση τον “κανένα”, σε 2-3 μήνες που θα γίνουν εκλογές, θα εκλέξουν τον σωτήρα, που έχει ψηφίσει τα μέτρα και το μνημόνιο, αλλά θα δείξει μετανιωμένος. Οι λαοί ξεχνάνε. Και ο ελληνικός, το μόνο που μπορεί να θυμηθεί είναι που έκλεισε τραπέζι για παραμονή Πρωτοχρονιάς.

Πηγη

Η αίτηση για την υπαγωγή στη ρύθμιση πρέπει να κατατεθεί μέχρι τις 31 Ιανουαρίου του 2012 στην αρμόδια ΔΟΥ ή τελωνείο, όπου είναι βεβαιωμένες οι οφειλές.

Σανίδια σωτηρίας» για τα χειμαζόμενα δημόσια ταμεία αναζητά το υπουργείο Οικονομικών στη νέα ρύθμιση για την καταβολή των ληξιπρόθεσμων χρεών στο Δημόσιο που ξεπερνούν τα 42 δισ. ευρώ.

Με τα διαθέσιμα του Δημοσίου να «βρίσκονται στο κόκκινο», προσφέρονται ισχυρά δέλεαρ όπως η ολοσχερής διαγραφή των προσαυξήσεων, η επιμήκυνση των δόσεων μέχρι 60 και η μείωση του κατωτάτου ποσού στα 300 ευρώ, η άρση των ποινικών κυρώσεων και των κατασχέσεων και η χορήγηση μηνιαίας φορολογικής ενημερότητας για όσους οφειλέτες υπαχθούν στο νέο καθεστώς. Στόχος είναι να εισρεύσει στα Ταμεία ζεστό χρήμα τουλάχιστον 1,5 δισ. ευρώ μέσα στο 2012 που θα δώσουν δημοσιονομική ανάσα και θα χαμηλώσουν τον πήχη των πρόσθετων μέτρων για το κλείσιμο της τρύπας των 3 δισ. ευρώ στον φετινό προϋπολογισμό.

Συνέπειες
Σύμφωνα με τη νέα ευνοϊκή ρύθμιση που αναμένεται να ανακοινωθεί άμεσα, 900.000 οφειλέτες του Δημοσίου θα μπορούν να υποβάλουν μέχρι τις 31 Ιανουαρίου του 2012 αίτηση για διακανονισμό των χρεών τους που κατέστησαν ληξιπρόθεσμα ακόμα και πριν από λίγες ημέρες, ενώ όσοι αδιαφορήσουν θα βρεθούν αντιμέτωποι με ποινικές διώξεις και κατασχέσεις περιουσιακών στοιχείων και οι μεγαλοοφειλέτες θα διώκονται σε βαθμό κακουργήματος. Οι φορολογούμενοι θα έχουν τη δυνατότητα να τακτοποιήσουν οφειλές από φόρους εισοδήματος, ΦΠΑ, Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης, τέλη ταξινόμησης, λοιπά τέλη, εισφορές και φόρους που εισπράττονται μέσω των ΔΟΥ και μέσω των τελωνείων, ενώ θα μπορούν να τακτοποιηθούν και τα ανεξόφλητα υπόλοιπα οφειλών που είχαν ενταχθεί στην προηγούμενη ρύθμιση.

Το νέο καθεστώς προβλέπει ότι όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των δόσεων τόσο μικρότερο είναι το ποσοστό της έκπτωσης επί των προσαυξήσεων για την εκπρόθεσμη καταβολή που κυμαίνεται από 25% μέχρι και 100%, ενώ το ελάχιστο ποσό κάθε μηνιαίας δόσης μειώνεται στα 300 από τα 500 ευρώ που προέβλεπε η προηγούμενη ρύθμιση.

Ειδικότερα, σύμφωνα με πληροφορίες, η νέα ρύθμιση θα προβλέπει ότι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές ρυθμίζονται και καταβάλλονται ως εξής:

• εφάπαξ με απαλλαγή από το 100% των προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής
• σε 2 έως 12 μηνιαίες δόσεις με απαλλαγή από το 90% των προσαυξήσεων
• σε 13 έως 24 μηνιαίες δόσεις, με απαλλαγή από το 75% των προσαυξήσεων
• σε 25 έως 36 μηνιαίες δόσεις, με απαλλαγή από το 60% των προσαυξήσεων
• σε 37 έως 48 μηνιαίες δόσεις, με απαλλαγή από το 45% των προσαυξήσεων
• σε 49 έως 60 μηνιαίες δόσεις, με απαλλαγή από το 25% των προσαυξήσεων.

Οι μεγαλοοφειλέτες
14.700 χρωστούν 37 δισ. ευρώ

Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προέρχονται τόσο από τους άμεσους και έμμεσους φόρους (εισόδημα, ακίνητα, ΦΠΑ, ειδικούς φόρους κατανάλωσης κ.ά.), όπου τα στοιχεία δείχνουν ότι εισπράττονται μόλις 6 από τα δέκα ευρώ που βεβαιώνονται, όσο και από τα λοιπά μη φορολογικά έσοδα που αφορούν κυρίως χρηματικά πρόστιμα για φορολογικές παραβάσεις και στα οποία το ποσοστό είσπραξης ανέρχεται μόλις στο 1/7 αυτών που βεβαιώθηκαν. Σχετικά με τον αριθμό των οφειλετών και το ύψος των χρεών τους, από τα 900.000 φυσικά και νομικά πρόσωπα που χρωστούν στο Δημόσιο 42 δισ. ευρώ, οι 716.000 έχουν ληξιπρόθεσμα χρέη μέχρι 3.000 ευρώ κατά μέσον όρο ο καθένας, ενώ 14.700 χρωστούν άνω των 150.000 ευρώ ο καθένας, με τις συνολικές οφειλές τους στο Δημόσιο να ανέρχονται σε 37 δισ. ευρώ.

Αλλες ευνοϊκές ρυθμίσεις
Αναστολή διώξεων για όσους υπαχθούν

Στους οφειλέτες του Δημοσίου που θα υπαχθούν στη νέα ρύθμιση θα παρασχεθεί η δυνατότητα ρύθμισης των χρεών που τελούν σε αναστολή είσπραξης ή οφειλών που έχουν υπαχθεί σε άλλες ρυθμίσεις χρεών και θα είναι δυνατόν να χορηγείται αποδεικτικό ενημερότητας μηνιαίας διάρκειας.

Τυχόν ποινικές διώξεις που έχουν ασκηθεί εναντίον των οφειλετών για τη μη καταβολή ληξιπρόθεσμων οφειλών θα ανασταλούν, ενώ εάν τους έχουν ήδη επιβληθεί ποινές φυλάκισης ή κάθειρξης, τότε οι διαδικασίες εκτέλεσης των ποινών αυτών θα ανασταλούν ή θα διακοπούν. Επίσης, θα ανασταλούν όλες οι διαδικασίες κατασχέσεων και πλειστηριασμών επί κινητών ή ακίνητων περιουσιακών στοιχείων τους, με την προϋπόθεση ότι οι διαδικασίες αυτές αφορούν μόνο σε χρέη που ρυθμίζονται. Η αναστολή αυτή δεν θα ισχύει για κατασχέσεις που έχουν επιβληθεί στα χέρια τρίτων ή για τις οποίες έχουν εκδοθεί οι σχετικές παραγγελίες, τα αποδιδόμενα όμως ποσά από αυτές θα λαμβάνονται υπόψη για την κάλυψη δόσης ή δόσεων της ρύθμισης, εφόσον δεν συμψηφίζονται με άλλες οφειλές που δεν έχουν ρυθμιστεί. Η αίτηση του οφειλέτη για την υπαγωγή στη ρύθμιση πρέπει να κατατεθεί μέχρι τις 31 Ιανουαρίου του 2012 στην αρμόδια ΔΟΥ ή τελωνείο, όπου είναι βεβαιωμένες οι οφειλές.

Ανοίγει η ψαλίδα
Για ακόμη μία φορά το υπουργείο Οικονομικών προσφεύγει στην παραδοσιακή, αν και όχι και επιτυχημένη λύση των ευνοϊκών ρυθμίσεων για να εισπράξει τους φόρους και τα χρηματικά πρόστιμα που λιμνάζουν εδώ και πολλά χρόνια στις εφορίες. Τα στοιχεία του Ελεγκτικού Συνεδρίου για τον ισολογισμό του κράτους δείχνουν ότι βεβαιωθέντα, αλλά μη εισπραχθέντα χρέη προς το Δημόσιο ξεπερνούν τα 42 δισ. ευρώ. Μάλιστα τα τελευταία χρόνια αντί η ψαλίδα μεταξύ βεβαιώσεων και εισπράξεων να κλείνει ανοίγει ακόμα περισσότερο και είναι χαρακτηριστικό ότι πέρυσι τα ανείσπρακτα χρέη αυξήθηκαν κατά 5 δισ.

Επιπλέον, το υπουργείο Οικονομικών προσλαμβάνει ιδιώτες για τον προσδιορισμό των περιουσιακών στοιχείων των οφειλετών, ενώ προχωρεί και στην τοποθέτηση 2.335 ελεγκτών βεβαίωσης και αναγκαστικής είσπραξης των εσόδων του κράτους.

Πηγη

Καθώς το 2011 δίνει τη θέση του στο δίσεκτο 2012, η τύχη της χώρας κρέμεται κυριολεκτικά από μια κλωστή. Αστάθμητοι παράγοντες μπορούν ανά πάσα στιγμή να μας οδηγήσουν από τον παράδεισο στην κόλαση και αντίστροφα. Όπως όλα δείχνουν, τρία σενάρια υπάρχουν αυτήν την στιγμή για την πορεία της χώρας το 2012.

Το καλό σενάριο: Η διάσωση

Αν ολοκληρωθεί με επιτυχία το πρόγραμμα εθελοντικής ανταλλαγής των ελληνικών ομολόγων με τη συμμετοχή των ιδιωτών, αυτό που όλοι πλέον μάθαμε να αποκαλούμε PSI, και στη συνέχεια εφαρμοστεί η συμφωνία της Συνόδου Κορυφής της 26ης Οκτωβρίου, τότε η χώρα θα έχει πιθανότητες να βγει από το αδιέξοδο με τις μικρότερες δυνατές πληγές. Το κούρεμα του δημόσιου χρέους κατά 50%, όπως προβλέπει το PSI, η 7η δόση-μαμούθ των 87 δισ. ευρώ και η νέα δανειακή σύμβαση, που προβλέπει αναχρηματοδότηση των τραπεζών, ίσως δώσουν μια μεγάλη ανάσα στην χειμαζόμενη ελληνική οικονομία μέχρι το καλοκαίρι. Αν επιπλέον, ο Λουκάς Παπαδήμος καταφέρει να προχωρήσει τις μεταρρυθμίσεις για τον εξορθολογισμό του κράτους, την πάταξη της φοροδιαφυγής και την αναθέρμανση της οικονομίας, παρακάμπτοντας τα μικροπολιτικά παιχνίδια των τριών κομμάτων που τον στηρίζουν, τότε ίσως αλλάξει η μέχρι τώρα πορεία της χώρας προς την χρεοκοπία.

Το κακό σενάριο: Συντεταγμένη χρεοκοπία

Αυτό μπορεί να συμβεί στην περίπτωση που οι ιδιώτες που κατέχουν ελληνικά ομόλογα, δηλαδή οι τράπεζες, αρνηθούν να συμμετάσχουν εθελοντικά στο PSI ή αν ακυρωθεί για οποιονδήποτε λόγο η συμφωνία της 26ης Οκτωβρίου. Αν π.χ. οι διαπραγματεύσεις με τις τράπεζες οδηγηθούν σε αδιέξοδο, καθώς το PSI απαιτεί την εθελοντική συμμετοχή του 100% των ιδιωτών για να εφαρμοστεί το κούρεμα του χρέους κατά 50%, τότε πρακτικά η συμφωνία θα βρεθεί στον αέρα. Το ίδιο μπορεί να συμβεί αν υπάρξουν πολιτικές ή κοινωνικές εξελίξεις στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό που δεν θα επιτρέψουν την εφαρμογή της συμφωνίας. Σε αυτήν την περίπτωση, οι δανειστές μας θα μας οδηγήσουν σε συντεταγμένη χρεοκοπία, δηλαδή υποχρεωτικό κούρεμα του ελληνικού χρέους άνω του 50%, εξέλιξη που θα έχει αρνητικές συνέπειες αλλά σίγουρα όχι τόσο καταστροφικές όσο η άτακτη χρεοκοπία. Το υποχρεωτικό κούρεμα σημαίνει ότι θα ενεργοποιηθούν τα CDS, όπως περιμένουν τόσο καιρό όσοι έχουν ποντάρει στην χρεοκοπία μας, και η χώρα θα χάσει για αρκετά χρόνια την επαφή της με τις αγορές.

Οι τράπεζες δεν θα μπορούν να αντλήσουν ρευστότητα από την ΕΚΤ με αποτέλεσμα η ελληνική οικονομία να υποστεί σοκ. Για να μπορέσει να τα βγάλει πέρα και να έχει ισοσκελισμένο προϋπολογισμό, η όποια κυβέρνηση θα αναγκαστεί να πάρει μέτρα εκτάκτου ανάγκης με δραστικές περικοπές στις δημόσιες επενδύσεις, νέο κούρεμα σε μισθούς και συντάξεις, ενώ η ανεργία και τα δάνεια θα χτυπήσουν κόκκινο. Ωστόσο, η χώρα θα έχει απαλλαγεί από ένα μεγάλο κομμάτι του χρέους της, και θα μπορεί να άρει τις αδικίες του φορολογικού συστήματος με την ελπίδα ότι σταδιακά θα ξαναβρει τον βηματισμό της.

Το καταστροφικό σενάριο: Έξοδος από το ευρώ

To χειρότερο που μπορεί να μας συμβεί είναι όμως η ανεξέλεγκτη χρεοκοπία και η έξοδος μας, ηθελημένα ή με το ζόρι, από το ευρώ. Αυτό μπορεί να συμβεί και πάλι στην περίπτωση που αποτύχει το PSI ή αν η κυβέρνηση δεν καταφέρει να περάσει τις μεταρρυθμίσεις και καταρρεύσει. Σε αυτήν την περίπτωση, η δανειοδότηση από την Τρόικα θα σταματήσει, δεν θα πάρουμε τα 87 δισ. ευρώ της 7ης δόσης και εκ των πραγμάτων η Ελλάδα θα υποχρεωθεί να ζητήσει την έξοδο της από το ευρώ και την επιστροφή στη δραχμή με παράλληλη υποτίμηση. Αυτό είναι το χειρότερο δυνατό σενάριο, καθώς η ελληνική οικονομία θα δεχτεί ένα ηλεκτροσόκ διαρκείας και η αγοραστική δύναμη των Ελλήνων θα καταβαραθρωθεί με ότι αυτό συνεπάγεται για την αγορά. Επιπλέον, η προοπτική ανάκαμψης θα είναι ακόμα μικρότερη, αφού η οικονομία μας θα είναι πλήρως απομονωμένη και θα πρέπει να στηριχθεί αποκλειστικά στις δυνάμεις της για να ανασυνταχθεί.

Ποιος θα το κάνει αυτό όμως; Αν το πολιτικό σύστημα δεν αντιληφθεί ότι το «παιχνίδι» με την πίτα του δημοσίου που μοίραζε στο παρελθόν κατά το δοκούν έχει τελειώσει, αν οι πολιτικοί δεν βάλουν τέλος στις αναξιοκρατικές προσλήψεις, στις δεκάδες υπηρεσίες και οργανισμούς χωρίς αντικείμενο για βόλεμα ημετέρων, στα πολυέξοδα γραφεία υπουργών, υφυπουργών, αναπληρωτών υπουργών με τις στρατιές συμβούλων, στις μίζες για τα έργα και στην ατελείωτη διαφθορά σε όλα τα επίπεδα, τότε η χώρα δεν θα έχει καμία ελπίδα. Κι αυτό ισχύει και για τα τρία σενάρια...

Πηγη

Ιανουάριος

14/01 - Τυνησία: Μετά από 23 χρόνια στην εξουσία ο πρόεδρος Ζιν Αλ Αμτίντιν Μπεν Αλι διαφεύγει στη Σαουδική Αραβία έπειτα από τη λαϊκή εξέγερση που άρχισε τον Δεκέμβριο (300 νεκροί, σύμφωνα με τον ΟΗΕ). Ο Μπεν Αλι καταδικάσθηκε σε κάθειρξη 66 και μισού ετών σε τρεις δίκες οι οποίες διεξήχθησαν ερήμην. Η σπίθα που άνψα την φωτιά στην Τυνησία και σε όλο τον αραβικό κόσμο ήταν ο αυτοπυρπολισμός του Μοχάμεντ Μπουαζίζι, ενός φτωχού εμπόρου.

Φεβρουάριος

11/02 - Αίγυπτος: Ο πρόεδρος Χόσνι Μουμπάρακ, ο οποίος βρισκόταν στην εξουσία από το 1981, παραιτείται κατά την 18η ημέρα λαϊκής εξέγερσης, παραδίδοντας την εξουσία στον στρατό. Περί τους 850 πολίτες σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της αιγυπτιακής εξέγερσης. Η δίκη του Μουμπάρακ, ο οποίος κατηγορείται για διαφθορά και φόνους διαδηλωτών, άρχισε στις 3 Αυγούστου.

14/02 - Μπαχρέιν: Εναρξη κινήματος διαμαρτυρίας του σιιτικού πληθυσμού κατά της σουνιτικής μοναρχίας. Ανάπτυξη στρατιωτικών δυνάμεων των χωρών του Κόλπου. Ο βασιλιάς αποδέχεται τον Νοέμβριο τα συμπεράσματα ανεξάρτητης επιτροπής έρευνας για την καταστολή των διαδηλώσεων και υπόσχεται μεταρρυθμίσεις. Η επιτροπή κάνει λόγο για 35 νεκρούς.

15-16/02 - Λιβύη: Εναρξη στη Βεγγάζη της εξέγερσης κατά του καθεστώτος του Μουάμαρ Καντάφι, στην εξουσία 42 χρόνια. Η αντιπολίτευση συγκροτεί το Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο, το οποίο θα αναγνωριστεί από το ΟΗΕ και από περισσότερες από 60 χώρες. Στις 19 Μαρτίου, αρχίζει η στρατιωτική επέμβαση συνασπισμού με επικεφαλής τις ΗΠΑ, τη Γαλλία και τη Βρετανία, υπό την αιγίδα του ΝΑΤΟ για τον τερματισμό της καταστολής. Στις 31, το ΝΑΤΟ αναλαμβάνει τη διοίκηση της επιχείρησης. Οι δυνάμεις των αντικαθεστωτικών καταλαμβάνουν την Τρίπολη τον Αύγουστο.

20/02 - Μαρόκο: Εναρξη διαδηλώσεων δεκάδων χιλιάδων νέων με αίτημα περισσότερη δημοκρατία και καταπολέμηση της διαφθοράς. Νέο Σύνταγμα, το οποίο εγκρίνεται τον Ιούνιο με δημοψήφισμα ενισχύει τις εξουσίες του πρωθυπουργού και του κοινοβουλίου, διαφυλάσσοντας παράλληλα την πολιτική και θρησκευτική ηγεσία του βασιλιά.

25/02 - Ιρλανδία/Πορτογαλία: Ο πρωθυπουργός της Ιρλανδίας Μπράιαν Κάουεν είναι το πρώτο θύμα της κρίσης χρέους στην ευρωζώνη, με την ήττα του κόμματός του Φιάνα Φέιλ στις εκλογές. Τον Μάρτιο, ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας Ζοζέ Σόκρατες αναγκάζεται σε παραίτηση. Το Δουβλίνο θα επιτύχει τη χαλάρωση των όρων του ευρωπαϊκού σχεδίου στήριξης και η Λισαβόνα θα λάβει δάνειο από την ΕΕ και το ΔΝΤ με αντάλλαγμα την εφαρμογή προγράμματος λιτότητας.

Μάρτιος

11/03-Ιαπωνία: Γιγάντιο τσουνάμι που προκλήθηκε από σεισμό μεγέθους 9 βαθμών κοντά στις βορειο-ανατολικές ακτές της Ιαπωνίας πλήττει τον πυρηνικό σταθμό της Φουκουσίμα, προκαλώντας τη μεγαλύτερη πυρηνική καταστροφή τα τελευταία 25 χρόνια.

Ο σεισμός και το τσουνάμι αφήνουν πίσω τους 20.000 νεκρούς και αγνοούμενους.

15/03- Συρία: Εναρξη της εξέγερσης εναντίον του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Ασαντ, το οποίο θα απαντήσει με άγρια καταστολή (περισσότεροι από 5.000 νεκροί, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, που κατηγορεί τις συριακές αρχές για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας). Παρά τις διεθνείς κυρώσεις, η καταστολή συνεχίζεται.

Απρίλιος

11/04- Ακτή Ελεφαντοστού: Σύλληψη του Λοράν Μπαγκμπό έπειτα από πολεμικές συγκρούσεις δύο εβδομάδων και την δίμηνη κρίση που ακολούθησε την άρνησή του να αναγνωρίσει την ήττα του στις εκλογές του Νοεμβρίου 2010. Ο Μπαγκμπό βρίσκεται κρατούμενος του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου στη Χάγη κατηγορούμενος για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Τρεις χιλιάδες άνθρωποι σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια των βιαιοτήτων στη χώρα.

29/04-Βρετανία: Γάμος του πρίγκιπα Ουίλιαμ και της Κέιτ Μίντλετον.

Μάιος

02/05- Μπιν Λάντεν-Αλ Κάιντα: Ο ηγέτης της Αλ Κάιντα Οσάμα Μπιν Λάντεν σκοτώνεται στο Πακιστάν κατά τη διάρκεια επιχείρησης των ειδικών δυνάμεων των ΗΠΑ

Ο Μπάρακ Ομπάμα και οι συνεργάτες του παρακολουθούν σε απευθείας σύνδεση από τον Λευκό Οίκο την επιχείρηση των καταδρομέων κατά του Μπιν Λάντεν στο Πακιστάν

14/05-ΗΠΑ: Ο γενικός διευθυντής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και φαβορί του Σοσιαλιστικού Κόμματος για τις προεδρικές εκλογές του 2012 Ντομινίκ Στρος-Καν συλλαμβάνεται στη Νέα Υόρκη κατηγορούμενος για σεξουαλική επίθεση εναντίον καμαριέρας του ξενοδοχείου Sofitel στο Μανχάταν. Στις 19 Μαΐου παραιτείται από το ΔΝΤ και στις 22 Αυγούστου αποσύρονται οι κατηγορίες εναντίον του.

17/05 -Ισπανία: Κινητοποίηση των "αγανακτισμένων" που εκφράζουν την κοινωνική και πολιτική τους δυσαρέσκεια. Στις 15 Οκτωβρίου, το παγκόσμιο κίνημα των "αγανακτισμένων" θα ενώσει δεκάδες χιλιάδες πολίτες από την Ευρώπη μέχρι τις ΗΠΑ και τη Χιλή.

Ιούνιος

22/06: Αφγανιστάν/ΗΠΑ: Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα ανακοινώνει την αποχώρηση του ενός τρίτου των αμερικανών στρατιωτών από το Αφγανιστάν μέχρι το καλοκαίρι του 2012. Στις 17 Ιουλίου το ΝΑΤΟ μεταβιβάζει την ευθύνη στον τομέα της ασφάλειας στις αφγανικές δυνάμεις στην πρώτη αφγανική επαρχία στο πλαίσιο της σταδιακής μετάβασης που θα ολοκληρωθεί στο τέλος του 2014 με την αποχώρηση των στρατιωτικών δυνάμεων του συνασπισμού.

Ιούλιος

09/07- Νότιο Σουδάν: Το Νότιο Σουδάν κηρύσσει την ανεξαρτησία του έπειτα από 50ετή σύρραξη με τον βορρά, με χιλιάδες νεκρούς και γίνεται το 193ο μέλος του ΟΗΕ

22/07-Νορβηγία: Βομβιστική επίθεση κατά της έδρας της νορβηγικής κυβέρνησης στο Οσλο και μαζικές δολοφονίες στο νησί Ουτόγια από τον εξτρεμιστή της άκρας δεξιάς Αντερς Μπέρινγκ Μπράιβικ (77 νεκροί).

Αύγουστος

02/08- ΗΠΑ: Επειτα από εβδομάδες έντονης διαμάχης, το αμερικανικό Κονγκρέσο συμφωνεί στην αύξηση του ορίου δανεισμού του ομοσπονδιακού κράτους , αποτρέποντας στάση πληρωμών. Με το επίπεδο της ανεργίας στο 9,2% και ισχνή ανάπτυξη 1,3% του ΑΕΠ, οι ΗΠΑ χάνουν για πρώτη φορά το "AAA" της πιστοληπτικής τους ικανότητας από τον οίκο Standard & Poor's.

04/08-Βρετανία: Ο θάνατος 29χρονου νεαρού μαύρου κατά τη διάρκεια αστυνομικής επιχείρησης προκαλεί τις σοβαρότερες ταραχές σε διάστημα 30 ετών στη Βρετανία.

Σεπτέμβριος

11/09-ΗΠΑ: Τελετές μνήμης με επίκεντρο τη Νέα Υόρκη και την Ουάσινγκτον στη 10η επέτειο των επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001 στις ΗΠΑ.

Οκτώβριος

07/10 -Βραβείο Νομπέλ: Οι Λιβεριανές Ελεν Τζόνσον Σίρλιφ και Λέιμα Γκμπόουι και η εμβληματική φυσιογνωμία της εξέγερσης στην Υεμένη Ταουακόλ Κάρμαν τιμώνται με το Νομπέλ Ειρήνης 2011.

20/10-Ο Μουάμαρ Καντάφι συλλαμβάνεται και σκοτώνεται στη Σύρτη από τους αντάρτες. Τρεις από τους γιους του σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων στη Λιβύη, ενώ ο Σαΐφ αλ Ισλάμ συνελήφθη τον Νοέμβριο. Σχηματισμός νέας κυβέρνησης η οποία επιφορτίζεται με την ανοικοδόμηση της χώρας μέχρι τη διεξαγωγή βουλευτικών εκλογών. Περισσότεροι από 30.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν κατά τις συγκρούσεις στη Λιβύη, σύμφωνα με το Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο. Στις 16 Δεκεμβρίου, οι δυτικές χώρες αίρουν τις κυρώσεις κατά της Λιβύης.

23/10-Ευρωζώνη: Συμφωνία των "17" στις Βρυξέλλες για την ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και την απομείωση κατά 50% του ελληνικού δημοσίου χρέους.

31/10 - Παγκόσμιος πληθυσμός: Ο πληθυσμός της Γης φθάνει τα επτά δισεκατομμύρια κατοίκους.

31/10-Παλαιστίνιοι/UNESCO: Οι Παλαιστίνιοι εξασφαλίζουν το καθεστώς του πλήρους μέλους του διεθνούς οργανισμού.

Νοέμβριος

08/11 -Ιράν: Δημοσίευση έκθεσης της Διεθνούς υπηρεσίας Ατομικής Ενεργείας που κάνει λόγο για "σοβαρές ανησυχίες" ως προς τον στρατιωτικό χαρακτήρα του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης. Οι δυτικές χώρες ενισχύουν το καθεστώς των κυρώσεων κατά του Ιράν.

12/11-Ιταλία: Ο πρωθυπουργός Σίλβιο Μπερλουσκόνι παραιτείται, έπειτα από την έγκριση από το ιταλικό κοινοβούλιο οικονομικών μέτρων για τον κατευνασμό των ανησυχιών των αγορών και της διεθνούς κοινότητας λόγω του κολοσσιαίου δημοσίου χρέους της Ιταλίας (1.900 δισεκατομμύρια ευρώ). Ο νέος πρωθυπουργός Μάριο Μόντι σχηματίζει κυβέρνηση εμπειρογνωμόνων και παρουσιάζει πρόγραμμα λιτότητας και οικονομικής ανάκαμψης.

23/11-Υεμένη: Αντιμέτωπος με κίνημα λαϊκής διαμαρτυρίας από το τέλος του Ιανουαρίου, ο πρόεδρος Αλι Αμπντάλα Σάλεχ υπογράφει συμφωνία που παρουσιάσθηκε από τις μοναρχίες του Κόλπου και προβλέπει την αποχώρησή του από την εξουσία τον Φεβρουάριο και την παραχώρηση ασυλίας προς το πρόσωπό του. Ο Σάλεχ παραχωρεί γενική αμνηστία. Κυβέρνηση εθνικής ενότητας αναλαμβάνει τα καθήκοντά της στις 10 Δεκεμβρίου. Η καταστολή ων διαδηλώσεων στη χώρα προκάλεσε τον θάνατο εκατοντάδων ανθρώπων.

25/11 Μαρόκο: Το μετριοπαθές ισλαμικό Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης επικρατεί στις εκλογές και ο ηγέτης του Αμπντελιλάχ Μπενκιράν διορίζεται πρωθυπουργός από τον βασιλιά Μοχάμεντ VI.

28-29/11 Αίγυπτος/Εκλογές: Πρώτη φάση των εκλογών, κυρίως στο Κάιρο και την Αλεξάνδρεια έπειτα από συγκρούσεις ανάμεσα στις αστυνομικές δυνάμεις και τους διαδηλωτές, που ζητούν τον τερματισμό της εξουσίας των στρατιωτικών. Νίκη των ισλαμικών κομμάτων στον πρώτο γύρο (65% των ψήφων).

Η δεύτερη φάση των εκλογών, 14 και 15 Δεκεμβρίου, επιβεβαίωσε την επικράτηση των ισλαμικών κομμάτων. Νέο κύμα βίας.

29/11 Ιράν/Βρετανία: Η επίθεση κατά της βρετανικής πρεσβείας στην Τεχεράνη προκαλεί παγκόσμια κατακραυγή. Το Λονδίνο κλείνει την πρεσβεία του και ευρωπαϊκές χώρες ανακαλούν τους πρεσβευτές τους. Η επίθεση σημειώνεται μετά την απόφαση του ιρανικού κοινοβουλίου για την υποβάθμιση των διπλωματικών σχέσεων με το Λονδίνο έπειτα από την ενίσχυση των βρετανικών κυρώσεων.

Δεκέμβριος

04/12-Ρωσία: Νίκη της Ενωμένης Ρωσίας του Βλαντίμιρ Πούτιν στις βουλευτικές εκλογές (49% των ψήφων) . Η ρωσική αντιπολίτευση καταγγέλλει εκτεταμένη νοθεία. Χιλιάδες άνθρωποι διαδηλώνουν καταγγέλλοντας το εκλογικό αποτέλεσμα.

09/12- Ευρωπαϊκή Ενωση: Συμφωνία των χωρών της ΕΕ, εκτός της Βρετανίας, για την ενίσχυση της δημοσιονομικής πειθαρχίας.

16/12 - Φιλιππίνες: Ο τυφώνας Ουάσι πλήττει το νησί Μιντανάο: 1.249 νεκροί, 55.000 άστεγοι.

17/12- Βόρεια Κορέα: Θάνατος του ηγέτη της χώρας Κιμ Γιονγκ-Ιλ. Τον διαδέχεται ο γιος του Κιμ Γιονγκ-Ουν.

18/12 - ΗΠΑ/Ιράκ: οι αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις αποχωρούν από το Ιράκ, εννέα χρόνια μετά την εισβολή και την ανατροπή του καθεστώτος του Σαντάμ Χουσέιν, αφήνοντας τη χώρα εν μέσω σοβαρής πολιτικής κρίσης.

19/12 - Συρία: Το συριακό καθεστώς αποδέχεται την ανάπτυξη παρατηρητών του Αραβικού Συνδέσμου στη χώρα , συνεχίζοντας παράλληλα την άγρια καταστολή της εξέγερσης.

Πηγη

Πλούσιο σε αξέχαστες στιγμές το 2011

Κλωνοποίηση για τη δημιουργία βλαστικών κυττάρων

Δεν πρόκειται ακριβώς για ανθρώπινη κλωνοποίηση αλλά πλησιάζει.

Ερευνητές ανέφεραν τη χρήση της τεχνικής SCNT, της ίδιας που δημιούργησε τη Dolly, σε ανθρώπινα κύτταρα. Η τεχνική αφορά την αντικατάσταση γενετικού υλικού κυττάρου ωαρίου με το DNA ώριμου κυττάρου. Το ωάριο στη συνέχεια οδηγείται σε διαίρεση και αν αναπτυχθεί πλήρως παράγει γενετικά ταυτόσημο κλώνο του ζώου από το οποίο ελήφθη το ώριμο κύτταρο.

Στην τελευταία έρευνα επιστήμονες του York Stem Cell Foundation, τροποποίησαν την τεχνική, συνδυάζοντας το DNA ενήλικου ανθρώπινου κυττάρου με γενετικό υλικό ωαρίου-παρά αντικαθιστώντας το DNA του ωαρίου.

Προηγούμενες προσπάθειες να κλωνοποιηθούν ανθρώπινα κύτταρα με τη μέθοδο SCNT είχαν αποτύχει αλλά κάτι σχετικά με τη διατήρηση του DNA του ωαρίου φάνηκε να διευκολύνει τη διαίρεση του κυττάρου και να επιτρέπει τη δημιουργία βλαστικών κυττάρων. Τα βλαστικά κύτταρα δεν ήταν αρκετά φυσιολογικά, όμως, καθώς περιείχαν επιπλέον σετ χρωμοσωμάτων από το ωάριο. Στη συνέχεια οι ερευνητές ελπίζουν να βρουν τρόπο να σωπάσουν ή να εξουδετερώσουν το επιπλέον σετ του DNA.

Η μέθοδος είναι υποσχόμενη, επειδή μπορεί δυνητικά να αποδώσει βλαστικά κύτταρα, που ενδεχομένως μελλοντικά θα αντιμετωπίζουν νόσους όπως τραυματισμό στη σπονδυλική στήλη και Πάρκινσον, που θα ταιριάζουν με το δότη και θα καταργούν την ανάγκη για έμβρυο.

Πρώτο εμβόλιο για την ελονοσία

Το πρώτο εμβόλιο για την ελονοσία, που δοκιμάστηκε σε παιδιά στην υποσαχάρεια Αφρική, μειώνει τον κίνδυνο μόλυνσης από ελονοσία κατά το ήμισυ, αποτελώντας σημαντικό επίτευγμα, δεδομένου ότι δεν υπήρξε πριν εμβόλιο εναντίον ανθρώπινου παράσιτου ή της ελονοσίας.

Οι ερευνητές ανέφεραν ότι το πειραματικό εμβόλιο, γνωστό ως , RTS,S ήταν 56% αποτελεσματικό στην προστασία παιδιών ηλικίας 5 έως 17 μηνών από μόλυνση από ελονοσία, ένα χρόνο μετά τον εμβολιασμό. Το εμβόλιο ήταν επίσης 47% αποτελεσματικό στην πρόληψη σοβαρών περιστατικών της νόσου.

Η δοκιμή δεν έχει ολοκληρωθεί. Ερευνητές συνεχίζουν να παρακολουθούν ομάδα νεογνών 6 έως 12 εβδομάδων που επίσης εμβολιάστηκαν. Η συγκεκριμένη ομάδα θα αποτελέσει τον πληθυσμό-στόχο για το εμβόλιο αν αποδειχτεί αποτελεσματικό.

Και οι 2 ηλικιακές ομάδες θα παρακολουθηθούν για σχεδόν 3 χρόνια. Οι ερευνητές συλλέγουν επίσης επιπλέον στοιχεία για την ασφάλεια στα παιδιά. Η δοκιμή θα ολοκληρωθεί το 2014.

Αγωγή HIV για πρόληψη

Έρευνες δείχνουν ότι τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση του ιού HIV μπορούν επίσης να βοηθήσουν στην προστασία από τη λοίμωξη.

Φέτος 2 δοκιμές, οι πρώτες σε ετεροφυλόφιλους άντρες και γυναίκες, έδειξαν ότι άνθρωποι χωρίς HIV είχαν σημαντικά λιγότερες πιθανότητες να μολυνθούν από τον ιό αν λάμβαναν το φάρμακο Truvada καθημερινά.

Τα αποτελέσματα ενισχύουν τις ενδείξεις ότι η αντιρετροική αγωγή θα μπορούσε να βοηθήσει στον έλεγχο της αυξανόμενης επιδημίας του AIDS στον αναπτυσσόμενο κόσμο.

Η διατροφική πυραμίδα γίνεται πιάτο

Κάθε 5 χρόνια ανανεώνονται οι διατροφικές οδηγίες για τους Αμερικανικούς (DGA).Η τελευταία ανακοίνωση , του Ιανουαρίου, προτρέπει τους ανθρώπους να τρώνε λιγότερο, γενικά, και ιδιαίτερα συνιστά τη μείωση προστιθέμενων σακχάρων, αλατιού και λιπαρών.

Οι άνθρωποι να ισορροπούν καλύτερα τον αριθμό των θερμίδων που καταναλώνουν με την ποσότητα που καίνε, να καταναλώνουν περισσότερα λαχανικά και φυτικά τρόφιμα και θαλασσινά και να ασκούνται.

Η σύσταση του DGA ότι ο μέσος μεσήλικας δεν θα πρέπει να καταναλώνει περισσότερα από 2.300 mg αλατιού την ημέρα προκάλεσε την αντίδραση του American Heart Association, που συμβουλεύει τους Αμερικανούς να κρατούν κάτω από τα 1.500 mg την ημέρα την πρόσληψη αλατιού για να μειώσουν τον κίνδυνο καρδιοπάθειας και εγκεφαλικού επεισοδίου.

Τον Ιούνιο, η αμερικανική κυβέρνηση αποκάλυψε το πιάτο, νέο σύμβολο για υγιεινή διατροφή με βάση τις διατροφικές οδηγίες των Αμερικανών.

Το χρωματιστό πιάτο παίρνει τη θέση της διατροφικής πυραμίδας. Μισό πιάτο καταλαμβάνεται από φρούτα και λαχανικά, ενώ άλλος μικρός κύκλος φαίνεται δίπλα στο πιάτο αναπαριστώντας τα γαλακτοκομικά. Αναπαριστά καλύτερα πώς διατρέφεται ο μέσος άνθρωπος-σε πιάτο. Αξιωματούχοι ελπίζουν ότι η εμφάνιση του νέου συμβόλου θα ωθήσει τους καταναλωτές να κάνουν πιο υγιεινές επιλογές-κάτι που η πυραμίδα σε μεγάλο βαθμό απέτυχε.

Όργανα αναπτύσσονται στο εργαστήριο

Επιστήμονες αναπτύσσουν όργανα στο εργαστήριο, όπως η ουρήθρα που δημιούργησε ο Dr. Anthony Atala, διευθυντής του Wake Forest Institute of Regenerative Medicine, τον Μάρτιο.

Για να αναπτύξει νέα ουρήθρα ο Atala δημιούργησε πρώτα ένα ‘σκελετό’ στο σχήμα σωλήνα, στη συνέχεια πρόσθεσε κύτταρα από την ουρήθρα του ασθενούς και περίμενε να αναπτυχθούν. Όταν τα όργανα που αναπτύχθηκαν στο εργαστήριο μεταφέρθηκαν στους ασθενείς, άρχισαν να λειτουργούν.

Επί του παρόντος η τεχνική είναι πολύ ακριβή για να βοηθήσει τους περισσότερους ασθενείς. Ωστόσο αποτελεί υποσχόμενο βήμα προς μια νέα εποχή αναγεννητικής ιατρικής, όπου η δημιουργία υγιών ιστών για αντικατάσταση άλλων που έχουν υποστεί βλάβη δεν είναι άσχημη ιδέα.

Η περίεργη σχέση μεταξύ βακτηρίων και καρκίνου του παχέος εντέρου

Θα μπορούσε ο καρκίνος του παχέος εντέρου να προκαλείται από βακτήρια; Τον Οκτώβριο, δυο ερευνητικές ομάδες ανέφεραν παρόμοια ευρήματα σχετικά με είδος βακτηρίου (Fusobacteria), που βρίσκεται σπάνια ανάμεσα στα συνήθη μικρόβια που ζουν στα έντερα αλλά φαίνεται να υπάρχει στα καρκινικά κύτταρα παχέος εντέρου και σχετίζεται με υψηλότερα ποσοστά της νόσου. Συγκρίνοντας υγιή ιστό από το παχύ έντερο, με καρκινικά κύτταρα, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι το Fusobacteria ήταν πολύ περισσότερο πιθανό να βρίσκεται σε καρκινικά κύτταρα. Είναι η πρώτη φορά που έχει συνδεθεί με τον καρκίνο αλλά παλαιότερες έρευνες ανακάλυψαν ότι τα μικρόβια συνδέονται με υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης ελκώδους κολίτιδας, κατάστασης στην οποία η φλεγμονή καταστρέφει τα κύτταρα που βρίσκονται στα τοιχώματα του παχέος εντέρου και αποτελεί επίσης παράγοντα κινδύνου για καρκίνο στο παχύ έντερο.

Μαγικό χάπι για την απώλεια βάρους;

Για την απώλεια βάρους δεν υπάρχει χάπι που θα λιώνει το επιπλέον βάρος. Τουλάχιστον όχι ακόμα.

Ωστόσο, στην τελευταία έρευνα του πειραματικού φαρμάκου Qnexa, ερευνητές δήλωσαν ότι παχύσαρκοι ασθενείς που λαμβάνουν το φάρμακο έχασαν 10% του βάρους τους σε ένα χρόνο. Το χάπι συνδυάζει 2 υπάρχοντα φάρμακα το phentermine και το topiramate. Η ιδέα είναι να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα σε 2 επίπεδα. Η phentermine, μακρινός ‘ξάδερφος’ της αμφεταμίνης, μπορεί να μειώσει την όρεξη, ενώ η topiramate, που ελέγχει τους επιληπτικούς σπασμούς, επηρεάζει επίσης την όρεξη και την ικανότητα του οργανισμού να καίει θερμίδες ελέγχοντας την ίδια εγκεφαλική δραστηριότητα.

Ασθενείς που έλαβαν το χάπι έδειξαν επίσης βελτίωση στην αρτηριακή πίεση, τα επίπεδα σακχάρου και χοληστερόλης, τα οποία μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιοπάθειας. Περισσότερες έρευνες θα χρειαστούν για να επιβεβαιωθεί η ασφάλεια και αποτελεσματικότητα του χαπιού. Το περασμένο φθινόπωρο, ο FDA απέρριψε το φάρμακο για έγκριση και ζήτησε από την εταιρεία περαιτέρω έρευνες για την ασφάλεια, ιδιαίτερα στον κίνδυνο καρδιολογικών προβλημάτων και συγγενών ανωμαλιών.

Άλλο νέο της χρονιάς σχετικά με τα φάρμακα για το αδυνάτισμα είναι ότι επιστήμονες του M.D. Anderson Cancer Center στο Χιούστον, δοκίμασαν ενέσιμη ουσία, την adipotide, και ανακάλυψαν ότι αδυνάτιζε παχείς πιθήκους κατά 11% σε διάστημα ενός μηνός.

Σκυλιά που μπορούν να μυρίσουν τον καρκίνο του πνεύμονα

Ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου μπορεί ενδεχομένως να αποτελεί το καλύτερο όπλο του γιατρού για τη διάγνωση του καρκίνου. Οι σκύλοι είναι γνωστό πως έχουν καλή ικανότητα όσφρησης, σύμφωνα με την έκθεση, αρκετά ικανή για να εντοπίζει την παρουσία καρκίνου στην αναπνοή ενός ανθρώπου. Γερμανοί ερευνητές εκπαίδευσαν σκύλους για 9 μήνες, για να ξεχωρίσουν δείγματα αναπνοής σε ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα και υγιείς. Τα ζώα μπόρεσαν να εντοπίσουν 71 από τα 100 δείγματα καρκίνου με ακρίβεια και επίσης ξεχώρισαν το 93% των δειγμάτων χωρίς καρκίνο.

Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι οι σκύλοι μυρίζουν πολύ λεπτές αλλαγές σε ορισμένες πτητικές οργανικές ουσίες στην αναπνοή, που μπορεί ενδεχομένως να αλλάζουν όταν υπάρχει καρκίνος. Ενδεχομένως είναι πιθανό να αναλυθεί η αναπνοή των καρκινοπαθών για οποιεσδήποτε ουσίες μυρίζουν οι σκύλοι, αλλά δεν είναι σαφές ποιες.

Η ηλικία φαίνεται στο δείγμα σάλιου

Το DNA, φαίνεται ότι δεν προδίδει την ηλικία ενός νεκρού ανθρώπου. Μέχρι τώρα. Χάρη στην πολύπλοκη ανάλυση του σάλιου, ερευνητές από το UCLA ανέφεραν τον Ιούνιο ότι τώρα ενδεχομένως είναι πιθανό για τους επιστήμονες να προσδιορίσουν την ηλικία ενός νεκρού από γενετικό υλικό. Δουλεύοντας με δείγματα σάλιου, οι ερευνητές εστίασαν σε επιγενετικές αλλαγές του DNA. Οι συγκεκριμένες αλλαγές δεν αλλάζουν το DNA αλλά βρίσκονται στην κορυφή του γονιδιώματος επηρεάζοντας το πώς ανοίγουν και κλείνουν τα γονίδια. Σε συγκεκριμένες περιοχές του γονιδιώματος δηλώνουν οι ερευνητές, οι συγκεκριμένες αλλαγές συσσωρεύονται ή μειώνονται σε σχεδόν χρονολογικό τρόπο επιτρέποντάς τους να χρησιμεύσουν ως βάση χρόνου για την πρόβλεψη της ηλικίας ενός ανθρώπου εντός 5 ετών.

Ωστόσο χρειάζονται επιπλέον έρευνες για να επιβεβαιώσουν τα ευρήματα.

Πρόβλεψη του κινδύνου θνησιμότητας;

Ερευνητές στο πανεπιστήμιο της Ουψάλα, ανέφεραν τον Αύγουστο ότι απλή εξέταση αίματος μπορεί ενδεχομένως να καταφέρει να προβλέψει ποιος είναι περισσότερο πιθανό να πεθάνει από καρδιοπάθεια ή καρκίνο.

Σε 12ετή έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε σχεδόν 2.000 ανθρώπους, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι όσοι είχαν υψηλότερα επίπεδα του ενζύμου cathepsin S είχαν περισσότερες πιθανότητες θνησιμότητας σε σχέση με όσους είχαν χαμηλά επίπεδα.

Το ένζυμο, που βοηθά τη διάσπαση ορισμένων πρωτεϊνών τείνει να είναι υψηλότερο σε ανθρώπους με προβλήματα καρδιάς ή όγκους και μπορεί ενδεχομένως να συμβάλλει στην αρτηριοσκλήρυνση, έτσι άνθρωποι με υψηλότερα επίπεδα έχουν περισσότερες πιθανότητες θανάτου από τις συγκεκριμένες νόσους, ανακάλυψαν οι ερευνητές. Η Cathepsin S είναι επίσης πλούσια σε λιπώδη ιστό, που δεν προκαλεί κατάπληξη καθώς το να είναι κάποιος υπέρβαρος αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για προβλήματα καρδιάς.

Δεν είναι σαφές ακόμα το πώς ακριβώς η cathepsin συμβάλλει είτε στην καρδιοπάθεια είτε στον καρκίνο αλλά φαρμακοβιομηχανίες εργάζονται ήδη σε ουσίες που μπορεί ενδεχομένως να μπλοκάρουν την επίδρασή του.

Μια διεθνής κλινική δοκιμή που έδειξε ότι τα φάρμακα κατά του AIDS μπορούν να είναι το ίδιο αποτελεσματικά με τα προφυλακτικά στην παρεμπόδιση της διάδοσης του ιού HIV, κρίθηκε η σημαντικότερη επιστημονική ανακάλυψη στον κόσμο για το 2011 από το έγκριτο περιοδικό «Science», που κάθε χρόνο δημοσιεύει τον σχετικό απολογισμό.

Την επιλογή των δέκα σημαντικότερων επιτευγμάτων κάνει ο κυριότερος επιστημονικός φορέας των ΗΠΑ, η Αμερικανική Ένωση για την Προώθηση της Επιστήμης (AAAS), η οποία εκδίδει και το «Science».

Η έρευνα για το AIDS, που άρχισε το 2007 και αφορούσε 1.763 ετεροφυλόφιλα ζευγάρια, στα οποία ο ένας σύντροφος είχε τον ιό και ο άλλος όχι, έδειξε ότι οι ασθενείς που έγκαιρα λαμβάνουν αντι-ιικά φάρμακα, μειώνουν τον κίνδυνο ετεροφυλόφιλης μετάδοσης του ιού κατά 96%.

Εδώ και χρόνια, οι επιστήμονες είχαν προτείνει ότι τα αντι-ιικά φάρμακα κατά του HIV, που δίνονται σε ασθενείς με AIDS, θα μπορούσαν επίσης να μειώσουν σημαντικά τον κίνδυνο μετάδοσης της νόσου σε σεξουαλικούς συντρόφους που δεν είναι φορείς του ιού.

Η νέα έρευνα (με την κωδική ονομασία ΗΡΤΝ 052) αποδείχνει ακριβώς αυτό, ανοίγοντας νέες στρατηγικές πρόληψης.

Η ανακάλυψη, με επικεφαλής τον Μάιρον Κοέν της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου της Β. Καρολίνα, που δημοσιεύτηκε στο ιατρικό περιοδικό «New England Journal of Medicine» τον Αύγουστο, χαρακτηρίστηκε ορόσημο προόδου στην 30χρονη μάχη κατά της θανατηφόρου νόσου, η οποία έχει μολύνει περίπου 33 εκατ. ανθρώπους διεθνώς και σκότωσε 1,8 εκατ. το 2009.

Τα άλλα εννέα επιτεύγματα του έτους, τα οποία συμπληρώνουν την πρώτη δεκάδα:

- Το κατόρθωμα του ιαπωνικού διαστημικού σκάφους «Χαγιαμπούσα», το οποίο ξεπέρασε τις σοβαρές τεχνικές δυσκολίες που του παρουσιάστηκαν και κατάφερε, έστω και με τρία χρόνια καθυστέρηση, να φέρει πίσω στη Γη δείγμα από την επιφάνεια του αστεροειδούς «Ιτοκάβα». Η σχετική ανάλυση έδειξε, μεταξύ άλλων, ότι ο ηλιακός «άνεμος» αποχρωματίζει τους αστεροειδείς, καθώς επίσης ότι οι πιο κοινοί μετεωρίτες που ανευρίσκονται στον πλανήτη μας (οι χονδρίτες), προέρχονται από τέτοιους μεγαλύτερους αστεροειδείς όπως ο «Ιτοκάβα».

- Μετά από μελέτες το 2010 που είχαν δείξει ότι οι Ευρωπαίοι και οι Ασιάτες έχουν κληρονομήσει το 2% έως 6% του DNA τους από τους Νεάντερταλ μετά προφανώς από επιμιξίες, νέες αναλύσεις φέτος έδειξαν ότι η επιμιξία με τους ανθρώπους των σπηλαίων ενίσχυσε το ανοσοποιητικό σύστημα των σύγχρονων ανθρώπων, ενώ προέκυψαν νέα στοιχεία στη Ν.Αφρική ότι ο ικανός στην κατασκευή εργαλείων Αυστραλόπιθηκος sediba είναι ο άμεσος πρόγονός μας.

- Ιάπωνες ερευνητές απεικόνισαν για πρώτη φορά τη δομή του «Φωτοσυστήματος 2», μιας φωτοσυνθετικής πρωτεΐνης που χρησιμοποιούν τα φυτά για να διασπάσουν το νερό σε άτομα υδρογόνου και οξυγόνου. Η ανακάλυψη μπορεί μελλοντικά να διευκολύνει την παραγωγή «καθαρής» ενέργειας.

- Οι αστρονόμοι, χρησιμοποιώντας το τηλεσκόπιο Κεκ της Χαβάης, εντόπισαν δύο «παρθένα» νέφη αερίου υδρογόνου, τα οποία φαίνεται να έχουν την ίδια αρχική χημική σύνθεση με αυτήν που εκτιμάται ότι υπήρχε κατά τα πρώτα χρόνια μετά το αρχικό «Μπιγκ Μπανγκ» της δημιουργίας.

Μια άλλη ομάδα ανακάλυψε ένα άστρο χωρίς σχεδόν καθόλου μέταλλα, όπως ήσαν τα πρώτα άστρα στο σύμπαν, πράγμα που δείχνει ότι πιθανότατα, παρά την βίαιη φύση του σύμπαντος, διατηρούνται στο «βαθύ» διάστημα αρχέγονες «νησίδες» που έχουν διατηρήσει την πρωτογενή σύστασή τους.

- Οι επιστήμονες έριξαν νέο φως στις ευμεγέθεις μικροβιακές κοινότητες που ζουν στο ανθρώπινο σώμα και συμβιώνουν μαζί μας (το λεγόμενο «μικροβίωμα»). Η έρευνα, μεταξύ άλλων, έδειξε ότι ο κάθε άνθρωπος έχει μια «δική του» κυρίαρχη κατηγορία βακτηρίων στο έντερό του, από τα οποία άλλα προτιμούν το κρέας και τις πρωτεΐνες και άλλα είναι φυτοφάγα.

- Η προσπάθεια δημιουργίας του πρώτου αποτελεσματικού εμβολίου για την ελονοσία σημείωσε σημαντική πρόοδο μετά τη δημοσιοποίηση των πρώτων αποτελεσμάτων μιας μεγάλης κλινικής δοκιμής που έδειξε ότι μειώνει στο μισό περίπου τον κίνδυνο μόλυνσης.

- Πολλές ήταν το 2011 οι ανακαλύψεις νέων παράξενων εξωπλανητών, κυρίως χάρη στο διαστημικό τηλεσκόπιο «Κέπλερ» της NASA. Ξεχώρισαν μία ομάδα έξι μεγάλων πλανητών σε τροχιά γύρω από το άστρο Κέπλερ-11, σε απόσταση περίπου 2.000 ετών φωτός από τη Γη, καθώς επίσης ο εντοπισμός δέκα «ορφανών» πλανητών που δεν φαίνεται να περιφέρονται γύρω από κανένα «μητρικό» άστρο, ενός πλανήτη που έχει δύο ήλιους και ενός άλλου που περιφέρεται με αντίστροφη φορά από τη φορά του άστρου του.

- Η ανακάλυψη από χημικούς νέων συνθετικών πορωδών ορυκτών, των ζεολίθων, οι οποίοι μπορούν να έχουν σωρεία πρακτικών εφαρμογών, όπως νέου τύπου απορρυπαντικά για τα πλυντήρια και νέες διαδικασίες καθαρισμού στη βιομηχανία (πετρελαίου, αερίου κ.α.).Οι νέοι ζεόλιθοι είναι φθηνότεροι, πιο λεπτοί και πιο κατάλληλοι για την επεξεργασία και κάθαρση μεγάλων οργανικών μορίων.

- Στον τομέα της βιολογίας, ξεχώρισε η ανακάλυψη ότι η απομάκρυνση των παλαιών κυττάρων (που έχουν πάψει πια να διαιρούνται) μπορεί να επιβραδύνει τα συμπτώματα της γήρανσης. Τα σχετικά πειράματα με ποντίκια έδειξαν ότι ο «καθαρισμός» του οργανισμού από τα γερασμένα κύτταρα μπορεί να καθυστερήσει την εμφάνιση καταρράκτη ή μυϊκής αδυναμίας. Η διάρκεια ζωής των πειραματόζωων δεν επιμηκύνθηκε, αλλά η ποιότητα ζωής τους βελτιώθηκε.

Φτωχότερος ο πολιτισμός μας


Η σημερινή εικόνα της Ελλάδας δεν "λέει" την αλήθεια. Όσο πολιτισμό έχει παράγει αυτή η χώρα, δεν το έχουν κάνει άλλες χώρες μαζί. Όταν η κοινωνία ήταν καταπιεσμένη, τότε τον ρόλο του "ξυπνητηριού" τον έπαιζε η τέχνη. Δυστυχώς πολλοί "αφυπνιστές" συνειδήσεων έφυγαν το 2011 και άφησαν ένα τεράστιο κενό, όχι μόνο στον ελληνικό πολιτισμό, αλλά στον παγκόσμιο.

Στην παρακάτω λίστα, έγινε μια προσπάθεια να αναφερθούν όλοι οι μεγάλοι Έλληνες που μας άφησαν μέσα στο 2011. Ας ελπίσουμε το 2012, η αντίστοιχη λίστα να είναι μικρότερη.

Στο άκουσμα της είδησης του θανάτου του Θανάση Βέγγου, όλοι ένιωσαν ένα ρίγος να τους διαπερνά. Όλα τα μέσα είχαν τίτλο "Ο καλός μας άνθρωπος, έφυγε". Τι να πρωτοπεί κανείς για τον ακούραστο Θανάση, τον Θανάση της καρδιάς μας, τον Θανάση της ψυχής του κάθε Έλληνα. Δύσκολο να ξεκινήσει κάποιος να καταγράψει την καλλιτεχνική του πορεία και ακόμα πιο δύσκολο να περιγράψει τι έχει προσφέρει στον ελληνικό πολιτισμό. Στο ενεργητικό του έχουν καταγραφεί 126 ταινίες, σε 52 ως πρωταγωνιστής και είχε σκηνοθετήσει ακόμη επτά ταινίες. Ένας από τους πιο δημοφιλείς του ελληνικού κινηματογράφου, ενώ μέχρι πρόσφατα συνέχιζε να εμφανίζεται σε ταινίες, στην τηλεόραση και το θέατρο.











Ένα μήνα πριν, ταξίδεψε στη χώρα των αγγέλων και ο Μανώλης Ρασούλης. Στιχουργός, συγγραφέας, τραγουδιστής, συνθέτης, δημοσιογράφος ή απλά, υπηρέτης του πολιτισμού, μέχρι και την ύστατη στιγμή. Στίχους του έχουν μελοποιήσει, μεταξύ άλλων, οι Μάνος Λοΐζος, Σταύρος Κουγιουμτζής, Νίκος Ξυδάκης, Πέτρος Βαγιόπουλος, Σωκράτης Μάλαμας και Χρήστος Νικολόπουλος.



Στη γειτονιά των Αγγέλων βρίσκεται πλέον ο συγγραφέας του ομώνυμου έργου, ο Ιάκωβος Καμπανέλης, ο μεγάλος μας θεατρικός συγγραφέας και δημοσιογράφος. Άλλα γνωστά του έργα, κυρίως για το θέατρο, "Έβδομη μέρα της δημιουργίας", "Η Αυλή των θαυμάτων", "Παραμύθι χωρίς όνομα", " Βίβα Ασπασία", "Οδυσσέα γύρισε σπίτι", "Αποικία των τιμωρημένων" και "Το μεγάλο μας τσίρκο".Έργα του έχουν μεταφρασθεί και παιχτεί στην Αγγλία, Αυστρία, Γερμανία, Ουγγαρία, Ρουμανία, Βουλγαρία και Σουηδία.



Ο συγγραφέας και πολιτικός Νίκος Θέμελης σε ηλικία 64 ετών, μετά από πολύχρονη μάχη με τον καρκίνο, άφησε ένα μεγάλο κενό στον ελληνικό πολιτισμό. Έγραψε αρκετά μυθιστορήματα («Η αναζήτηση» 1998, «Η ανατροπή» 2000, «Η αναλαμπή» 2003, «Για μια συντροφιά ανάμεσά μας» 2005, «Μια ζωή, δυό ζωές» 2007, «Οι αλήθειες των άλλων» 2008 και «Η συμφωνία των ονείρων» 2010), με αναφορές στον ελληνισμό των τελευταίων τριών αιώνων.

Ο χώρος του πολιτισμού είναι τεράστιος και φυσικά δε θα μπορούσε να λείπει από αυτόν ο Λεκτικός Επεξεργαστής ή κατά κόσμον Ανδρέας Μαρνέζος. Ουσιαστικά ήταν αυτός που έφερε τη μόδα του piercing και των τατουάζ στη χώρα μας. Όμως έγινε γνωστός από τα τραγούδια του στον χώρο του ραπ. Επίσης ήταν και Χιπ χοπ παραγωγός, ιδρυτής του ελληνικού underground hip hop συγκροτήματος με την ονομασία BarCodeCrew (BCC).

Πρόσφατα "έφυγε" από τη ζωή η Λουκία Ρικάκη. Ήταν υπεύθυνη εκπαιδευτικών προγραμμάτων της IYF International Youth Federation. Δίδαξε στα εκπαιδευτικά προγράμματα στελεχών στο European Youth Center του Συμβουλίου της Ευρώπης και υπήρξε συντονίστρια του προγράμματος έρευνας για τα οπτικοακουστικά στην παιδεία του Συμβουλίου της Ευρώπης, το 1990. Ήταν μέλος της επιτροπής εκπαίδευσης European Youth Forum και διετέλεσε υπεύθυνη κινηματογράφου σε σεμινάρια εκπαιδευτικών του προγράμματος MEΛINA 2000. Μεγάλο της πάθος το ντοκιμαντέρ.



Επειδή δεν γίνεται να αναφερθούν αναλυτικά οι καριέρες όλων των μεγάλων Ελλήνων του πολιτισμού που μας "άφησαν" το 2011, αναφέρονται συνοπτικά ο καθένας, με την ιδιότητα του.

Γιάννης Καραμητσόπουλος (ποιητής και εκδότης), Γιάννης Καραμπεσίνης (λαϊκός τραγουδοποιός και δεξιοτέχνης του μπουζουκιού), Άκης Κλεάνθους (τέως Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου), Σπύρος Αλαμάνος (ζωγράφος, χαράκτης, γραφίστας και φωτογράφος), Γιάννης Βαρβέρης (ποιητής, κριτικός, δοκιμιογράφος και μεταφραστής), Τάκης Βαρβιτσιώτης (ποιητής), Αλέξανδρος Γιώτης (σεφ, γευσιγνώστης και συγγραφέας), Άννα Γκέρτσου-Σαρρή (συγγραφέας και μεταφράστρια), Μάρκος Ν. Δραγούμης (συγγραφέας και πολιτικός), Ανθή Ζαχαράτου (υψίφωνος και ηθοποιός), Καίτη Λαμπροπούλου (ηθοποιός), Γιάννης Λάμπρου (σκηνοθέτης), Βαγγέλης Λιβαδάς (θεατρικός επιχερηματίας), Λυκούργος Καλλέργης (ηθοποιός, σκηνοθέτης, καθηγητής δραματικής, λογοτέχνης - μεταφραστής και βουλευτής), Κώστας Μπαλάφας (φωτογράφος), Θεώνη Βαχλιώτη-Όλντριτζ (βραβευμένη με Οσκαρ ενδυματολόγος), Χρήστος Τσάγκας (ηθοποιός), Τζον Μοδινός (βαρύτονος - μουσικός), Στράτος Καμενίδης (συνθέτης), Γιάννης Βασιλόπουλος (μουσικός - κλαρινίστας), Δημήτρης Κατσαγάνης (ποιητής), Νίκος Αλεξίου (εικαστικός ), Βλάσης Κανιάρης (εικαστικός), Γιώργος Πέρρος (ζωγράφος), Δημήτρης Λαλέτας (ζωγράφος), Τάσος Ζωγράφος (ζωγράφος και σκηνογράφος), Τόνια Νικολαΐδη (χαράκτρια και ζωγράφος), Μόνικα Βασιλείου (ηθοποιός και σκηνοθέτις), Σταύρος Ζώρας (τραγουδιστής), Σαράντης Καραβούζης (εικαστικός - ζωγράφος), Σοφία Φίλντιση (συγγραφέας), Μάνος Λουκάκης (ποιητής και κριτικός), Ιωάννης Δαγκλής (συντηρητής - εικαστικός), Βασίλης Πλάτανος (δημοσιογράφος, λαογράφος, συγγραφέας), Τάκης Βαρλάμος (χορευτής και χορογράφος), Ανθή Ζαχαράτου (υψίφωνος και ηθοποιός), Κώστας Ζαχαράκης (ηθοποιός), Έφη Μεταγγιτσινού (ηθοποιός), Σπύρος Αλαμάνος (ζωγράφος, χαράκτης, γραφίστας και φωτογράφος), Κωνσταντίνος Καβαρνός (καθηγητής και συγγραφέας), Βασίλης Ανδρεόπουλος (ηθοποιός και συγγραφέας), Νίκος Μινάρδος (ηθοποιός), Πέπη Σβορώνου (ζωγράφος), Παύλος Τάσσιος (σκηνοθέτης), Ντιάνα Αντωνακάτου (ζωγράφος), Θανάσης Φάμπας (ζωγράφος), Μάριος Λεούσης - Λεσίνι (ταχυδακτυλουργός), Χρύσανθος Κυπριανού (φιλόλογος, εκπαιδευτικός, συγγραφέας και λαογράφος), Άγγελος Σκορδίλης (μουσικός, τραγουδιστής), Σάσα Κρίτση (ηθοποιός), Ντίνος Κατσουρίδης (σκηνοθέτης, μοντέρ και διευθυντής φωτογραφίας).