του Δημήτρη Π. Δήμα




Η Ελλάδα βρίσκεται πλέον μέσα σε «φράχτη». Έχουν μπει και τα τελευταία κάγκελα γύρω από τη χώρα με την ως... «διά μαγείας» τοποθέτηση της κυβέρνησης Παπαδήμου και η Ευρώπη μπορεί να αισθάνεται, βέβαια, πως το ελληνικό πρόβλημα, που κυριάρχησε στη διεθνή επικαιρότητα τα τελευταία δύο περίπου χρόνια, δεν πρόκειται να «μολύνει» την Ευρωζώνη. Ούτε καν και αυτή ακόμη η κατάρρευση της χώρας, που εξακολουθεί να παραμένει ορατή...

Το αν ήταν υπερβολικές ή όχι οι μέχρι τώρα διεθνείς αιτιάσεις για τις συνέπειες του ελληνικού προβλήματος στην παγκόσμια οικονομία, καθώς και οι σκοπιμότητες που έτσι εξυπηρετήθηκαν χρήζει ιδιαίτερης συζήτησης. Ωστόσο, είναι γεγονός ότι αυτές έχουν τώρα κοπάσει και έχουν δώσει τη θέση τους στο σοβαρό προβληματισμό για τη χώρα που θα μπορούσε άμεσα να καταστρέψει την Ευρωζώνη, κι αυτή δεν είναι άλλη από την Ιταλία.
Τα γεγονότα «τρέχουν» με μεγάλη ταχύτητα και επίσης –πέραν της Ισπανίας και του «περιφερειακού» πλέον Βελ γίου– οι αγορές βρίσκονται και στο κατώφλι της Γαλλίας.

Επί του παρόντος, τυγχάνει άμεσης προσοχής το κατά πόσον η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) είναι ο κατεξοχήν αγοραστής ιταλικών ομολόγων και αν αποτελεί το μόνο ευρωπαϊκό θεσμικό όργανο διατήρησης της συνοχής της Ευρωζώνης – κάτι που έχει ιδιαίτερη σημασία και για την Ελλάδα. Συναφώς, δε, με τα εγειρόμενα ερωτήματα του ρόλου και των περιθωρίων παρέμβασης της ΕΚΤ στην υπόθεση διαχείρισης του ευρωπαϊκού χρέους συνδέονται και οι επόμενες κινήσεις του Βερολίνου για το μέλλον της Ευρωζώνης.
Εν τω μεταξύ, ένα τείχος έχει υπερυψωθεί γύρω από την Ελλάδα. Και το αν, το πότε και υπό ποιες προϋποθέσεις θα βγει η χώρα και πάλι από το «φράχτη» θα εξαρτηθεί...
από τους πάτρωνές της.

Μέχρι τότε, οι πολιτικοί της θα διαγκωνίζονται για να δείξουν τον καλύτερό τους εαυτό, ευελπιστώντας ότι μελλοντικά θα παραμείνουν στο πολιτικό παιχνίδι λόγω επιδειχθείσας «καλής διαγωγής» ή... προγενέστερου εντίμου βίου! Κατ’ ελάχιστον, δεν θα πρέπει να πετάνε την μπάλα έξω από τις οριοθετημένες γραμμές και να μην παρενοχλούν τους άλλους, γιατί θα υφίστανται συνέπειες...

Στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) μιλούν πλέον με κάποια ανακούφιση για «καραντίνα» της Ελλάδας με την τοποθέτηση «περίφραξης δακτυ λίου» («ringfencing») για να διασωθούν τα υπόλοιπα προβληματικά μέρη του ευρωπαϊκού συστήματος. Στην πραγματικότητα, σημαίνει απομόνωση της χώρας, ούτως ώστε σε δεδομένη στιγμή και εφόσον χρειαστεί, όπως φαίνεται, να περάσει η Ελλάδα στην καθ’ όλα προδιαγεγραμμένη ελεγχόμενη πτώχευση και, μάλιστα, κατά τρόπο που δεν θα προκαλέσει πανικό στις αγορές.

Η Γερμανία φαίνεται να είναι ήδη έτοιμη για ένα τέτοιο ενδεχόμενο, που κατά πληροφορίες συζητήθηκε και λίαν προσφάτως μεταξύ ανώτατων στελεχών γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας, τραπεζιτών από τη Φρανκφούρτη και εκπροσώπων του Βερολίνου. Περαιτέρω, διεθνείς χρηματοπιστωτικοί κύκλοι εξακολουθούν να θεωρούν ως απολύτως ανεπαρκές και εγκληματικά καθυστερημένο το ακόμη αιωρούμενο «κούρεμα» του 50% του ελληνικού ιδιω τικού χρέους.

Πολλά θα «δείξουν» προς το Φε βρουάριο, όταν η κυβέρνηση Παπαδήμου κληθεί να κλείσει την «τρύπα» που σίγουρα θα υπάρχει και θα πρέπει να αποδείξει στους θεσμικούς πιστωτές της χώρας και πρωτίστως στο ΔΝΤ ότι είναι βιώσιμο το ελληνικό χρέος για να μπορέσει η Ελλάδα να πάρει τα χρήματα από τη νέα δανειακή σύμβαση. Εκεί εν μέρει έγκειται και η αξιοπιστία του νέου πρωθυπουργού, ήτοι για το κατά πόσον αυτός θα είναι σε θέση τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή να βρει χρήματα και από άλλες πηγές, πράγμα που, όπως φαίνεται, θα καταστήσουν αναγκαίο οι συνθήκες της εποχής. Οι Κινέζοι τελούν εν αναμονή ενόψει και της διαμόρφωσης, τελικά, της δομής και του ρόλου του χρηματοπιστωτικού Ταμείου (EFSF), που θα βρίσκεται στο προσκήνιο την επόμενη χρονιά.

Στην Ευρώπη, εν τω μεταξύ, μπαίνουν κυβερνήσεις που έχουν την εμπιστοσύνη του Βερολίνου, όπως αύτη του Λουκά Παπαδήμου και του Μάριο Μόντι στην Ιταλία, και είναι φανερό ότι ξαναγράφονται οι κανόνες της Ευρωζώνης, με τη Γερμανία να επιταχύνει τις προσπάθειές της για αναθεώρηση της ευρωπαϊκής συνθήκης. Συλλήβδην εκτιμώμενες, οι τελευταίες εξελίξεις καθιστούν προφανές ότι στην Ευρώπη αναδεικνύεται μια νέα πολιτική τάξη πραγμάτων με ένα είδος φουρνιάς ηγετών που θέτουν τα ευρωπαϊκά τους διαπιστευτήρια υπεράνω εθνικών κριτηρίων και ιδεών.

Όλα αυτά, βέβαια, προς ικανοποίηση της Γερμανίας, η οποία έτσι υπαγο ρεύει τους κανόνες του νέου ευρωπαϊκού σχεδιασμού με γλώσσα που γίνεται αρκούντως αντιληπτή και περιέχει τη δέουσα αυστηρότητα. Επί του προκείμενου, κατά την άποψη ανώτατου Ευρωπαίου χρηματοπιστωτικού παράγοντα, είναι ενδεικτικό πως το Βερολίνο δεν «χαρίστηκε» στη νέα ελληνική κυβέρνηση, όσο κι αν ο Έλληνας πρωθυπουργός ταυτίζεται με τη γερμανική άποψη και θεωρείται ότι είναι «γερμανικής κοπής» – ήτοι, υπέρ της διαμόρφωσης μιας «σκληρής» Ευρωζώνης με την επιθυμητή από το Βερολίνο υιοθέτηση διαδικασίας λήψεως γρήγορων αποφάσεων.

Με εξόφθαλμη την «ανυπομονησία» της, η Γερμανία –μη τηρώντας καν τα προσχήματα– συνόδευσε τα συγχαρητήριά της στον κ. Παπαδήμο με παραινέσεις-συστάσεις για τα όσα θα «πρέπει» να κάνει ο νέος Έλληνας πρωθυπουργός, χωρίς να του δώσει τα προσχηματικά, έστω, διπλωματικά περιθώρια μιας διακριτικής ανάσας μετά την ανάληψη των καθηκόντων του.

Αυτό ενισχύει την κρατούσα αντίληψη ότι κατά την παρούσα περίοδο, που η Γερμανία έχει το πάνω χέρι, στο Βερολίνο προχωρούν με πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα πλέον, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τις εσωτερικές πολιτικές πραγματικότητες των άλλων χωρών και υιοθετούν μια προσέγγιση του στιλ «όποιος θέλει και μπορεί ας ακολουθήσει». Τούτο, εκ των πραγμάτων, σημαίνει ότι πρωτίστως λαμβάνεται υπόψη η πολιτική πραγματικότητα των βόρειων χωρών και οι εσωτερικές πολιτικές τους ανάγκες και έτσι εξηγείται και το γεγονός ότι δεν δίνουν ούτε μία ημέρα πίστωση στην κυβέρνηση Παπαδήμου.

Στην Ελλάδα μετά τη «διαχείριση» απομάκρυνσης Παπανδρέου και τη δημιουργία «έκτακτων συνθηκών», θα προσπαθήσουν να επωφεληθούν και να περάσουν στη διάρκεια της μεταβατικής κυβέρνησης προγράμματα λιτότητας στην οικονομική πολιτική αλλά και θεσμικές αλλαγές των κανόνων διακυβέρνησης της Ευρωζώνης, ανεξαρτήτως του σοβαρού δημοκρατικού ελλείμματος που ενέχουν οι συγκεκριμένες ενέργειες. Και, σε ό,τι άφορα στα μέτρα λιτότητας, έχουν τη δυνατότητα να το κάνουν. Αλλά ποια Βουλή θα ψηφίσει υπέρ της πλήρους γερμανικής κυριαρχίας της Ευρώπης –έστω κι αν η χώρα βρίσκεται μέσα σε «φράχτη»– και θα δώσει το «ελεύθερο» για αλλαγή των κανόνων της Ευρωζώνης; Οι Ιρλανδοί, διαφωνώντας πλήρως, έχουν πει ότι θα βάλουν σε δημοψήφισμα τυχόν αλλαγές των κανόνων της Συνθήκης. Θ’ αντέξει η κυβέρνηση Παπαδήμου να συγκατανεύσει σε τέτοιες αλλαγές;

Με τη χώρα να έχει αυτοεγκλωβιστεί εξαρχής από τις ενέργειες του εγκληματικά άπειρου διδύμου Παπανδρέου - Παπακωνσταντίνου, είναι προφανές ότι η υπό συζήτηση ευρωπαϊκή κατάσταση έχει πλέον ξεπεράσει την Ελλάδα, την οποία σίγουρα μπορούν να αγνοήσουν και να παρακάμψουν ή να... τηλεκατευθύνουν από τις Βρυξέλλες. Έτσι, όλα είναι πιθανά!... 

Σας ευχαριστώ για την επίσκεψη σας...