Αποτελεί το όνειρο κάθε βιολονίστα και αιώνες τώρα κανένα άλλο βιολί δεν έχει κατορθώσει να παραγάγει τον αξεπέραστο ήχο του. Ενα Στραντιβάριους, εκτός του ότι είναι σπάνιο, θεωρείται ανεπανάληπτο. Τώρα όμως μια ομάδα αμερικανών ερευνητών διακηρύσσει ότι μπορεί να φτιάξει πιστά αντίγραφά του με τη βοήθεια αξονικού τομογράφου.
Οι τρισδιάστατες απεικονίσεις της δομής του αρχικού «μοντέλου» – ενός Στραντιβάριους που είναι γνωστό ως «Betts», κατασκευάστηκε το 1704 και ανήκει στη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου – μαζί με τις λεπτομέρειες της μεθόδου αναπαραγωγής του παρουσιάστηκαν στο συνέδριο της Ακτινολογικής Εταιρείας της Βορείου Αμερικής (RSNA) στο Σικάγο.
Οι τρεις ειδικοί που βρίσκονται πίσω από το εγχείρημα φιλοδοξούν, κατά κάποιο τρόπο, να «εκδημοκρατίσουν» τη μουσική. Υποστηρίζουν ότι η μέθοδός τους θα δώσει την ευκαιρία σε πολλούς επαγγελματίες αλλά και ερασιτέχνες μουσικούς να αποκτήσουν εύκολα πρόσβαση σε μια ποιότητα ήχου που σήμερα αποτελεί προνόμιο των πολύ λίγων.
Εξονυχιστική εξέταση
Ο ακτινολόγος Στίβεν Σερ και οι κατασκευαστές βιολιών Τζον Γουόντλ και Στίβ Ρόσοου συγκέντρωσαν περισσότερες από 1.000 απεικονίσεις της δομής του «Betts» περνώντας το πολύτιμο βιολί από αξονικό τομογράφο με στόχο να μελετήσουν την παραμικρή λεπτομέρεια στην κατασκευή του.
«Χρησιμοποιήσαμε τις αξονικές τομογραφίες για να προσδιορίσουμε την πυκνότητα των ξύλων από τα οποία αποτελείται το βιολί – ο μόνος άλλος τρόπος να το κάνουμε θα ήταν αν κόβαμε και μετρούσαμε το βιολί και φυσικά κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει» δήλωσε ο κ. Σερ.
Οι ειδικοί μετέτρεψαν τις αξονικές τομογραφίες σε αρχεία ενός προγράμματος σχεδιασμού στον ηλεκτρονικό υπολογιστή (CAD) και πέρασαν αυτά τα αρχεία σε ένα μηχάνημα ψηφιακού ελέγχου (CNC). Το μηχάνημα χρησιμοποίησε τα δεδομένα για να «σκαλίσει» τα διάφορα μέρη του βιολιού επιλέγοντας διάφορα είδη ξύλου ώστε να μοιάζουν όσο το δυνατόν περισσότερο με αυτά του πρωτοτύπου. Τα κομμάτια συναρμολογήθηκαν και γυαλίστηκαν με το χέρι.
Αντιγραφή στην παραμικρή λεπτομέρεια
Η αναπαραγωγή του «Betts» έγινε λαμβάνοντας υπόψη την παραμικρή λεπτομέρεια. «Φτιάχνοντας το βιολί αντιγράφουμε τις μεταβολές που έχουν συντελεστεί επί τριακόσια και πλέον χρόνια, συμπεριλαμβανομένων αυτών του ξύλου – μικρές παραμορφώσεις στο μπροστινό μέρος και την πλάτη που σημειώνονται με τον χρόνο εξ αιτίας των δυνάμεων των χορδών και των άλλων τμημάτων του βιολιού».
Ο ήχος των αντιγράφων, όπως λέει όχι μόνο ο κ. Σερ αλλά και άλλοι ειδικοί που τα άκουσαν, μοιάζει πολύ με αυτόν του πρωτοτύπου, δίνοντας τη δυνατότητα σε περισσότερους μουσικούς να παίξουν με ένα εξαιρετικής ποιότητας βιολί.
Τα βιολιά που βγήκαν από τα χέρια του Αντόνιο Στραντιβάρι τον 17ο αιώνα και επιζούν ως τις μέρες μας είναι πολύ λίγα και οικονομικά περισσότερο από δυσπρόσιτα – ένα Στραντιβάριους γνωστό ως «Lady Blunt» πωλήθηκε τον περασμένο Ιούνιο έναντι 15,9 εκατομμυρίων δολαρίων (11,90 εκατομμύρια ευρώ).