SOPA / PIPA ή μάλλον «Σώπα(σε)»
Το SOPA (Stop Online Piracy Act), το πρώτο και πιο επικίνδυνο από τα δύο νομοσχέδια, το οποίο εισήχθη στις 26 Οκτωβρίου από μία μικτή επιτροπή Δημοκρατικών – Ρεπουμπλικανών βουλευτών και αναμένεται να ψηφιστεί στις 15 Δεκέμβρη, προβλέπει την εγκαθίδρυση μίας μαύρης λίστας ιστοσελίδων, η πρόσβαση στις οποίες θα αποκόπτεται για οποιονδήποτε παραμένει στις ΗΠΑ.

Σύμφωνα με τις διατάξεις του νομοσχεδίου οποιοσδήποτε κάτοχος πνευματικών δικαιωμάτων θα μπορεί με μία απλή εισαγγελική παραγγελία να υποχρεώνει όλους τους τηλεπικοινωνιακούς παρόχους της χώρας να διακόπτουν εντελώς την πρόσβαση σε ιστοσελίδες, που υποστηρίζεται ότι εμπλέκονται με παραβίαση δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, αλλά και καταχωρητές ονομάτων χώρου, παρόχους φιλοξενίας και άλλων υπηρεσιών προς αυτές να διακόπτουν κάθε συνεργασία. Τυχόν ψήφιση του παραπάνω νομοσχεδίου θα αποτελέσει άλλο ένα λιθαράκι στον νομικό επεκτατισμό των ΗΠΑ, καθώς θα καθιστά δίχως την δυνατότητα προηγούμενης δικαστικής προστασίας μη προσβάσιμες σε όλες τις ΗΠΑ ιστοσελίδες, που έχουν καταχωρηθεί ή/και φιλοξενούνται αλλού στον κόσμο. Η δε λογοκρισία, που επιφέρει η ψήφισή του, θα συγκρίνεται τόσο τεχνικά όσο και ποιοτικά με το ψηφιακό «Σινικό Τείχος» της Κίνας. Παρόμοιου χαρακτήρα προβλέψεις έχει και το PIPA (Protect IP), νομοσχέδιο που βρίσκεται στα τελευταία στάδια ψήφισής του στην Γερουσία.

Οι Επιπτώσεις
Τα προτεινόμενα νομοσχέδια αποτελούν στροφή σε παγκόσμιο επίπεδο αναφορικά με το μέγεθος περιστολής των ψηφιακών μας δικαιωμάτων. Η δημιουργία μαύρης λίστας ιστοσελίδων και διαδικτυακών τόπων, που καταγγέλλεται ότι παραβιάζουν το δίκαιο της πνευματικής ιδιοκτησίας, η εισαγωγή σε αυτή δίχως την πρότερη έκδοση απόφασης δικαστηρίου και η ταχεία διακοπή πρόσβασης, το βάρος σε έξοδα και ενέργειες για την επαναφορά της οποίας θα πέφτει στον πλέον εγγεγραμμένο στη λίστα αυτή, αποτελούν πρωτοφανείς επεμβάσεις στον κυβερνοχώρο, που πλήττουν με απαράδεκτο τρόπο θεμελιώδη δικαιώματα και εγκαθιδρύουν ένα καθεστώς γενικευμένης καταστολής.

Η ραγδαία επέκταση των ιδιωτικών δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας τα τελευταία χρόνια αλλά και η ουσιαστική ασυμβατότητά τους με τα ψηφιακά περιβάλλοντα θα οδηγήσει στη επέκταση της χρήσης ενός τέτοιου μηχανισμού λογοκρισίας και για άλλους σκοπούς, όπως για την περιστολή της ελευθερίας έκφρασης και για τον αθέμιτο εμπορικό ανταγωνισμό. Θα αυξήσει δε υπέρμετρα την ευθύνη και τα έξοδα λειτουργίας των μεσαζόντων του διαδικτύου, οδηγώντας σταδιακά σε μία υπέρμετρη εμπορευματοποίηση του κυβερνοχώρου. Αν μάλιστα τέτοια νομοσχέδια ψηφιστούν στις ΗΠΑ, οι οποίες αποτελούν παραδοσιακά τη χώρα με τον κομβικό ρόλο στο διαδίκτυο, η ψήφιση πανομοιότυπων νόμων σε όλο τον κόσμο θα είναι απλώς θέμα χρόνου.

Οι Κοινωνικές Αντιστάσεις
Ενάντια στην αδιανόητη επίθεση καταστολής του κράτους των ΗΠΑ και των ισχυρών κατόχων πνευματικής ιδιοκτησίας έχει συγκροτηθεί ένα ευρύτατο κοινωνικό κίνημα, που απλώνεται σε όλες τις ηλικίες και τα κοινωνικά στρώματα. Κατά την πρώτη ημέρα συζήτησης του SOPA στο Κογκρέσο, η οποία είχε ανακηρυχθεί ως ημέρα Αμερικανικής λογοκρισίας, εστάλησαν ένα εκατομμύριο e-mails διαμαρτυρίας, συλλέχθηκαν 250.000 υπογραφές και έγιναν 88.000 τηλέφωνα διαμαρτυρίας, ενώ συμμετείχαν περισσότερες από 6.000 ιστοσελίδες. Συνασπισμοί από δεκάδες από τις μεγαλύτερες οργανώσεις υπεράσπισης δικαιωμάτων έχουν ενωθεί στον αγώνα ανατροπής του νομοσχεδίου. Ακόμη όμως και επιχειρηματικοί κολοσσοί των νέων τεχνολογιών, όπως οι Google, Yahoo, Facebook, Twitter, έχουν εκδηλώσει με θετικές ενέργειες την αντίθεσή τους.

Η κατάσταση στην Ευρώπη δεν είναι πολύ καλύτερη. Ήδη σε Γαλλία και Ηνωμένο Βασίλειο δρακόντιες νομοθεσίες υποχρεώνουν τηλεπικοινωνιακούς παρόχους να μην παρέχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο για έναν χρόνο σε χρήστες, που καταγγέλθηκαν ότι παραβιάζουν το δίκαιο πνευματικής ιδιοκτησίας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει επισήμως ταχθεί υπέρ της ACTA, μίας υπό διαβούλευση διακρατικής σύμβασης, η οποία θα εγκαθιδρύει παγκόσμιο έλεγχο στο διαδίκτυο. Τέτοιες ωμές παρεμβάσεις δεν τηρούν πλέον ούτε τα προσχήματα τήρησης της δημοκρατικής νομιμότητας. Είναι στο χέρι όλων μας να αλλάξουμε τα πράγματα με δημιουργία μαχητικών και οριζόντιων κινημάτων και εδώ, στη χώρα μας σε συντονισμό με το παγκόσμιο κίνημα για την υπεράσπιση και διεύρυνση των ψηφιακών δικαιωμάτων.

Περισσότερα:
American Censorship Day
Electronic Frontier Foundation
Το SOPA στη Wikipedia