Αποτελεί σημάδι για την εμφάνιση καρδιολογικού επεισοδίου
The Johns Hopkins Medical Letter
Η στηθάγχη, που συνηθέστερα εκδηλώνεται με αίσθημα δυσφορίας στο στήθος, αποτελεί ένα από τα πλέον χαρακτηριστικά σημάδια εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου. Αυτή η διαλείπουσα κατάσταση επηρεάζει περίπου 10 εκατομμύρια Αμερικανούς, σύμφωνα με την Ενωση Καρδιάς των ΗΠΑ.
«Ο πόνος από στηθάγχη είναι προειδοποιητικό σημάδι ότι ο καρδιακός μυς δεν λαμβάνει επαρκώς οξυγονωμένο αίμα», τονίζει ο James L. Weiss, καθηγητής Καρδιολογίας στο Johns Hopkins και μέλος της Επιτροπής «Υγεία μετά τα 50».
Η συνηθέστερη αιτία της στηθάγχης είναι η στεφανιαία καρδιοπάθεια, που ιατρικά ορίζεται από τη στένωση ή την απόφραξη στις στεφανιαίες αρτηρίες, οι οποίες μεταφέρουν αίμα στην καρδιά. Καθώς αυξάνεται η ηλικία μας, οι αρτηρίες μπορεί να υποστούν απόφραξη από ουσίες «φορτωμένες» με χοληστερόλη, οι οποίες ονομάζονται πλάκες. Αυτό απαντάται κυρίως στα άτομα που καπνίζουν, κάνουν καθιστική ζωή, είναι παχύσαρκα ή ακολουθούν διατροφή πλούσια σε κορεσμένα λιπαρά. Η συσσώρευση πλάκας στα τοιχώματα των αρτηριών ονομάζεται αθηροσκλήρωση, πάθηση που περιορίζει την τροφοδοσία της καρδιάς με αίμα. Η κατάσταση αυτή στερεί τον καρδιακό μυ από το ιδιαιτέρως αναγκαίο οξυγονωθέν αίμα, αλλά και τις απαραίτητες θρεπτικές ύλες. Ο σχηματισμός θρόμβων αίματος, επιπλέον των αρτηριακών πλακών, μπορεί να προκαλέσει καρδιακή προσβολή, όταν διακοπεί ολοκληρωτικά η τροφοδότηση της καρδιάς με αίμα. Μια καρδιακή προσβολή προκαλεί μη αναστρέψιμη βλάβη στον καρδιακό μυ.
Στα συμπτώματα της κλασικής στηθάγχης συμπεριλαμβάνεται αίσθημα βάρους, πόνου ή πίεσης στον χώρο του στήθους. «Κατά τη διάρκεια ενός τυπικού επεισοδίου στηθάγχης, τα καρδιακά νεύρα και οι υποδοχείς πόνου στην καρδιά μεταβιβάζουν στον εγκέφαλο μια αίσθηση δυσφορίας στην περιοχή του θώρακα», λέει ο δρ Weiss.
Αιτίες δυσφορίας
Οι γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες εκδηλώνουν λιγότερο παραδοσιακά συμπτώματα και «η ανησυχία έγκειται στο ότι μερικές γυναίκες αγνοούν αυτά τα συμπτώματα, επειδή δεν αναγνωρίζονται ως στηθάγχη», προσθέτει ο δρ Weiss. Ο πόνος στο στήθος, πάντως, δεν συνεπάγεται πάντοτε εκδήλωση στηθάγχης. Πιθανές αιτίες της δυσφορίας στον θώρακα συμπεριλαμβάνουν την παλινδρόμηση του όξινου στομαχικού υγρού, κάποιο «τράβηγμα» ή έκταση μυός, τη χολολιθίαση, τη φλεγμονή στους χόνδρους των πλευρών, αλλά και προβλήματα στην περιοχή της σπονδυλικής στήλης. Πάντως, οποιαδήποτε αίσθηση δυσφορίας στο στήθος επιβάλλει άμεση εξέταση από τον γιατρό σας.
Η αποκαλούμενη σταθερή στηθάγχη χαρακτηρίζεται από συμπτώματα που εμφανίζονται μόνον όταν η καρδιά καλείται να «δουλέψει» σκληρότερα – τυπικά κατά τη διάρκεια άσκησης ή σε κατάσταση στρες.
Το τεστ κοπώσεως
Η σταθερή στηθάγχη μπορεί να διαγνωστεί με μια εξέταση, το γνωστό τεστ κοπώσεως, όταν το άτομο περπατάει ή τρέχει πάνω σε κυλιόμενο διάδρομο, ενώ είναι συνδεδεμένο με ηλεκτροκαρδιογράφο – μηχάνημα που ανιχνεύει τις ηλεκτρικές μεταβολές που ενδεχομένως υποδεικνύουν στενώσεις ή αποφράξεις στις στεφανιαίες αρτηρίες. Η λήψη φαρμακευτικής αγωγής για την αντιμετώπιση καρδιαγγειακής πάθησης και αλλαγές στον τρόπο ζωής –κυρίως διακοπή του καπνίσματος– αποτελούν συνήθως την καλύτερη θεραπευτική αγωγή για τη σταθερή στηθάγχη. Ο άλλος συνήθης τύπος στηθάγχης είναι η ασταθής στηθάγχη, η οποία μπορεί να εμφανισθεί σε κατάσταση ηρεμίας και κατά τη διάρκεια ήπιας άσκησης. «Aν προηγουμένως μπορούσατε να ανεβείτε τρεις ορόφους πριν νιώσετε δυσφορία στον θώρακα, αλλά τώρα η στηθάγχη εμφανίζεται και με το που πηγαίνετε από το ένα δωμάτιο στο άλλο, αυτή η εικόνα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ασταθής στηθάγχη, επειδή αντανακλά μια επιταχυνόμενη δυσμενή εξέλιξη», μας λέει ο δρ Weiss. Η ασταθής στηθάγχη δεν προκαλεί μόνιμη βλάβη στην καρδιά. Μπορεί όμως να είναι προάγγελος ενός σοβαρού καρδιαγγειακού επεισοδίου. Συνήθως η κατάσταση απαιτεί νοσηλεία του ασθενούς και ενδοφλέβια θεραπεία με αντιπηκτικά φάρμακα. Η ασταθής στηθάγχη παραδοσιακά αντιμετωπίζεται με αγγειοπλαστική και στεντς ή με εγχειρητική μεταμοσχευτική παράκαμψη της στεφανιαίας αρτηρίας, γνωστή ως CABG (Coronary Artery Bypass Grafting).
Μέτρα ανάγκης
Η στηθάγχη είναι ένα από τα πιο εμφανή συμπτώματα μιας καρδιακής προσβολής και δεν πρέπει ποτέ να αγνοείται.
Αν ο πόνος στο στήθος ή άλλα συμπτώματα, όπως εφίδρωση, ίλιγγος, ναυτία και δυσκολία στην αναπνοή, διαρκούν περισσότερο από πέντε λεπτά και διαπιστώνετε ότι δεν νιώθετε ανακούφιση με χαλάρωση, νιτρώδη ή αντιόξινα φάρμακα, τότε ενδεχομένως να έχετε υποστεί καρδιακή προσβολή.
Στην περίπτωση αυτή:
- Καλέστε αμέσως το 166. Οσο συντομότερα διανοιχθεί η αρτηρία και αποκατασταθεί η ροή του αίματος, τόσο λιγότερο μόνιμη θα είναι η βλάβη στην καρδιά.
- Mία έως δύο ασπιρίνες. H μάσησή τους μπορεί να σταθεροποιήσει την κατάσταση έως ότου δεχθείτε ιατρική βοήθεια.