Επειδή είναι η εποχή που όλοι φτιάχνουν τις λίστες με τα καλύτερα της χρονιάς που φεύγει, νομίζω πως θα έχει πλάκα να φτιάξει ο καθένας τη δική του με τα βιβλία που αγάπησε περισσότερο το 2011. Ξεκινάω με τη δική μου:
Πρώτα απ' όλα, οι κανόνες: επειδή ο λογοτεχνικός χρόνος είναι σχετικός, η κριτική επιτροπή, που αποτελείται από τον εαυτό μου, τον Μπελάνο και τον Αντώνη, αγνοεί επιδεικτικά την χρονιά έκδοσης του βιβλίου. Για κάθε βιβλίο της λίστας, η ανάγνωση του θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί ή ξεκινήσει μέσα στη χρονιά που διανύουμε. Τα μέλη της επιτροπής δηλώνουν υπεύθυνα πως η ανάγνωση όλων τα βιβλίων τηρεί τον παραπάνω κανόνα - μια σύμπτωση τουλάχιστον αξιοσημείωτη. Κάθε συμμετέχοντας συγγραφέας έχει αμειφθεί ήδη με ένα πολύ σημαντικό ποσό. Πρακτικά, αυτό σημαίνει πως δεν κλέψαμε ούτε ένα βιβλίο το 2011 - αξιοσημείωτο και αυτό. Τέλος, κανένας συγγραφέας δεν μπορεί να έχει παραπάνω από ένα βιβλίο στο Τop-10. Αφού τονίσω πως ο καθένας μπορεί βάλει τους δικούς του κανόνες και ευχαριστήσω την κριτικη επιτροπή, που είχε το δύσκολο έργο να διαλέξει ανάμεσα από τα περίπου 70 βιβλία που πληρούσαν τις προϋποθέσεις συμμετοχής, σας παρουσιάζω τα βραβεία Μπελάνο 2011:
10) Τζέημς Έλλρου, Το Αίμα Δεν Σταματάει Ποτέ.
Στην δέκατη θέση, ακριβώς ένα χρόνο μετά την έκδοση του, βρίσκουμε το τελευταίο μέρος της τριλογίας American Underworld, γραμμένη από το χέρι του κορυφαίου εν ζωή συγγραφέα αστυνομικών μυθιστορημάτων. Θέλετε κι άλλα;
9) Τζέισον Κόουλι, Το Τελευταίο Παιχνίδι
Πολλους θα σας αφήσει αδιάφορους και αρκετοί -ιδιαίτερα οι κυρίες- θα αμφισβητήσετε την αξιοπιστία των βραβείων. Ναι, λοιπόν, αυτό είναι ένα βιβλίο για το αγγλικό ποδόσφαιρο. Αλλά, παράλληλα, είναι μία μελέτη πάνω στην σύγχρονη βρετανική κοινωνία, τα σημάδια που άφησε η λαίλαπα Θάτσερ πανω σε αυτή, τη μετατροπή μιας λαϊκής θρησκείας των εργατών σε καταναλωτικό πεδίο μάχης με φόντο τις τσέπες της αναδυόμενης μεσαίας τάξης. Από την άλλη, ισως να είναι απλως ένα βιβλίο για 22 μαντράχαλους που κυνηγάνε μια μπάλα, ποιός ξέρει;
8) Νικολό Αμανίτι, Με τις Ευλογίες του Θεού
Απο τα καλύτερα βιβλία που έχει τη λέξη Θεός στον τίτλο του, μετά το Θεος και Κράτος του Μπακούνιν φυσικά!
7) Ίταλο Καλβίνο, Αν Μια Νύχτα του Χειμώνα Ένας Ταξιδιώτης
Το βιβλίο ξεκινάει ως εξής: είσαι έτοιμος ν' αρχίσεις να διαβάζεις το νέο μυθιστόρημα του Ιταλο Καλβίνο, Αν μια νύχτα του χειμώνα ένας ταξιδιώτης. Χαλάρωσε. Συγκεντρώσου. Δίωξε απο πάνω σου κάθε σκέψη. Ασε τον κόσμο που σε περιβάλει να διαλυθεί στην ασάφεια... και συνεχίζει στον ίδιο ρυθμό. Είναι δυνατόν να μην έιναι αριστούργημα; (Αν και ο Καλβίνο έχει γράψει και καλύτερα)
6) Εδουάρδο Γκαλεάνο, Η Μνήμη της Φωτιάς II: Τα πρόσωπα και οι Μάσκες
Ο Εδουάρδο Γκαλεάνο είναι λαϊκός συγγραφέας, λαϊκός ποιητής, λαϊκός δημοσιογράφος, λαϊκός ιστορικός. Με όλη την ομορφία και την αλήθεια του επιθέτου λαϊκός. Αυτό είναι από τα καλύτερα του βιβλία. Πάρτε το.
5) Αντόνιο Σκαρμέτα, Ο Γάμος του Ποιητή
Λατρεύω τους λατινοαμερικάνους (οι πέντε θέσεις στη λίστα είναι κερδισμένες αξιοκρατικά, η επιτροπή δεν θα λάβει υπόψη τυχόν ενστάσεις), αλλά οι περισσότεροι είναι πολύ σοβαροί. Θάνατοι, εξορίες, χαμένοι έρωτες, κοινωνική αδικία. Ο Σκαρμέτα έχει απ' όλα αυτα, αλλα έχει και πλάκα. Χιούμορ, μεγάλο πράγμα το χιούμορ.
4) Ζαν-Κλωντ Ιζζό, Η Τριλογία της Μασσαλίας.
Ίσως, αν και κάτι τέτοιο θα ήταν απαράδεκτο, κάποιο απο τα μέλη της επιτροπής να μην έχει διαβάσει το τελευταίο βιβλίο από τα τρία. Τον συγχωρούμε, υποκλινόμαστε στη μαγική πένα του Ιζζό που αναπαριστά ονειρικά και εφιαλτικά το μεγάλο λιμάνι της Μεσογείου, και προχωράμε παρακάτω.
3) Αδόλφο Μπράις Ετσενίκε, Ένας Κόσμος για τον Τζούλιους.
Ο Λιόσα είναι ο μεγαλύτερος συγγραφέας του Περού, αυτό το λένε όλοι. Το Ένας Κόσμος για τον Τζούλιους είναι το καλύτερο περουανικό μυθιστόρημα.΄Έτσι λένε τα μέλη της επιτροπής.
2) Πεδρο Μαιράλ, Η Χρονιά της Ερήμου
Μπορεί να σας αρέσει ο Κάφκα ή η Όστεν, μπορεί να είσαστε ερωτευμένοι με τον Ντοστογιέφσκι, τον Κινγκ, τον Καμύ ή το Σαλιντζερ. Ό,τι και όποιον κι αν προτιμάτε, μικρή σημασία έχει. Η επιτροπή σας εκλειπαρεί να διαβάσετε αυτό το διαμάντι. Τόσο καλό είναι. Αληθεια.
1) Ρομπέρτο Μπολάνιο, 2666
Δύο χρόνια περιμέναμε για την προηγούμενη Παρασκευή, ημέρα έκδοσης του 2666. Μας λείπουν καμιά πεντακοσαριά σελίδες, αλλά έχουμε διαβάσει άλλες επτακόσιες. Λίγο μετράει αυτό, άλλωστε ο Μπολάνιο γράφει για τη ζωή, εκεί που η αξία είναι στη διαδρομή, που καιρός για να ασχοληθείς με το τέλος;
Αυτά ήταν τα βραβεία Μπελάνο 2011, περιμένω να διαβάσω και τα δικά σας. Για να είμαι ειλικρινής, αυτά ήταν τα βιβλία που μου άρεσαν περισσότερο, υπάρχουν αρκετά που διάβασα φέτος και δεν μπήκαν στη λίστα, τα οποία θεωρώ πιο σημαντικά και ανώτερης λογοτεχνικής αξίας. Αυτά τα δέκα, όμως, νομίζω πως θα μου μείνουν χαραγμένα στο μυαλό για περισσότερο καιρό. Ο χρόνος θα το δείξει. Ίσως να φτιάξω και μία λίστα με αυτά που με απογοήτευσαν πιο πολύ, χωρίς να σημαίνει πως δεν είναι σπουδαία βιβλία.