H κρίση ρηγματώνει τους υλικούς όρους διαβίωσης, σπάει δεσμούς και συμβάσεις. Στο πολιτικό πεδίο, ένα τέτοιο ρήγμα έχει φανεί στη σχέση του λαού με την ηγεσία του, στη σχέση της μάζας με την ελίτ. Αυτό περιγράφεται αδρά με τον κοινόχρηστο όρο «απονομιμοποίηση της κυβέρνησης» κι αυτό ακριβώς το ρήγμα σημαίνει ιστορικά το τέλος της Μεταπολίτευσης, δηλαδή το βίαιο τέλος του κοινωνικού συμβολαίου της περιόδου και της ομαλής συμβίωσης του πλήθους με τις κυρίαρχες ελίτ.
Η κατάρρευση του μεταπολιτευτικού συμβολαίου και των ιδρυτικών του μύθων αποκαλύπτει μια κοινωνία που δεν μπορεί πλέον να πορευθεί σαν ολότητα· η δυναμική του πλήθους αφίσταται δραματικά από τη δυναμική των κυβερνώντων, οι οποίοι αποδεικνύονται ανίκανοι να εξασφαλίσουν τους στοιχειώδεις όρους κοινωνικής συνοχής. Αυτή η διάσταση συμφερόντων και η απώλεια της, έστω συμβατικής, ολότητας απαιτούν αναδιευθέτηση των θέσεων.
Η αναδιευθέτηση μπορεί να προκύψει είτε με συγκρούσεις είτε με επέμβαση εξωτερικών σταθεροποιητικών παραγόντων. Κατά τη διετία της κρίσης, είδαμε εκδηλώσεις και των δύο: το πλήθος αντέδρασε πολλαπλώς κατά της κυβερνώσας τάξης· ο δε ξένος παράγων επενέβη δυναμικά, για να διαφυλάξει το ευρώ αλλά και το γεωπολιτικό status quo. Στο διαρρεύσαν μνημονιακό διάστημα, το πληττόμενο πλήθος και ο ξένος παράγων συμφώνησαν σε ένα σημείο: ότι η εγχώρια ελίτ αδυνατεί ή δεν επιθυμεί να προβεί σε οποιαδήποτε μεταρρύθμιση θα απειλούσε την κυριαρχία της.
H πιθανότερη εξέλιξη εφεξής είναι ο εξωτερικός παράγων να αναλάβει ακόμη πιο ενεργητικό ρόλο στη διακυβέρνηση, εφόσον μάλιστα η χρεοκοπημένη χώρα βραχυμεσοπρόθεσμα θα στηρίζεται σε διακρατικά δάνεια. Ο ξένος παράγων θα χρειαστεί ασφαλώς την αποφασιστική συνδρομή μιας εκλεγμένης κυβέρνησης που θα διαθέτει πολιτική νομιμοποίηση. Αυτό προϋποθέτει την ανάδυση νέων ελίτ, τέτοιων που να γίνουν αποδεκτές από το πλήθος, με ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο.
STEVENIKO
Σας ευχαριστώ για την επίσκεψη σας...
