Η παραπάνω φωτογραφία είναι από τα τραγικά γεγονότα του ντέρμπι της περασμένης Κυριακής και σίγουρα κάπου θα την πήρε το μάτι σας. Ένα παιδί που κλαίει από τα δακρυγόνα. Πάντα μετά από τέτοιες επιδείξεις βίας, όλοι θυμούνται να καταδικάσουν τα φαινόμενα βίας και να εξυψώσουν την πολιτισμένη τους φύση. Δεν υπάρχει όμως τομέας της ζωής μας χωρίς την βία. Είναι υποκριτικό να την θυμόμαστε μόνο όταν βλέπουμε σπασμένα γήπεδα ή βιτρίνες.
Όχι, δεν πρόκειται αυτή την φορά να μπω στην διαδικασία να αναλύσω την βία της εξουσίας, αλλά να επισημάνω, ότι όλοι ασκούμε βία κάθε μέρα σε όλα τα επίπεδα, ακόμη και χωρίς να το καταλαβαίνουμε. Από το πως θα απαντήσουμε στον διπλανό μας, πως θα οδηγήσουμε, πως θα υποτιμήσουμε έναν άλλον άνθρωπο, πως θα επιτεθούμε λεκτικά, ακόμη και με την αδιαφορία μας για την θέση\κατάσταση του άλλου. Με το να “ξορκίζεις” την βία δεν την καταπολεμάς. Καμία ασθένεια δεν αντιμετωπίζεται με προσευχές και ευχολόγια.
Η βία δεν είναι φαινόμενο του 2012, αλλά διαχρονικό. Ζει μαζί με τον άνθρωπο, απαρχής των οργανωμένων κοινωνιών. Δεν υπάρχει φαινόμενο χωρίς βαθύτερα αίτια. Στην ελληνική κοινωνία, αυτός που πετάει πέτρα, ή του γυρίζει το μάτι, δεν είναι απλά ένας άνθρωπος που ξύπνησε ένα πρωινό χωρίς να έχει τι να κάνει. Κι ούτε βέβαια η βία και το έγκλημα βρίσκουν απάντηση από την κρατική καταστολή. Σε καμία πόλη και χώρα ανά τον κόσμο, δεν μειώθηκαν τα φαινόμενα βίας με περισσότερη αστυνόμευση και αυταρχικότερα μέτρα. Μπορεί βραχυπρόθεσμα. Αλλά σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, τα πράγματα λειτουργούν αντιστρόφως ανάλογα.
Η πολιτική που εφαρμόζεται γεννά βία. Η συμπεριφορά στους δρόμους, είναι η αντίδραση σ’ αυτό που παράγει η πολιτική. Αυτή η αντίδραση μπορεί να είναι το έγκλημα, η ανομία ή ακόμη και η σύγκρουση ανθρώπων που ποτέ πριν δεν θα σκέφτονταν κάτι τέτοιο. Τα ποσοστά αυτοκτονιών έχουν αυξηθεί, αλλά δεν υπολογίζεται ο παράγοντας που αυξάνει αυτό τον τραγικό αριθμό. Γιατί ως αριθμός αντιμετωπίζεται (σαν να είναι τριγλυκερίδια στο αίμα) και όχι ως σύμπτωμα της βίαιης καθημερινότητας.
Σε συζητήσεις που έκανα τελευταία, σχετικά με τα αναπηρικά επιδόματα που έπαιρναν -κακώς- άτομα που δεν ήταν ανάπηροι, επί χρόνια, αλλά και για τους φοροφυγάδες, το συμπέρασμα που άκουγα, οδηγούσε την κουβέντα στο ότι ο λαός είναι διεφθαρμένος. Δεν αντιλέγω, ότι η απατεωνιά είναι ένα από τα εθνικά σπορ. Ωστόσο, μέσα σ’ αυτό το κλίμα ενοχοποίησης και στιγματισμού των πολιτών, το πιο εύκολο είναι να στραφεί η προσοχή αλλού.
Γιατί όταν δεν έχει αποδοθεί ουδέποτε δικαιοσύνη, είναι αστείο να θεωρείται υπεύθυνος της κατάστασης ο φοροφυγάς ή ο γιατρός που παίρνει φακελάκι. Δεν μειώνω την ευθύνη τους. Αλλά δεν μπορούν να ισορροπήσουν στην ζυγαριά με αυτόν που ασκεί εξουσία πάνω σε έναν λαό. Γιατί σ’ αυτή την χώρα, όταν κανείς πολιτικός δεν μπήκε φυλακή για πολύ σημαντικότερους λόγους π.χ από τις αποδείξεις που δεν κόπηκαν, η βία μετατράπηκε στην πιο εύκολη διέξοδο.
Επιστρέφοντας στην φωτογραφία που βρίσκεται στην αρχή του κειμένου, δεν θέλω να “ανακαλύψω” την σαπίλα του ελληνικού ποδοσφαίρου, αλλά να σκεφτούμε όλοι μας, ότι η βία πλέον θα εκδηλώνεται οπουδήποτε, ακόμη κι ας μην την περιμένουμε.
-