Για πρώτη φορά ερευνητές στη Σκωτία ανακάλυψαν πώς μια αμφιλεγόμενη θεραπεία για τη μείζονα κατάθλιψη μπορεί να είναι αποτελεσματική. Οι ειδικοί από το Πανεπιστήμιο του Αμπερντίν αναφέρουν με δημοσίευσή τους στην επιθεώρηση «Proceedings of the National Academy of Sciences» ότι η ηλεκτροσπασμοθεραπεία (το γνωστό ηλεκτροσόκ) αλλάζει τον τρόπο που επικοινωνούν μεταξύ τους οι διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου οι οποίες εμπλέκονται στην κατάθλιψη.

Ασαφής επί δεκαετίες ο μηχανισμός

Η ηλεκτροσπασμοθεραπεία (electroconvulsive therapy, ECT) αφορά τοποθέτηση ηλεκτροδίων στους κροτάφους του ασθενούς που διοχετεύουν ηλεκτρικό ρεύμα χαμηλής τάσης. Η τεχνική χρησιμοποιείται από ψυχιάτρους ήδη από τη δεκαετία του 1930 με στόχο την αποκατάσταση της χημικής ισορροπίας του εγκεφάλου. Ωστόσο μέχρι σήμερα ο ακριβής μηχανισμός που κρύβεται πίσω από τη λειτουργία της μεθόδου παρέμενε ασαφής.

Τώρα οι ερευνητές από το Αμπερντίν είδαν ότι η θεραπεία «χαμηλώνει την ένταση» της… υπερδραστήριας επικοινωνίας μεταξύ περιοχών του εγκεφάλου που ελέγχουν τη διάθεση και άλλων που είναι υπεύθυνες για τη σκέψη και τη συγκέντρωση. Με αυτόν τον τρόπο, όπως λένε, μπαίνει «φρένο» στην αρνητική επίδραση που έχει η κατάθλιψη στα θετικά συναισθήματα.

Προκειμένου να καταλήξουν στα συμπεράσματά τους οι επιστήμονες διεξήγαγαν μαγνητική τομογραφία στον εγκέφαλο εννέα ατόμων (έξι άνδρες και τρεις γυναίκες) με σοβαρή κατάθλιψη πριν και μετά την υποβολή τους σε ηλεκτροσπασμοθεραπεία. Ολοι οι ασθενείς που δεν αποκρίνονταν στις συμβατικές φαρμακευτικές θεραπείες υποβάλλονταν στην τεχνική ECT δύο φορές εβδομαδιαίως – υποβλήθηκαν συνολικά σε οκτώ συνεδρίες κατά μέσο όρο.

Μείωση της επικοινωνίας μεταξύ περιοχών του εγκεφάλου

Οπως προέκυψε, η μείωση της επικοινωνίας μεταξύ διαφορετικών περιοχών του εγκεφάλου που προκαλούσε η ηλεκτροσπασμοθεραπεία οδηγούσε και σε σημαντική βελτίωση των καταθλιπτικών συμπτωμάτων.

Ο επικεφαλής της μελέτης, καθηγητής Ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Αμπερντίν Ιαν Ράιντ ανέφερε ότι «επί δεκαετίες η τεχνική ECT θεωρείται αμφιλεγόμενη και η κύρια κριτική που ασκείται είναι ότι δεν γνωρίζουμε πώς επιδρά στον εγκέφαλο. Πιστεύουμε ότι λύσαμε έναν 70χρονο γρίφο καθώς η μελέτη μας αποκαλύπτει ότι η ηλεκτροσπασμοθεραπεία επιδρά στον τρόπο με τον οποίο διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου που εμπλέκονται στην κατάθλιψη επικοινωνούν μεταξύ τους». Ο καθηγητής προσέθεσε ότι παρά τις αντιδράσεις που συνοδεύουν τον συγκεκριμένο τύπο θεραπείας, αυτός είναι αποτελεσματικός όχι μόνο στην ψυχιατρική αλλά σε ολόκληρο το φάσμα της ιατρικής με δεδομένο ότι το 75%-85% των ασθενών απαλλάσσονται από τα συμπτώματα της νόσου τους.

Το επόμενο βήμα για την ερευνητική ομάδα είναι να συνεχίσει την παρακολούθηση των ασθενών προκειμένου να φανεί εάν τα αποτελέσματα της θεραπείας έχουν διάρκεια. Συγχρόνως οι επιστήμονες σκοπεύουν να συγκρίνουν τα ευρήματά τους με τα αποτελέσματα άλλων θεραπειών για την κατάθλιψη όπως η ψυχοθεραπεία, τα αντικαταθλιπτικά σκευάσματα και η εν τω βάθει διέγερση του εγκεφάλου.