Πονοκέφαλος που επιμένει, βήχας που διαρκεί, πόνος στη μέση που δεν περνάει ή αίσθημα κόπωσης για εβδομάδες, μπορεί να μην είναι απλά και αθώα συμπτώματα που οφείλονται σε μια εποχική ίωση, στο κρυολόγημα, στο άγχος ή στον φόρτο της δουλειάς, αλλά να υποδηλώνουν κάτι σοβαρότερο.
Ο ομότιμος καθηγητής Χειρουργικής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Βασίλης Γολεμάτης, ο διευθυντής του Ελληνικού Ιδρύματος Καρδιολογίας, καθηγητής κ. Παύλος Τούτουζας, ο αναπληρωτής καθηγητής Νευρολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Παναγιώτης Σγουρόπουλος και η παθολόγος, τέως διευθύντρια στο ΕΣΥ, δρ Βάσω Σιατερλή, περιγράφουν τα συμπτώματα που πρέπει να σας κάνουν να επισκεφθείτε τον γιατρό.
Επίμονος ή οξύς θωρακικός πόνος. Μπορεί να οφείλεται σε στεφανιαία νόσο ή σε πνευμονική εμβολή και γι΄ αυτό θα πρέπει χωρίς χρονοτριβή να καλέσετε γιατρό ή να μεταφερθείτε σε νοσοκομείο- ιδιαίτερα εάν είστε άνδρας άνω των 40 χρονών ή γυναίκα άνω των 50.
Πονοκέφαλος. Εάν επιμένει και δεν περνά με τα κοινά παυσίπονα, θα πρέπει να συμβουλευτείτε γιατρό. Αυτή η ανάγκη γίνεται πιο επείγουσα, εάν ο πονοκέφαλος συνοδεύεται και από άλλα συμπτώματα (όπως πυρετό). Ένας έντονος και επίμονος πονοκέφαλος μπορεί να σημαίνει υπέρταση, διαχωριστικό ανεύρυσμα στον εγκέφαλο, μηνιγγοεγκεφαλίτιδα κ.ά.
Αίμα στα κόπρανα. Εάν δείτε επανειλημμένως αίμα στα κόπρανα, θα πρέπει να εξεταστείτε από γιατρό. Εάν δεν οφείλεται σε αιμορροΐδες, μπορεί να αποτελεί σύμπτωμα ελκώδους κολίτιδας, πολυπόδων ή καρκίνου στο έντερο. Μέλανα κόπρανα υποδηλώνουν γαστρορραγία ή καρκίνο στομάχου ή εντέρου. Γενικώς, οποιαδήποτε νέα διαταραχή στο πεπτικό σύστημα (π.χ. αέρια ή διάρροιες) που επιμένει, θα πρέπει να εξετάζεται.
Οσφυαλγία. Εάν ο πόνος στη μέση επιμένει και δεν υποχωρεί με τα συνήθη θεραπευτικά μέσα, θα πρέπει να επισκεφτείτε γιατρό και να υποβληθείτε σε υπερηχογράφημα άνω κοιλίας. Υπάρχει κίνδυνος για καρκίνο παγκρέατος.
Βραδινοί ιδρώτες. Εάν επαναλαμβάνονται, θα πρέπει να συμβουλευτείτε γιατρό, γιατί μπορεί να αποτελούν σύμπτωμα πνευμονίας ή πνευμονικής εμβολής.
Πόνος στο στομάχι. Όταν υπάρχει πρόβλημα στο στομάχι, προκαλούνται συνήθως καούρες και ξινίλες. Όταν ο ασθενής περιγράφει βαθύ και επίμονο πόνο στο στομάχι, μπορεί αυτό να σημαίνει ότι υπάρχει πρόβλημα στην καρδιά ή στο έντερο. Δύσπνοια Η δυσχέρεια στην αναπνοή κατά την ηρεμία ή την άσκηση δεν θα πρέπει να αποδίδεται αβασάνιστα σε αλλεργία ή άγχος, αλλά πρέπει να ελέγχεται για τυχόν καρδιοπάθεια.
Υπέρχρωση ούρων. Το έντονο χρώμα στα ούρα (σαν κονιάκ) μπορεί να σημαίνει απόφραξη του χοληδόχου πόρου ή ηπατίτιδα. Απο την άλλη ο αποχρωματισμός των κοπράνων (άσπρο χρώμα) υποδηλώνει ηπατίτιδα. Μικροπαράλυση Στο χέρι, στο πόδι, στο βλέφαρο, στο πρόσωπο κ.ά. Πρέπει να σας οδηγήσει αμέσως σε γιατρό ή νοσοκομείο, γιατί μπορεί να οφείλεται σε εγκεφαλικό επεισόδιο και η έγκαιρη φαρμακευτική αγωγή θα προλάβει τα χειρότερα.
Διπλωπία. Διπλωπία, θάμπωμα στα μάτια ή παροδική απώλεια όρασης. Μπορεί να υποδηλώνουν κάτι σοβαρό, όπως εγκεφαλικό επεισόδιο ή μυασθένεια. Ίλιγγος Εάν επαναλαμβάνεται, θα πρέπει να εξετα στείτε από γιατρό, γιατί μπορεί να οφείλεται σε διάφορες αιτίες (από στομαχική διαταραχή ή υποαιμάτωση έως όγκο στον εγκέφαλο).
Αίσθημα κόπωσης ατονία. Εάν διαρκεί για εβδομάδες και δεν υπήρχε παλαιότερα, θα πρέπει να εξεταστείτε από γιατρό. Οι λόγοι μπορεί να είναι πολλοί, από υπόταση έως ηπατίτιδα, βαριά λοίμωξη ή κατάθλιψη.
Δυσκοιλιότητα. Πρόσφατη δυσκοιλιότητα (ολίγων μηνών), η οποία δεν μπορεί να αποδοθεί σε κακή διατροφή, θα πρέπει να θέσει την υποψία για καρκίνο παχέος εντέρου.
Βήχας. Ένας επίμονος βήχας, που επιμένει πάνω από μία εβδομάδα, θα πρέπει να ελέγχεται ιατρικά, ιδίως εάν ο ασθενής είναι καπνιστής. Ο σοβαρότερος κίνδυνος που ελλοχεύει είναι ο καρκίνος του πνεύμονα.
Αναιμία. Εάν δεν υπάρχουν γνωστές αιτίες, η αναιμία μπορεί να οφείλεται σε αιμορραγία στο πεπτικό σύστημα από καρκίνο, που θα πρέπει να οπωσδήποτε να ελέγξετε.
Μούδιασμα. Μούδιασμα αριστερού χεριού που επαναλαμβάνεται μπορεί να υποδηλώνει στεφανιαία νόσο. Εάν παρατηρείτε επίμονο μούδιασμα χεριών ή ποδιών, καλό είναι να εξεταστείτε για σκλήρυνση κατά πλάκας.
Ανορεξία/απώλεια βάρους. Η έλλειψη όρεξης για εβδομάδες και η ανεξήγητη απώλεια βάρους (π.χ. 10% του βάρους σε 6 μήνες), θέτει την υποψία για καρκίνο, υπερθυρεοειδισμό, κατάθλιψη, ηπατοπάθεια ή διαταραχές στην απορρόφηση θρεπτικών συστατικών. Αίμα στα ούρα Πρέπει πάντα να το ελέγχετε (με γενική εξέταση ούρων, υπερηχογράφημα ουροδόχου κύστεως ή και κυστεοσκόπηση), γιατί μπορεί να υποδηλώνει κολικό νεφρού ή καρκίνο στην κύστη ή στον προστάτη.
Βραχνάδα στη φωνή. Εάν επιμένει περισσότερο από έναν μήνα, απαιτείται έλεγχος για καρκίνο του λάρυγγα. Πρήξιμο στα πόδια Δεν πρέπει να αποδίδεται εύκολα στα παπούτσια ή στην κούραση, αλλά να διερευνάται το ενδεχόμενο αγγειοπάθειας.
Πόνος στην κοιλιά. Όταν είναι οξύς ή επαναλαμβάνεται ή επιμένει ή συνοδεύεται από πυρετό, θα πρέπει να επισκεφτείτε γιατρό ή νοσοκομείο για προσεκτική εξέταση. Θα πρέπει να αποκλειστούν πολλά ενδεχόμενα (εκκολπώματα του εντέρου, σκωληκοειδίτιδα, κολικός νεφρού ή εντέρου, βουβωνοκήλη κ.ά.).
Σημάδια στο δέρμα
Η επίκουρη καθηγήτρια Δερματολογίας κ. Καίτη Μουλοπούλου- Καρακίτσου εντοπίζει τα συμπτώματα στο δέρμα, που δεν πρέπει να υποτιμήσετε:
*ΑΙΣΘΗΜΑ ΚΑΥΣΟΥ στα γεννητικά όργανα. Εάν μάλιστα ακολουθείται από κνησμό, πόνο, ερυθρότητα και μικρές φυσαλίδες (σαν κεφαλάκια καρφίτσας), αποτελεί σύμπτωμα έρπητα. Η έγκαιρη διάγνωση και η φαρμακευτική αγωγή εμποδίζουν τη νόσο να αφήσει πίσω της επίμονες νευραλγίες.
* ΕΛΙΕΣ. Παλιές ή νέες ελιές, που αυξάνονται σε μέγεθος, αιμορραγούν, εμφανίζουν ποικίλα χρώματα, έχουν ασύμμετρη μορφή ή και δαντελωτά άκρα, θα πρέπει να σας οδηγήσουν ταχέως στον γιατρό. Είναι πιθανό να πρόκειται για μελάνωμα.
* ΚΙΤΡΙΝΑ Ή ΥΠΟΚΙΤΡΙΝΑ ΕΞΟΓΚΩΜΑΤΑ γύρω από τα μάτια. Μπορεί να πρόκειται για ξανθελάσματα, που υποδηλώνουν υπερχοληστεριναιμία.
* ΚΝΗΣΜΟΣ. Ένας κνησμός (φαγούρα) που υποτροπιάζει και έρχεται κατά ώσεις («κύματα») από τα πέλματα προς τα πάνω, ιδίως τις νυκτερινές ώρες, μπορεί να υποδηλώνει λέμφωμα.
«Σημάδια» SΟS για τα παιδιά
Η επίκουρη καθηγήτρια Παιδιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Πόπη Αναστασέα-Βλάχου συμβουλεύει τους γονείς για τα συμπτώματα των παιδιών που δεν πρέπει να αμελούν.
Πόνος στην κοιλιά. Ένας δυνατός πόνος που επιμένει στην κοιλιά του παιδιού, μπορεί να οφείλεται σε σκωληκοειδίτιδα. Η φλεγμονή μπορεί να μη συνοδεύεται από πυρετό, αλλά απλώς από πυρέτιο («δέκατα»). Πιο ήπιοι πόνοι στην κοιλιά, με ανορεξία, πυρετό ή πυρέτιο και στασιμότητα στο σωματικό βάρος του παιδιού, μπορεί να δείχνουν ουρολοίμωξη. «Δεν παίζουμε με το κοιλιακό άλγος στα παιδιά», προειδοποιεί η κ. Βλάχου. «Οι γονείς δεν πρέπει απλώς να δίνουν ένα παυσίπονο ή ένα υπόθετο στο παιδί, αλλά είναι απαραίτητο να συμβουλεύονται τον παιδίατρο».
Πονοκέφαλος. Εάν επιμένει και συνοδεύεται από υψηλό πυρετό, ανορεξία και κακουχία, μπορεί να οφείλεται σε μηνιγγίτιδα. «Εάν διαπιστωθούν και στικτές αιμορραγίες (σαν κεφάλι καρφίτσας) σε διάφορα σημεία του σώματος και του κεφαλιού, πρέπει να τρέξετε επειγόντως το παιδί στο κοντινότερο νοσοκομείο, γιατί μπορεί να σημαίνει τη χειρότερη μορφή μηνιγγίτιδας (μηνιγγιτιδοκοκκική)», τονίζει η κ. Βλάχου.
Επίμονος βήχας. Εάν επιμένει πάνω από 3 εβδομάδες, πρέπει να πάτε οπωσδήποτε το παιδί στον γιατρό και να μην εφησυχάζετε με τη γνωστή «διάγνωση» της ίωσης. Μπορεί να σημαίνει βρογχικό άσθμα, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, ύπαρξη ξένου σώματος που έχει καταπιεί το παιδί, συγγενή ανωμαλία του ανώτερου αναπνευστικού δένδρου ή ινώδη κυστική νόσο.
Πυρετός. O πυρετός στα παιδιά ο οποίος διαρκεί πάνω από τρεις ημέρες, πρέπει να οδηγεί γονείς και παιδιά οπωσδήποτε στον γιατρό και να μη θεωρείται «ελαφρά τη καρδία» ότι οφείλεται σε μια εποχιακή ίωση. Πυρετός πάνω από 38,5 βαθμούς Κελσίου, ιδιαίτερα σε παιδιά μικρότερα του ενός έτους (και κυρίως σε βρέφη κάτω των 6 μηνών), συνεπάγεται αμέσως τηλεφώνημα στον παιδίατρο.
Πυρετικοί σπασμοί. Εάν διαρκούν πάνω από λίγα λεπτά, πρέπει να μεταφέρετε το παιδί αμέσως στο νοσοκομείο.
Πρήξιμο των λεμφαδένων. Εάν επιμένει, θα πρέπει να διερευνάται από τον παιδίατρο. Οφείλεται συνήθως σε φλεγμονές, αλλά σπανίως μπορεί να υποδηλώνει κακοήθεια.
Πόνοι στα κόκαλα. Εάν επιμένουν για μέρες και συνοδεύονται από πυρετό, μπορεί να οφείλονται σε οστεομυελίτιδα ή σε κακοήθεια.
Αιμορραγία από το πεπτικό σύστημα. Πρέπει να επισκεφθείτε αμέσως τον παιδίατρο, γιατί υπάρχει πιθανότητα να οφείλεται σε σοβαρές καταστάσεις, όπως στη μεκέλειο απόφυση (ένα εντεράκι, που υπάρχει στο 2% των ανθρώπων) ή σε εγκολεασμό (σε ηλικίες κάτω των 2 χρόνων, με είσοδο του ενός εντέρου στο άλλο) ή σε έλκος δωδεκαδακτύλου ή σε πάθηση του στομάχου. «Μαζί με τις άλλες εξετάσεις, πρέπει να γίνει και έλεγχος πηκτικότητας του αίματος», συνιστά η κ. Βλάχου.