Ενώ σήμερα μεταβιβάστηκαν από το EFSF στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας τα ομόλογα των 25 δισ. ευρώ για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, μέρα με τη μέρα διαφαίνεται ότι μέσω της αναγκαστικής εμπλοκής του ΤΧΣ σε όλες τις ελληνικές τράπεζες τρόικα και Γερμανία θα αποκτήσουν τον έλεγχο όχι μόνο των τραπεζών, αλλά και - μέσω αυτών - της πραγματικής ελληνικής οικονομίας.
Η καθυστέρηση στην αποσαφήνιση των όρων της ανακεφαλαιοποίησης είναι μια απλή επιβεβαίωση της ανησυχίας των ιστορικών διοικήσεων: ότι τα κίνητρα προς τους παλαιούς μετόχους θα είναι «ελεγχόμενα» και οι ίδιοι θα βγουν χαμένοι από τη διαδικασία αυτή...
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι, δανείζοντας την Ελλάδα με τον ορατό - και όχι υποθετικό - κίνδυνο να υποστεί ένα νέο κούρεμα, η τρόικα ανέλαβε ένα τεράστιο ρίσκο. Μια απομείωση του νέου χρέους κατά 50% ή 75% θα σημάνει για τους Ευρωπαίους νέες ζημιές, άνω των 100 δισ. ευρώ. Έτσι, στην προοπτική ενός νέου κουρέματος τον επόμενο χρόνο, η μόνη διασφάλιση που υπάρχει για τους δανειστές είναι να ελέγξουν το τραπεζικό σύστημα και κατ’ επέκταση την οικονομία.
Όπως το «Π» έχει γράψει από μηνών, στη χώρα μας θα σημειωθεί η μεγαλύτερη ανακατανομή πλούτου στην Ιστορία, στην ουσία όμως αυτό που θα συμβεί θα είναι η μεγαλύτερη παράδοση κυβερνητικής κυριαρχίας και ιδιωτικού πλούτου σε ξένους ιδιοκτήτες.
Εάν λοιπόν κάποιος θεωρεί ότι η Ελλάδα βρέθηκε μέσα στις φλόγες ενός οικονομικού πολέμου, τον οποίο έχασε, τότε οι εξελίξεις στις τράπεζες θα δείξουν με ποιον τρόπο θα χαθεί και επίσημα η μάχη για την επόμενη ημέρα. Αφού σε αυτήν πραγματικός ιδιοκτήτης των τραπεζών θα είναι η τρόικα και οι δανειστές, στόχος των οποίων δεν είναι η κρατικοποίησή τους (αυτό άλλωστε είχε καταστήσει σαφές και ο Τόμσεν), αλλά ο έλεγχος της πραγματικής οικονομίας.
Μέσω της εμπλοκής του ΤΧΣ η τρόικα διασφαλίζει λοιπόν την αποπληρωμή των δανείων και παράλληλα έχει στα χέρια της τη δυνατότητα να αλλάξει το οικονομικό μοντέλο της χώρας εκ των έσω για ακόμη καλύτερο έλεγχο τα επόμενα χρόνια. Στην κατεύθυνση αυτή φαίνεται πως τα κίνητρα προς τους παλαιούς μετόχους δεν θα αλλάξουν τη ροή των γεγονότων και οι ιστορικές διοικήσεις δεν θα βγουν κερδισμένες από τη διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών.
Ασαφές περιβάλλον
Οι τρεις αυτοί λόγοι οδηγούν και στην καθυστέρηση των ανακοινώσεων για τους όρους ανακεφαλαιοποίησης, η οποία επιβαρύνει το ήδη βεβαρημένο και κυρίως ασαφές περιβάλλον. Το ερώτημα που και το «Π» έθεσε την περασμένη εβδομάδα είναι πώς - και γιατί - το ελληνικό κράτος, που επέβαλε κούρεμα στα ομόλογα, μπορεί να εγγυηθεί για τις νέες εκδόσεις ομολόγων, όταν αγορές και αναλυτές εκτιμούν ότι θα υπάρξει νέο κούρεμα. Ιδιαίτερα όταν η ελληνική κυβέρνηση δεν το διαψεύδει...
Από την άλλη οι τραπεζίτες έχουν εξασφαλίσει ότι το ΤΧΣ θα μπορεί να λειτουργεί ως εγγυητής ανάδοχος των αυξήσεων κεφαλαίου και παράλληλα να χορηγεί εγγυήσεις στις τράπεζες.
Το ερώτημα που μένει είναι με ποιον τρόπο δίδεται η δυνατότητα στις τράπεζες, μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας ανακεφαλαιοποίησης, να συμμετάσχουν στην επανάκτηση του ελέγχου των μετοχών. Δηλαδή οι τραπεζίτες να μπορούν να επαναγοράζουν τις μετοχές ιδρυμάτων τους. Εδώ υπάρχει μεν η προφορική θέση της τρόικας υπέρ της διατήρησης των ιδιωτικών διοικήσεων, αλλά η μεθοδολογία ακόμη δεν είναι ιδιαίτερα ξεκάθαρη.
Επί της ουσίας τρόικα και δανειστές δεν θέλουν το ελληνικό κράτος να αποκτήσει τον έλεγχο των τραπεζών ούτε οι βασικοί μέτοχοι των τραπεζών να συνεχίσουν να απολαμβάνουν τα προνόμια του παρελθόντος. Κάτι που σημαίνει ότι στο τελικό πακέτο της ανακεφαλαιοποίησης δεν θα υπάρχουν ρήτρες ευνοϊκές για τους παλαιούς βασικούς μετόχους. Και καθώς οι ελληνικές τράπεζες θα υποστούν συνολική σωρευτική ζημία 40-41 δισ. για το 2011, απαιτώντας νέα κεφάλαια τουλάχιστον 36 δισ., τα πράγματα για τους παλαιούς μετόχους είναι δύσκολα. Γι’ αυτό κάποιες πηγές αναφέρουν ότι ίσως οδηγηθεί σε αναβολή και η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των τραπεζικών ομίλων που είναι προγραμματισμένη για αύριο. Δείχνοντας απλώς ότι τα χειρότερα είναι μπροστά...