Το χάσμα ανάμεσα στη Γερμανία και στον Νότο βαθαίνει στην Ευρώπη καθώς η ισχυρότερη οικονομία της ευρωζώνης φαίνεται ότι περνάει αβρόχοις ποσί την πιο βαθιά οικονομική κρίση των τελευταίων ετών.

Οι προβλέψεις για την ανάπτυξη της γερμανικής οικονομίας το 2012 και το 2013 που δημοσιεύουν την Πέμπτη τα μεγαλύτερα οικονομικά ινστιτούτα της χώρας δείχνουν ότι η κρίση θα στοιχίσει στο Βερολίνο μόνο μια κάμψη της οικονομικής δραστηριότητας (αύξηση του ΑΕΠ κατά 0,9%) για το τρέχον έτος, ενώ την επόμενη χρονιά ο ρυθμός ανάπτυξης θα διαμορφωθεί στο 2%.

Η απόσταση που χωρίζει τη Γερμανία από την Ιταλία και την Ισπανία (την τρίτη και τέταρτη βάσει μεγέθους οικονομίες της ευρωζώνης) παίρνει πλέον ανησυχητικές διαστάσεις αντικατοπτρίζοντας τις παρενέργειες τόσο της σκληρής δημοσιονομικής πολιτικής όσο και της ασύμφορης (για τον Νότο) νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ.

Μόλις χθες η κυβέρνηση του Μάριο Μόντι στην Ιταλία ανακοίνωσε ότι δεν θα καταφέρει να επιτύχει τους δημοσιονομικούς στόχους για το τρέχον έτος καθώς η ύφεση αναμένεται πολύ βαθύτερη (-1,2%) από όσο είχε αρχικά προβλεφθεί (-0,4%).

Η περίπτωση της Ιταλίας είναι χαρακτηριστική καθώς υπό την ηγεσία του τεχνοκράτη πρωθυπουργού από τον Νοέμβριο του 2011 η χώρα ακολουθεί πιστά τον δρόμο των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και της δημοσιονομικής προσαρμογής.

Κι όμως η οικονομία δεν φαίνεται να παρουσιάζει σημάδια βελτίωσης και αυτό αντανακλάται άλλωστε στο κόστος δανεισμού στις αγορές. Το επιτόκιο των 10ετών ομολόγων της Ιταλίας «φλερτάρει» ξανά με το 6%, το επίπεδο δηλαδή που βρισκόταν επί πρωθυπουργίας Σίλβιο Μπερλουσκόνι στα μέσα της περασμένης χρονιάς.

Το κατώφλι του 6% έχει πλέον περάσει το κόστος δανεισμού της Μαδρίτης την ώρα που επανέρχονται στο προσκήνιο τα σενάρια προσφυγής της Ισπανίας στον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης EFSF.

Χαρακτηριστικό είναι το χθεσινό δημοσίευμα του πρακτορείου Reuters το οποίο επικαλούμενο αναλύσεις οικονομολόγων ανάφερε ότι «το ζήτημα πλεόν δεν είναι το αν αλλά το πότε θα ζητήσει η Ισπανία εξωτερικό δανεισμό» από την Ευρώπη και το ΔΝΤ.

Η άνοδος των επιτοκίων δανεισμού της χώρας αναμένεται να επιβεβαιωθεί και στη σημερινή δημοπρασία ομόλογων από την οποία η κυβέρνηση του Μαριάνο Ραχόι προσδοκά να αντλήσει έως και 2,5 δισ. ευρώ.

Όμως την ώρα που τα επιτόκια των διετών ομολόγων της Ισπανίας κυμαίνονται στο 3,4% τα αντίστοιχα γερμανικά βυθίζονται στο… απόλυτο μηδέν.

Την περασμένη εβδομάδα τα διετή γερμανικά ομόλογα έφτασαν στο χαμηλότερο επίπεδο όλων των εποχών (επιτόκιο 0,09%) για να αυξηθούν την Πέμπτη στο ελάχιστα υψηλότερο επίπεδο του 0,15%.

Το γεγονός ότι οι αγορές δανείζουν μακροπρόθεσμα τη Γερμανία με επιτόκιο 2,4% (για ομόλογα διάρκειας 30 ετών) αποτελεί μία ακόμα ένδειξη του χάσματος ανταγωνιστικότητας μεταξύ των ευρωπαϊκών οικονομιών αλλά και της παντελούς έλλειψης ισοσκελισμού πλεονασμάτων και ελλειμμάτων στους κόλπους της νομισματικής ένωσης.

Αποθαρρυντικό είναι και το γεγονός ότι στη Γερμανία κερδίζει έδαφος η λογική ότι τα προβλήματα του Νότου απορρέουν απλώς από εγγενείς αδυναμίες των αντίστοιχων οικονομιών και όχι από την έλλειψη αναδιανεμητικής πολιτικής στην ευρωζώνη.

Την Τετάρτη ο γερμανός τραπεζίτης της ΕΚΤ Γενς Βάιντμαν άναψε στην ουσία το πράσινο φως σε νέες κερδοσκοπικές επιθέσεις εναντίον της Ισπανίας και της Ιταλίας υποστηρίζοντας ότι «δεν έρχεται και το τέλος του κόσμου αν το κόστος δανεισμού μιας χώρας φτάσει στο 6%». Αρκεί βέβαια αυτή η χώρα να μην είναι η Γερμανία.