Άλυτα παραμένουν τα ακανθώδη προβλήματα της ελληνικής οικονομίας, ενώ διογκώνονται λόγω της νέας προσφυγής στις κάλπες και της δεδομένης της «χαλάρωσης» που επικρατεί εδώ και έναν μήνα στον κρατικό μηχανισμό. Την ίδια ώρα οι εταίροι, είτε μέσω λεκτικών εκβιασμών είτε μέσω πιο «πρακτικών», όπως η μερική εκταμίευση της δόσης του δανείου (4,2 δισ. ευρώ από τα 5,2), προσπαθούν να στρέψουν τη λαϊκή εντολή προς μια πιο φιλομνημονιακή, όπως έχει επικρατήσει να λέγεται το τελευταίο διάστημα, πρόταση διακυβέρνησης.
Δεν είναι, άλλωστε, τυχαίο ότι επανήλθε ο φόβος στάσης πληρωμών του Ελληνικού Δημοσίου στον απόηχο εκβιαστικών διλημμάτων που θέτουν ανώτεροι ευρωπαίοι αξιωματούχοι. Σύμφωνα με έγκυρους τόσο οικονομικούς όσο και πολιτικούς αναλυτές, η εν λόγω στάση είναι ενδεικτική του κλίματος πίεσης που διαμορφώνεται στο εξωτερικό, με σκοπό να επανέλθουν για πολλοστή φορά οι φόβοι για στάση πληρωμών στο Δημόσιο, σε περίπτωση που η πολιτική αστάθεια συνεχιστεί. Οι υπολογισμοί που γίνονται εδώ και καιρό στο Γενικό Λογιστήριο δείχνουν ότι τα λεφτά, με μεγάλη οικονομία και αναβολή επενδυτικών και άλλων δαπανών, φτάνουν οριακά έως το τέλος Ιουλίου.
Το διακύβευμα
Το μέγα ζητούμενο, βέβαια, είναι αν ο προϋπολογισμός εφεξής θα υλοποιηθεί κατά γράμμα, κάτι το οποίο δεν φαίνεται δυνατό εξαιτίας της ρευστότητας που επικρατεί. Οι πληροφορίες από την εκτέλεση του προϋπολογισμού του Απριλίου αναφέρουν νέες αποκλίσεις, ενώ το ίδιο αναμένεται και τον Μάιο καθώς τα έσοδα έχουν μειωθεί, και οι δαπάνες προς ΟΑΕΔ και ταμεία είναι υψηλότερες των στόχων.
Για ακόμη μια φορά θα «πληγωθεί» η πραγματική οικονομία, καθώς τα 6,3 δισ. ευρώ ληξιπρόθεσμων οφειλών που θα πληρώνονταν τον Ιούνιο πλέον εξαρτώνται από τις πολιτικές και δημοσιονομικές εξελίξεις. Το ίδιο ισχύει και για το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, που βρίσκεται πρώτο στη λίστα του σχεδίου αναβολών πληρωμών για να φτάσουν τα λεφτά για μισθούς και συντάξεις.
Αντέχουμε χωρίς μνημόνιο;
Όσο για το ερώτημα εάν αντέχει το κράτος χωρίς το μνημόνιο ή όχι, τα στοιχεία δείχνουν ορισμένα ζητήματα. Όπως υποστηρίζουν στο υπουργείο Οικονομικών, για το 2012 οι δαπάνες για τη λειτουργία του κράτους ξεπερνούν τα 100 δισ. ευρώ και περιλαμβάνονται σε αυτές 12,8 δισ. ευρώ για τόκους εξυπηρέτησης του χρέους. Την ίδια στιγμή τα έσοδα από φόρους, τέλη και ασφαλιστικές εισφορές δεν αναμένεται να ξεπεράσουν τα 84,7 δισ. ευρώ, και αν η ύφεση γίνει ακόμη βαθύτερη, όπως είναι και το πιθανότερο σενάριο, τότε θα μειωθούν κι άλλο.
Σύμφωνα με υψηλόβαθμα στελέχη του ΥΠ.ΟΙΚ., κάτι τέτοιο θα έχει ως αποτέλεσμα το έλλειμμα του κράτους να ξεπεράσει τα 15 δισ. ευρώ, ενώ στο υποθετικό σενάριο της μη πληρωμής των τόκων το πρωτογενές έλλειμμα για εφέτος θα ξεπεράσει τα 2,5 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό για να καλυφθεί θα χρειαστεί να προσφύγει το κράτος σε δανεισμό, ενδεχόμενο το οποίο έχει ελάχιστη πιθανότητα πραγματοποίησης, δεδομένου ότι οι αγορές έχουν γυρίσει την πλάτη τους στην ελληνική οικονομία Τώρα, σε περίπτωση που η ύφεση ξεπεράσει αρκετά το 5%, γεγονός το οποίο θεωρείται πολύ πιθανό από πολλούς αναλυτές, τότε ο στόχος είσπραξης των προβλεπόμενων εσόδων... πάει περίπατο, με δεδομένο ότι όλα τα κόμματα έχουν δεσμευτεί πως δεν θα υπάρξουν νέες αυξήσεις των φορολογικών συντελεστών.
Στον αντίποδα, πάντως, υπάρχουν πολλοί οι οποίοι θεωρούν ότι η διαφορά των 2,5 δισ. ευρώ που απαιτούνται για να ισοσκελιστούν τα έσοδα με τις πρωτογενείς δαπάνες, χωρίς την αποπληρωμή τόκων δηλαδή, θα μπορούσε να καλυφθεί από την πάταξη της φοροδιαφυγής, «σπορ» στο οποίο δεν επιδίδεται το ελληνικό κράτος εν γένει… Γιαυτό, άλλωστε, τα φετινά έσοδα καλύπτονται σε πολύ μεγάλο ποσοστό από τα χαράτσια σε εισοδήματα και ακίνητα, από την επιβολή νέων αυξημένων τεκμηρίων και από τη μείωση του αφορολογήτου στα 5.000 ευρώ. Εφέτος, σύμφωνα με τους στόχους που έχουν τεθεί από την απερχόμενη κυβέρνηση και την τρόικα, το πρωτογενές έλλειμμα θα κινηθεί μεταξύ 2 και 3 δισ. ευρώ, και μόνο το 2013, εφόσον επιτευχθούν οι προβλεπόμενοι στόχοι, η Ελλάδα θα έχει ισοσκελισμένες τις δαπάνες (χωρίς τους τόκους) με τα έσοδα.
Σε κατακόρυφη πτώση τα έσοδα
Ενόσω εκτυλίσσονται τα παραπάνω, σε κατακόρυφη πτώση βρίσκονται τα έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού, τα οποία υπέστησαν πανωλεθρία το πρώτο δεκαήμερο του Μαΐου, καταγράφοντας πτώση 15%, σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2011.Υπηρεσιακοί παράγοντες αναφέρουν ότι εάν δεν αντιστραφεί η τάση η μείωση θα αγγίξει το 50%, ενώ συναγερμός έχει σημάνει στο υπουργείο Οικονομικών καθώς εν μέσω της πολιτικής αβεβαιότητας και προεκλογικής περιόδου, ο φοροεισπρακτικός μηχανισμός παρουσιάζει σημάδια διάλυσης.
Το ΥΠΟΙΚ σε υπηρεσιακό επίπεδο και προκειμένου να αντιμετωπίσει την κατάσταση, περιορίζει ακόμη περισσότερο τις δαπάνες. Η εντολή που δόθηκε στις αρμόδιες υπηρεσίες του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους είναι οι εγκρίσεις μόνο των απολύτως απαραίτητων δαπανών, με ρυθμό αυστηρότερο, ακόμα και σε σύγκριση με το πρώτο τετράμηνο. Ωστόσο η πολιτική συγκράτησης των δαπανών φρενάρεται από την έκρηξη των ελλειμμάτων των ασφαλιστικών ταμείων, με αποτέλεσμα, στους πρώτους μήνες του 2012, να έχουν απορροφήσει σχεδόν το 50% της ετήσιας κρατικής επιχορήγησης.
Στο πρώτο τρίμηνο του 2012 (δεν υπάρχουν ακόμη επίσημα στοιχεία για το τετράμηνο), οι επιχορηγήσεις των ασφαλιστικών ταμείων κάλυψαν το 37,6% του συνολικού ετήσιου κονδυλίου και, αν συνεχιστούν τα προβλήματα, προς τους τελευταίους μήνες του έτους θα προκύψει ανάγκη πρόσθετων πιστώσεων, που είτε θα εξοικονομηθούν από άλλα κονδύλια είτε θα εξευρεθούν με νέα μέτρα.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα εμφανίζει το ΙΚΑ το οποίο, στο πρώτο τρίμηνο, απορρόφησε το 43,7% ή ποσό ύψους 1.599 εκατ. ευρώ της συνολικής ετήσιας επιχορήγησης (3.659 εκατ. ευρώ). Ο ΕΟΠΥΥ απορρόφησε το 41,6% της ετήσιας επιχορήγησης ή 331 εκατ. ευρώ, από 795 εκατ. ευρώ, και ο ΟΓΑ που απορρόφησε το 37,6% της ετήσιας πίστωσης ή 1.370 εκατ. ευρώ.
Εν τω μεταξύ, ο υπηρεσιακός υπουργός Οικονομικών Γιώργος Ζανιάς έδωσε εντολή να αρχίσει η αποστολή των εκκαθαριστικών σημειωμάτων του Ενιαίου Τέλους Ακινήτων του 2009 και του Φόρου Ακίνητης Περιουσίας του 2010, μέσα στην επόμενη εβδομάδα, υπό την πίεση της αύξησης των εσόδων. Να σημειωθεί ότι η ΓΓΠΣ είναι έτοιμη να αποστείλει ακόμα και την ερχόμενη εβδομάδα 270.000 ραβασάκια προς ισάριθμους φορολογούμενους οι οποίοι θα κληθούν να καταβάλλουν Ενιαίο Τέλος Ακινήτων για το 2009 ύψους 100 εκατ. ευρώ.
STEVENIKO
Σας ευχαριστώ για την επίσκεψη σας...
