Η αμετροέπεια του προπαγανδιστή
Πριν από λίγες μέρες έπεσε στα χέρια μου ένα κείμενο «διαμαντάκι» ένα χαρακτηριστικό δείγμα της νέας ελληνικής αρθρογραφίας γραμμένο από την πένα του μετρ του είδους της εσκεμμένης διαστρέβλωσης της πραγματικότητας Πάσχου Μανδραβέλη. Ήταν το άρθρο με τίτλο «Το άλλο μάθημα της Ισλανδίας».
Σκοπός του κειμένου, η ανατροπή της άποψης της ελληνικής κοινής γνώμης για την επονομαζόμενη «επανάσταση των Βίκινγκ». Την ανατροπή του οικονομικού και πολιτικού σκηνικού της Ισλανδίας και την αποφυγή της ένταξης της μικρής αυτής χώρας των 300.000 κατοίκων σε ένα από τα πασίγνωστα «προγράμματα δημοσιονομικής εξυγίανσης» που με περισσή χαρά υποδέχτηκε ο γνωστός δημοσιογράφος εδώ στην Ελλάδα, εκφράζοντας μάλιστα και τις μεγάλες του ευχαριστίες.
Αποφεύγω εδώ και καιρό να μπω στη διαδικασία να επιχειρηματολογήσω απέναντι στις ανακρίβειες που διαβάζω δεξιά κι αριστερά, γιατί πολύ απλά αυτό θα απαιτούσε τόσο χρόνο που αμφιβάλλω αν θα είχα τη δυνατότητα να κάνω τίποτε άλλο στη ζωή μου.
Το εν λόγω κείμενο, όμως, για το «άλλο μάθημα της Ισλανδίας» δεν μπορούσε να μείνει αναπάντητο. Ας πάρουμε, λοιπόν, τα πράγματα από την αρχή.
Σύμφωνα με τον αρθογράφο «αν πάει κάποιος στην Ισλανδία, θα διαπιστώσει ότι στα ταμεία των περισσότερων καταστημάτων δέχονται σχεδόν όλα τα νομίσματα του κόσμου: ευρώ, δολάριο, σουηδική κορώνα, βρετανική λίρα, καναδικό δολάριο, μέχρι και γιεν Ιαπωνίας. Στο τέλος της λίστας είναι η ισλανδική κορώνα που αποτιμάται με τέσσερα μηδενικά (0,000) ».
Η διαπίστωση αυτή προέρχεται από ένα ραδιοφωνικό αφιέρωμα του National Public Radio (NPR) στις 13.4.2012, το οποίο μάλιστα περιείχε και τη μαρτυρία «μιας κατοίκου του Ρέικιαβικ» σύμφωνα με την οποία « … δεν μπορείς να αγοράσεις τίποτε, διότι το ισλανδικό νόμισμα πλέον είναι χωρίς αξία. Κανείς δεν το εμπιστεύεται».
Σύμφωνα με τον κύριο Μανδραβέλη, η (συντριπτική) πλειοψηφία των καταστημάτων της Ισλανδίας δέχεται κάθε είδους νόμισμα για τις καθημερινές συναλλαγές, εκτός από την ισλανδική κορόνα, την οποία μάλιστα η «κάτοικος του Ρέικιαβικ» κοστολογεί με ένα ολοστρόγγυλο μηδέν. Για την ακρίβεια, όχι απλά με ένα, αλλά με τέσσερα μηδενικά.
Πήρα, λοιπόν, την απόφαση να μεταφράσω το κείμενο αυτό (το καλό με τον συγκεκριμένο αρθογράφο είναι πως χρησιμοποιεί αρκετά βατή γλώσσα) και να έρθω σε επαφή με Ισλανδούς μπλόγκερ, μόνιμους κατοίκους του νησιού, άτομα τα οποία μετά από μια μικρής διάρκειας έρευνα εντόπισα μέσα από τα αγγλόφωνα ιστολόγια τους. (Να τονίσω εδώ ότι τα περισσότερα αγγλόφωνα μπλογκς της χώρας είναι τα ταξιδιωτικά).
Οι απαντήσεις στο εξής απλό ερώτημα για το αν και κατά πόσο η πληροφορία που μεταφέρει ο αρθογράφος για την άρνηση των καταστημάτων να δεχτούν τις υποτιμημένες ισλανδικές κορόνες είναι ορθή, ήταν άμεσες.
Η Alda Sigmundsdottir (http://icelandweatherreport.com/) είναι κατηγορηματική. Καμία σχέση με την πραγματικότητα δεν έχει η αναφορά ότι στην ίδια της τη χώρα, οι τοπικές αγορές αρνούνται να δεχτούν τις ισλανδικές κορόνες. «Φυσικά και τα ισλανδικά καταστήματα αποδέχονται το τοπικό νόμισμα» λέει.
Η Alda πάει το ζήτημα της εγγυρότητας του αρθογράφου και ένα βήμα παρακάτω. Όπως μου είπε, τη συγκεκριμένη ραδιοφωνική παραγωγή του NPR που αναφέρεται στο άρθρο της Καθημερινής, είχε την τύχη να την ακούσει και η ίδια.
(Η εκπομπή http://n.pr/L7gJaZ)
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η Alda, η «κάτοικος του Ρέικιαβικ» που με τόση ευστοχία τιτλοφορεί ο Πάσχος Μανδραβέλης, είναι μια μετανάστρια Ισλανδή ονόματι Χάμπι (δεν παίρνω όρκο πως γράφεται το όνομα στην τοπική γλώσσα), η οποία μιλά με τον παραγωγό της εκπομπής από το νησί Svalbard.
Το νησί αυτό, όπως μου λέει η Alda, αλλά και μπορεί ο καθένας μας να εντοπίσει εύκολα μέσω του google maps (http://goo.gl/maps/uOOq), ανήκει στη Νορβηγία και βρίσκεται στον βόρειο αρκτικό κύκλο, σχηματίζοντας μια «νησιωτική ομπρέλα» πάνω από το βόρειο ημισφαίριο. Επίσης απέχει από το Ρέικιαβικ κάτι περισσότερο από 1200 μίλια, ή αλλιώς σχεδόν 2.000 χιλιόμετρα.
Όπως πολύ χαριτωμένα περιγράφει στην εκπομπή η Χάμπι από το Svalbard, όντως σε εκείνο το νησί, όπου όλοι οι κάτοικοι κυκλοφορούν οπλισμένοι μιας και οι αρκούδες είναι περισσότερες από αυτούς (!!!) τα καταστήματα κοστολογούν την ισλανδική κορόνα με τέσσερα μηδενικά. Κανείς δεν δέχεται το νόμισμα αυτό, σε αντίθεση με όλα τα υπόλοιπα νομίσματα του κόσμου, τα οποία γίνονται αποδεκτά.
«Ένα τέλειο παράδειγμα του πώς ο κόσμος βρίσκει τρόπους να προωθήσει την προπαγάνδα του» όπως πολύ εύστοχα παρατήρησε η Ισλανδή από την Ισλανδία Alda, κύριε Πάσχο.
Συνέχισα να ψάχνω για άλλους κατοίκους του χρεοκοπημένου νησιού με το «ανεπιθύμητο νόμισμα» και ευτυχώς είχα μια ακόμη απάντηση από τον Dori Sig. (http://bit.ly/JGULus)
Ούτε ο Dori είχε καμία, μα καμία αμφιβολία. Η άποψη πως η ισλανδική κορόνα είναι ένα νόμισμα με μηδενική αξία όπου κανένα σχεδόν κατάστημα δεν αποδέχεται είναι, όπως λέει, λάθος. Διευκρινίζει ότι η υποτίμηση της κορόνας μετά την τραπεζική κρίση προκάλεσε την επιβολή περιορισμού στο συνάλλαγμα όπου δικαιούται να λάβει ένας Ισλανδός, μέτρο αντισταθμιστικό για τη διατήρηση της σταθερότητας της κεντρικής τράπεζας της Ισλανδίας, αλλά, όπως μου είπε ο Dori, προσωρινό.
Ανέφερε μάλιστα και το επικείμενο δημοψήφισμα της χώρας για την ενδεχόμενη ένταξη της χώρας στην ΕΕ αλλά και τις προεδρικές εκλογές του Ιουνίου του 2012.
Παραδέχεται ότι υπάρχει και η άποψη όπου εκφράζεται και από τη ραδιοφωνική εκπομπή του NPR, πως η χώρα θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει το καναδικό ή το αμερικανικό δολάριο, αλλά επιμένει πως η κορόνα χρησιμοποιείται κανονικά από όλους και τα πράγματα βαίνουν σιγά – σιγά, προς το καλύτερο.
Στη συνέχεια στη συνομιλία που είχαμε μέσω chat, μου τόνισε την ανελέητη προπαγάνδα και την κινδυνολογία των επικρατέστερων μέσων ενημέρωσης της χώρας για την ανάγκη ευρωπαϊκής προοπτικής και ένωσης με την ΕΕ. Τη συνομιλία αυτή επιλέγω να μην τη δημοσιεύσω, αλλά όποιος επιμείνει, μπορώ να του τη στείλω.
Την ίδια ακριβώς προπαγάνδα που θέλει το νησί Svalbard, Ρέικιαβικ, το «Ισλανδικό μάθημα», νομισματικό αλισβερίσι μηδενικών κορόνων και τις ωραίες στο άκουσμα λέξεις όπως «αμετροέπεια», «αριστερολυρικά» και «φαντασιοκοπίες» να παντρεύονται σε ένα συνοθήλευμα ανακριβειών, γεωγραφικών αποκλίσεων, ψεύτικων μαρτυριών και θρασύτατων επικλήσεων της νοημοσύνης ανθρώπων οι οποίοι πάνω απ’ όλα γνωρίζουν ότι μέσα από το διαδίκτυο και με μια απλή έρευνα, μπορούν να σου φέρουν τα πάνω κάτω χωρίς να το καταλάβεις.
Για το τέλος αυτής της αναζήτησης είπα να αφήσω το καλύτερο. Έκανα στο Συνταγματικό Συμβούλιο των πολιτών της Ισλανδίας, το οποίο αυτήν την περίοδο έχει ολοκληρώσει τις εργασίες του, το ίδιο ακριβώς ερώτημα. Για όσους δεν γνωρίζουν, το συνταγματικό συμβούλιο των Ισλανδών πολιτών, προερχόμενο από τη βάση της ισλανδικής κοινωνίας, συνεδρίαζε για μήνες και με την συμβολή και συμβουλή όλων των Ισλανδών, διαμόρφωσε μέσω του ίντερνετ το προσχέδιο για το καινούριο ισλανδικό σύνταγμα που πρόκειται να κατατεθεί για έγκριση στη βουλή.
Την απάντηση μου έδωσε ο Thorsteinn Fr. Sigurdsson, πρώην Γενικός Γραμματέας του Συμβουλίου και ήταν αποστομωτική: η κορόνα κυκλοφορεί κανονικά, υπάρχει ισοτιμία για όλα τα νομίσματα του κόσμου (τη δίνει στο email που έλαβα) και όποιος λέει ότι τα καταστήματα δεν την δέχονται “είτε δεν έχουν έρθει ποτέ στην Ισλανδία, είτε κάτι δεν κατάλαβαν καλά, ή απλά θέλουν τα τραβήξουν την προσοχή. (Η σελίδα του facebook http://www.facebook.com/Stjornlagarad)
(Ο Dori στη συνέχεια της κουβέντας μου είπε πως ήταν συνεργάτη του Γιώργου Αυγερόπουλου κατά τη διάρκεια της παραγωγής και των γυρισμάτων του ντοκιμαντέρ με τίτλο «Μαθήματα από τους Βίκινγκς». Μάλλον από εκεί εμπνεύστηκε και ο Πάσχος Μανδραβέλης τον τίτλο του δικού του κειμένου. Είναι μερικές φορές που αναρωτιέσαι πόσο μικρός είναι αυτός ο κόσμος!).
(Το πραγματικό του όνομα δεν είναι Dori Sig. Όποιος ανατρέξει στο εν λόγω ντοκιμαντέρ, εύκολα θα βρει ποιο είναι. Έχει κανάλι στο youtube και group στο facebook με πολλά βίντεο από την "Επανάσταση των Βίκινγκ": https://www.facebook.com/groups/121749387853900/
(Μου μεταφέρθηκαν τα σχόλια από δύο ακόμη Ισλανδούς μπλόγκερς. Ήταν όλα στο ίδιο ακριβώς μήκος κύματος με την Alda, τον Dori και τον Τhorsteinn).
(Για να προλάβω μερικούς, δεν είμαι ούτε ο Αυγερόπουλος, ούτε κανείς άλλος από την εκπομπή).
(Επέλεξα να μην αναφερθώ στα επιχειρήματα περί γκέουρα, γκιαούρια κλπ. Αποτελούν προσωπικές απόψεις του αρθογράφου, με τις οποίες διαφωνώ, κρίνω, αλλά αυτήν την κριτική την κρατώ για τον εαυτό μου)
Ορίστε και η μετάφραση μου, προς αποφυγή κάθε παρεξήγησης:
Το πρωτότυπο:
polyfimos
STEVENIKO
Σας ευχαριστώ για την επίσκεψη σας...
