Δύο πόλεις που έγιναν μία -περιστοιχισμένη από μπανανοφυτείες, ωραίες παραλίες, μνημεία και εξαίρετες τουριστικές υποδομές- με μεγάλη ιστορία, η Πάφος, είναι η ωραιότερη πόλη του νησιού
ΚΕΙΜΕΝΟ: ΝΤΙΝΟΣ ΚΙΟΥΣΗΣ
ΦΩTOΓPAΦIEΣ: ΦOIBOΣ KYPIAKOY
Για κάποιον που ασχολείται με τον τουρισμό η επίσκεψη στην Κύπρο πραγματικά επιβάλλεται. Από τον τουρισμό και μόνο οι Κύπριοι κατόρθωσαν να έχουν από τα υψηλότερα βιοτικά επίπεδα στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Πώς το κατόρθωσαν με πολύ λιγότερες παραλίες από εμάς, λιγότερα αρχαία, λιγότερα βουνά, λιγότερες λίμνες; Μια πιθανή απάντηση είναι ότι όλα αυτά οφείλονται στο συνδυασμό του κράτους που δουλεύει, των επαγγελματιών που δεν είναι τέτοιοι μόνο κατ' όνομα, στο εξαίρετο επίπεδο υπηρεσιών και στο πολύ καλό μάρκετινγκ. Και βέβαια, σε όλους τους Κυπρίους που έχουν συνειδητοποιήσει πως ο τουρισμός είναι το «ψωμί» τους. Φέτος, ξαναπήγα στην Κύπρο μετά από 11 χρόνια. Η Κύπρος μού άρεσε από την πρώτη φορά αλλά, επειδή είχα λίγες μέρες στη διάθεσή μου, επικεντρώθηκα στην Πάφο.
Γνωριμια με την Παφο
Είναι μία από τις έξι πόλεις της Κύπρου, κτισμένη στη δυτική άκρη του νησιού. Η καταγωγή του ονόματος «Πάφος» είναι λίγο μπερδεμένη. Είτε ήταν το όνομα της κόρης της Αφροδίτης και του Πυγμαλίωνα κατά τη μυθολογία, είτε ο Πάφος ήταν ο γιος του Κίνυρα κατά τον Λουτάτιο, είτε ήταν γιος του Τυφώνα κατά τον Ισίδωρο. Το άλλο «μπέρδεμα» είναι πως πρόκειται για δύο πόλεις. Από τα προϊστορικά χρόνια στην τοποθεσία που βρίσκεται το χωριό Κούκλια υπήρχε η Παλαίπαφος (Παλαιά Πάφος), όπως αναφέρεται και από τον Στράβωνα.
Η (Νέα) Πάφος κτίστηκε στα 16 χιλιόμετρα ΒΔ της Παλαίπαφου τον 4ο π.Χ. αιώνα, κατά την παράδοση, από Αρκάδες αποίκους (από τον Αγαπήνορα). Ηταν ένα από τα σημαντικά βασίλεια του νησιού και στα τέλη του 4ου π.Χ. αιώνα ο Νικοκλής μετέφερε την έδρα του βασιλείου από την Παλαιά στη Νέα Πάφο. Για κάποιους αιώνες οι δύο πόλεις συνυπήρχαν. Η μεν Νέα Πάφος ήταν η πρωτεύουσα της Κύπρου, η δε Παλαιά ήταν το κέντρο λατρείας της θεάς Αφροδίτης με φήμη σε όλο τον αρχαίο κόσμο. Με την επικράτηση του χριστιανισμού, η Παλαίπαφος σιγά-σιγά εγκαταλείφθηκε...
Η Πάφος που θα δείτε σήμερα είναι μια σύγχρονη πόλη που έχει όμως τις γραφικές της γωνιές. Το κομμάτι της Πάφου πάνω στην παραλία λέγεται Κάτω Πάφος κι εκεί βρίσκονται τα περισσότερα ξενοδοχεία, μπαρ, καφετέριες και γενικά τα τουριστικά μαγαζιά με καλή και χρηστική ρυμοτομία (φαρδείς δρόμοι, πεζοδρομήσεις κ.ά).
Πανέμορφο το «βουλεβάρτο» της παραλίας με τους φοίνικες, ένας δρόμος ιδανικός για βόλτα. Λίγο πιο πάνω βρίσκεται η κυρίως Πάφος, γνωστή και σαν «Κτήμα». Εκεί είναι και το εμπορικό κέντρο της πόλης. Στα προάστια και τα γύρω χωριά θα δείτε πως τα σπίτια είναι όλα με κήπο και βέβαια δεν είναι κολλημένα το ένα στο άλλο. Αυτό δίνει μια αίσθηση «άπλας» στον επισκέπτη. Αν τώρα σε αυτό προσθέσετε τις μπανανοφυτείες που υπάρχουν γύρω-γύρω, καταλαβαίνετε!
ΑξΙζει να δεΙτε
Τις αρχαιότητες της Πάφου. Λόγω των σχεδόν 4.000 χρόνων ιστορίας και των μνημείων της, η UNESCO ανακήρυξε όλη την πόλη μνημείο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς και την έθεσε υπό την προστασία της το 1980. Σε μια ευρύτερη περιοχή στην Κάτω Πάφο έχει γίνει συνένωση των αρχαιολογικών χώρων και είναι όλοι προσβάσιμοι πεζή. Θα δείτε εξαίσια ψηφιδωτά στην Οικία του Διονύσου, την Οικία του Αιώνος και την Οικία του Θησέως, που διατηρήθηκαν άψογα μέσα στο χώμα για 1.600 χρόνια μέχρι να τα ανακαλύψει η αρχαιολογική σκαπάνη.
Πιο πέρα οι Τάφοι των Βασιλέων, που πιστεύεται πως ήταν νεκροταφείο πλουσίων κατά τη Ρωμαϊκή εποχή. Εκεί και η στήλη του Αποστόλου Παύλου που μαστιγώθηκε με «σαράντα παρά μία» βουρδουλιές για την εισαγωγή «καινών δαιμονίων». Στην ίδια περιοχή και οι κατακόμβες της Αγίας Σολομωνής και του Αγ. Λαμπριανού, από τους πρώτους χριστιανούς του νησιού. Σε αυτήν της Αγίας Σολομωνής υπάρχουν και τοιχογραφίες. Στην περιοχή βρίσκονται και τρία αρχαία θέατρα από τα οποία διατηρούνται πια μόνο τα δύο. Το πιο γνωστό είναι το «Αρχαίο Ωδείο», ένα ρωμαϊκό ωδείο το οποίο χρησιμοποιείται και σήμερα για παραστάσεις. Ακόμα, υπάρχει το κάστρο «Σαράντα Κολώνες» της εποχής των Λουζινιανών καθώς και το μικρό κάστρο που βρίσκεται στο λιμανάκι της Πάφου που κτίστηκε από τους Βυζαντινούς και ξανά από τους Λουζινιανούς τον 13ο αιώνα.
Την πεντάτρουλη εκκλησία της Αγ. Παρασκευής στη Γεροσκήπου. Τόσοι τρούλοι δεν συναντώνται συχνά!
Την Πέτρα του Ρωμιού. Βρίσκεται περίπου 25 χλμ. από την πόλη. Εκεί, κατά την παράδοση, ανεδύθη η Αφροδίτη μέσα από τα αφρισμένα κύματα και ο βράχος -όπως θρυλείται- είναι κομμάτι από ένα μεγάλο στρείδι που μετέφερε την Αφροδίτη στις ακτές της Κύπρου. Κατά μια άλλη παράδοση επίσης, το βράχο αυτό τον είχε εκσφενδονίσει από το όρος Τρόοδος ο Διγενής Ακρίτας εναντίον Σαρακηνών εισβολέων.
Το Εθνικό Πάρκο του Ακάμα. Η περιοχή του Ακάμαντα είναι το δυτικότερο τμήμα της Κύπρου και περιλαμβάνει την ομώνυμη χερσόνησο και το ομώνυμο δάσος. Θα βρείτε εξαίρετες πεζοπορικές διαδρομές, όπως αυτή για το Φαράγγι του Αβακα, και υπέροχες παραλίες. Στις τελευταίες φιλοξενούνται δύο προστατευόμενα είδη χελώνας που γεννούν τα αυγά τους εδώ.
Στο πάρκο επίσης απαντώνται πάνω από 168 είδη πουλιών, 12 είδη θηλαστικών και 20 είδη εντόμων. Και, φυσικά, δεν υπάρχουν βίλες στο δάσος ούτε κλειστές παραλίες! Το όλον είναι 43.000 στρέμματα («σκάλες» τα λένε στην Κύπρο) με πλούσια θαμνώδη βλάστηση και κυρίαρχα δέντρα το πεύκο, την αγριελιά και την αγριοχαρουπιά. Στην περιοχή του Ακάμαντα μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα λειτουργούσαν μεταλλεία μαγνησίου. Ο οδοιπόρος μπορεί να βρει εγκαταλελειμμένες γαλαρίες καθώς και παλιούς φούρνους και καμίνια.
Την Πηγή της Αφροδίτης (Φοντάνα Αμορόζα). Στην ανατολική μεριά του Ακάμαντα, εκεί που καταλήγει η πεδιάδα της Χρυσοχούς, περίπου 4 χλμ. από το Νέο Χωριό, θα βρείτε ένα μονοπάτι που θα σας οδηγήσει σε μια σπηλιά και μια λιμνούλα, εκεί ακριβώς όπου έκανε το μπάνιο της η θεά του Ερωτα.
Ενας κατακόρυφος σκούρος βράχος από τις σχισμάδες του οποίου ρέει άφθονο νερό ακόμα και το καλοκαίρι. Το νερό σχηματίζει μια μικρή λιμνούλα και ο βράχος μια μικρή σπηλιά. Ο βράχος και η βλάστηση κρύβουν τη λιμνούλα σχεδόν τελείως.
Ο Κλαυδιανός, ένας ποιητής της αρχαιότητας, αναφέρει δύο πηγές, «εκ των οποίων η μία σμίγει το νερό της με μέλι και η άλλη με φαρμάκι». Απ' αυτές οπλίζει ο Ερως τα βέλη του, γι' αυτό άλλωστε οι βολές του είναι άλλοτε πικρές και άλλοτε γλυκές! (Νομίζω πως είναι η καλύτερη εξήγηση του Ερωτα που έχω ακούσει.)
...Και να δοκιμασετε
Τα κρασιά της Κύπρου που είναι το λιγότερο εντυπωσιακά. Τουλάχιστον όσα πέρασαν από τον ουρανίσκο μου! Ενδεικτικά, σας συνιστώ να επισκεφτείτε το Οινοποιείο Κολιός, λίγο έξω από το χωριό Στατός-Αγιος Φώτιος και να δοκιμάσετε το Μαραθεύτικο, τον βασιλιά των κυπριακών ποικιλιών.
ΠΩΣ ΝΑ ΠΑΤΕ
Για την Κύπρο υπάρχουν πιο πολλά δρομολόγια απ' όσα υπάρχουν για Θεσσαλονίκη! Εκτός από τη γραμμή Αθήνα - Λάρνακα που εξυπηρετείται από τρεις εταιρείες (Κυπριακές Αερογραμμές,T/210-37.22.722, Olympic Air T/801 801 0101, Aegean Airlines, T/801 802 0000), υπάρχουν και πτήσεις από Θεσσαλονίκη και Ηράκλειο. Ακόμα υπάρχουν και 8 πτήσεις την εβδομάδα κατευθείαν για Πάφο με τις (Κυπριακές Αερογραμμές).
ΠΟΥ ΝΑ ΜΕΙΝΕΤΕ
Υπάρχει αφθονία καλών ξενοδοχείων στην Πάφο. Εγώ έμεινα στο Leptos Coral Beach (τηλ.: 00357 26 621 742 και www.coral.com.cy), ένα πολύ όμορφο ξενοδοχείο πάνω στη θάλασσα με οικογενειακή, φιλική ατμόσφαιρα. Η τιμή είναι 360 ευρώ για 6 διανυκτερεύσεις με πρωινό.
Πληροφορίες για ξενοδοχεία θα βρείτε στο www.visitcyprus.org.cy ή στον Κυπριακό Οργανισμό Τουρισμού, στο Γραφείο Αθηνών (οδός Αμερικής 38, Τ/210-36.10.178).
Αν θέλετε να μείνετε σε αγροτουριστικό κατάλυμα, θα βρείτε πληροφορίες στο www.agrotοurism.com.cy, όπως επίσης και στο Τ/00357 22 339723).
ΠΟΥ ΝΑ ΦΑΤΕ
Αν θέλετε φρέσκο ψάρι, σας συνιστώ την ταβέρνα του Κόραλ Μπιτς και το ψαρο-εστιατόριο του ξενοδοχείου Θάλασσα. Καλό ψάρι βρήκα και στο εστιατόριο Πέλικαν στην παραλία της Πάφου, κοντά στο Κάστρο. Αυτό όμως που μου πήρε το μυαλό ήταν το Βικλάρι, ακριβώς πάνω από το Φαράγγι του Αβακα. Ο ιδιοκτήτης του, ήρωας του απελευθερωτικού αγώνα, το έχει κτίσει όλο με τα χέρια του. Ονομα και πράμα, μια «Γωνιά του Παραδείσου»!
ΠΡΑΚΤΙΚΑ & ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ
Για την Κύπρο δεν χρειάζεται διαβατήριο, αρκεί και η αστυνομική ταυτότητα. Αν νοικιάσετε αυτοκίνητο, να έχετε υπόψη σας πως εκεί οδηγούν «α λα βρετανικά», δηλαδή ανάποδα. Το έκανα επί μία εβδομάδα και, όπως λέει κι ο λαός, «είπα τον Δεσπότη Παναγιώτη». (Με τρομοκρατεί και μόνον η ιδέα πως μπορεί να χρειαστεί να το ξανακάνω.)
Επίσης, προσοχή στη ζιβανία. Αυτή είναι η ντόπια ρακή που για κάποιον λόγο την κάνουν πάρα πολύ δυνατή. Από την άλλη, έχω τα καλύτερα λόγια να πω για την μπίρα τους και συγκεκριμένα για τη lager της ΚΕΟ.