Aμερικανοί αστρονόμοι ανακάλυψαν, με τη βοήθεια του διαστημικού τηλεσκοπίου «Κέπλερ», το πιο συνωστισμένο αστρικό σύστημα, στο οποίο πέντε εξωπλανήτες βρίσκονται σε πολύ κοντινή τροχιά γύρω από το άστρο τους, σε απόσταση τουλάχιστον 12 φορές μικρότερη από ό,τι η Γη σε σχέση με τον Ήλιο.

Το μητρικό άστρο ΚΟΙ-500 έχει μάζα περίπου όσο ο Ήλιος μας, αλλά έχει μικρότερη διάμετρο (περίπου τα τρία τέταρτα του Ήλιου) και είναι πολύ νεότερο, καθώς η ηλικία του είναι ενός δισεκατομμυρίων ετών (έναντι περίπου 4,5 δισ. ετών του Ήλιου). Το ΚΟΙ-500 βρίσκεται στην κατεύθυνση του αστερισμού της Λύρας, σε απόσταση περίπου 1.100 ετών φωτός από τη Γη.

Οι πέντε εξωπλανήτες που κινούνται γύρω από το εν λόγω άστρο, είναι από 1,3 έως 2,6 φορές μεγαλύτεροι από τη Γη. Παρ’ όλο όμως που είναι μεγαλύτεροι από τη Γη, συνωστίζονται γύρω από το άστρο τους σε μια περιοχή του διαστήματος περίπου 150 φορές μικρότερη από την περιοχή μεταξύ Γης - Ήλιου, σύμφωνα με το Space.com. Έτσι, τα «έτη» τους (η διάρκεια της πλήρους περιφοράς γύρω από το άστρο τους) υπολογίζονται σε μόλις μία, 3,1, 4,6, 7,1 και 9,5 γήινες ημέρες αντίστοιχα.

Οι ερευνητές, μ’ επικεφαλής τον Ντάριν Ραγκοτσίνε του πανεπιστημίου της Φλόριντα, που παρουσίασαν τα ευρήματά τους σε συνέδριο της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρίας, εκτιμούν ότι είναι τόσο κοντά μεταξύ τους, που οι πέντε εξωπλανήτες αλληλοεπηρεάζουν ελαφρώς τις τροχιές τους λόγω των αμοιβαίων βαρυτικών επιρροών που ασκούν ο ένας στον άλλο. Παρ’ όλα αυτά, δεν φαίνεται ότι κινδυνεύουν να συγκρουστούν μεταξύ τους ή να πέσουν πάνω στο άστρο τους. Κάποτε πιστεύεται ότι βρίσκονταν σε πιο μακρινές αποστάσεις μεταξύ τους, αλλά σταδιακά προσέγγισαν το άστρο τους και κατ' επέκταση συνωστίστηκαν σε μια σχετικά μικρή περιοχή.

Λόγω της εγγύτητας στο άστρο τους και οι πέντε εξωπλανήτες θεωρούνται πολύ καυτοί. Καθώς οι επιστήμονες ανακαλύπτουν ολοένα περισσότερους εξωπλανήτες (μόνο το «Κέπλερ» έχει, από τον Μάιο του 2009 που τέθηκε σε τροχιά έως σήμερα, εντοπίσει πάνω από 2.300 δυνητικούς εξωπλανήτες), συνειδητοποιούν ότι οι περισσότεροι από αυτούς βρίσκονται σε πολύ πιο κοντινή τροχιά γύρω από τα άστρα τους σε σχέση με τους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος - κάτι για το οποίο δεν υπάρχει ακόμα ικανοποιητική επιστημονική εξήγηση.

Ένας πλανήτης, τέσσερις ήλιοι!

Εξάλλου, μια ομάδα συνεργαζόμενων επαγγελματιών κι ερασιτεχνών αστρονόμων, ανακάλυψε τον πρώτο εξωπλανήτη που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από δύο «δίδυμους» ήλιους (ένα διπλό σύστημα άστρων), γύρω από το οποίο με τη σειρά του βρίσκεται σε πιο μακρινή τροχιά ένα ακόμα ζεύγος άστρων. Έτσι, στον ουρανό αυτού του εξωπλανήτη εικάζεται ότι λάμπουν δύο κοντινοί ήλιοι και δύο πιο μακρινοί.

Οι ερευνητές, μ’ επικεφαλής την Μεγκ Σβάμπ του πανεπιστημίου Γιέηλ, έκαναν τη σχετική ανακοίνωση στο ίδιο αμερικανικό αστρονομικό συνέδριο, όμως ο αρχικός εντοπισμός του εν λόγω ιδιόμορφου εξωπλανήτη ΡΗ1 έγινε πρώτα από ερασιτέχνες αστρονόμους, στο πλαίσιο του προγράμματος Planethunters.org («Κυνηγοί πλανητών»), οι οποίοι έχουν αναλάβει να αναλύουν τα άφθονα δεδομένα που συλλέγει το «Κέπλερ», ώστε έτσι να βοηθούν τους επαγγελματίες αστρονόμους.

Μέχρι σήμερα μόνο έξι πλανήτες έχουν εντοπιστεί που κινούνται γύρω από διπλά άστρα (άρα έχουν δύο ήλιους στον ουρανό τους), όμως ποτέ έως τώρα δεν είχε βρεθεί πλανήτης με τέσσερα άστρα - ήλιους. Ο ΡΗ1 είναι ένας αέριος γίγαντας με ακτίνα 6,2 φορές μεγαλύτερη της Γης, δηλαδή είναι λίγο μεγαλύτερος από τον Ποσειδώνα.

Ο εξωπλανήτης χρειάζεται 138 γήινες ημέρες (η διάρκεια του έτους του) για να κάνει μια πλήρη περιστροφή πέριξ του κοντινού ζεύγους άστρων του, από τα οποία το ένα είναι μεγαλύτερο (μάζα μιάμιση φορά μεγαλύτερη) από τον Ήλιο μας και το άλλο μικρότερο (μάζα 0,41 φορές σε σχέση με αυτήν του Ήλιου μας). Σε απόσταση περίπου 1.000 αστρονομικών μονάδων (δηλαδή 1.000 φορές η απόσταση Γης - Ήλιου) βρίσκεται το δεύτερο ζεύγος άστρων.