Η μεγαλύτερη δίκη για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας στην ιστορία της Αργεντινής άρχισε στο Μπουένος Άιρες για γεγονότα που συνέβησαν κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής δικτατορίας: 68 κατηγορούμενοι θα λογοδοτήσουν για απαγωγές, βασανιστήρια και βιασμούς εναντίον σχεδόν 800 θυμάτων, 900 μάρτυρες θα κληθούν να καταθέσουν κατά την ακροαματική διαδικασία που θα διαρκέσει δύο χρόνια.

Είναι η μεγαλύτερη δίκη για εγκλήματα που έχουν διαπραχθεί κατά τη διάρκεια της δικτατορίας από την αναίρεση το 2005 των νόμων περί αμνηστίας που ίσχυαν στη χώρα.

Για πρώτη φορά από το τέλος της δικτατορίας το 1983, οι κατηγορούμενοι καλούνται να λογοδοτήσουν για τις "πτήσεις του θανάτου", την πρακτική που ακολούθησε ο στρατός της Αργεντινής στο πλαίσιο του "βρώμικου πολέμου", όταν αντιφρονούντες υπό την επήρεια ναρκωτικών ουσιών ρίχνονταν στη θάλασσα από αεροπλάνα.

Η πρώτη παραδοχή της ύπαρξης των "πτήσεων του θανάτου" ήρθε όταν απόστρατος της Ανωτάτης Σχολής Μηχανικής του Πολεμικού Ναυτικού (Esma), του διαβόητου κέντρου κράτησης και βασανιστηρίων κατά τη διάρκεια της δικτατορίας γνωστού και ως "Αουσβιτς της Αργεντινής", Αντόλφο Σιλίνγκο, παραδέχτηκε σε συνέντευξή του το 1995 ότι συμμετείχε στις πτήσεις.

Ο αργεντινός απόστρατος καταδικάσθηκε για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας στην περίφημη δίκη της Esma, που ολοκληρώθηκε το 2003.

Η ύπαρξη των πτήσεων του θανάτου στοιχειοθετήθηκε, ωστόσο, για πρώτη φορά στο τέλος του 2011, όταν διαβιβάσθηκε στον ανακριτή φάκελος που περιείχε 130 φωτογραφίες πτωμάτων που είχαν ξεβραστεί στις ακτές της Ουρουγουάης, με δεμένα τα πόδια και τα χέρια και σημάδια βασανιστηρίων.

Τα ντοκουμέντα αυτά ανήκαν στον στρατό της Ουρουγουάης και μέχρι πέρυσι θεωρούνταν στρατιωτικά απόρρητα.

Κατά τη γιγάντια δίκη που άρχισε την Τετάρτη θα εκδικασθούν επίσης εγκλήματα, απαγωγές, βασανιστήρια και βιασμοί, που διαπράχθηκαν εναντίον 800 προσώπων στις εγκαταστάσεις της Ανωτάτης Σχολής Μηχανικού του Πολεμικού Ναυτικού στα οκτώ χρόνια της δικτατορίας.

Περισσότεροι από 5.000 αντιφρονούντες πέρασαν από την Esma. Μόνο καμιά εκατοστή επέζησαν. Οι εκατοντάδες μαρτυρίες που έχουν συγκεντρωθεί κατά τη διάρκεια της ανακριτικής διαδικασίας προκαλούν ρίγη.

Οι οργανώσεις υπεράσπισης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εκτιμούν ότι 30.000 άνθρωποι χάθηκαν κατά τη διάρκεια της δικτατορίας. Οι 15.000 από αυτούς τουφεκίστηκαν. Περί τα 500 παιδιά αρπάχτηκαν από τις πολιτικές κρατούμενες μητέρες τους.