Του ΓΙΩΡΓΟΥ Χ.ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ


Οι δημοσιογράφοι δέχονται πανταχόθεν επίθεση ως προνομιούχα συντεχνία. Όχι, δεν πλήττονται τα τεράστια εκδοτικά εγχειρήματα και τα τεράστια ποσά που οφείλουν στο Δημόσιο. Αυτά, αντιθέτως, επιβραβεύονται –εφόσον υπακούουν εις τας υποδείξεις- με δάνεια δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ, τα οποία δίνονται με «εξωτραπεζικά κριτήρια»!

Επίσης, το σκάνδαλο με τις τηλεοπτικές συχνότητες και τις προσωρινές άδειες εξακολουθεί να υφίσταται επί δεκαετίες τώρα. Κι ενώ η «συντεχνία» των μιντιαρχών και των διαπλεκόμενων επιχειρηματιών παραμένει στο απυρόβλητο, γίνονται επιθέσεις κατά των δημοσιογράφων. Άλλοτε με το επιχείρημα ότι χρυσοπληρώνονται και άλλοτε ως δήθεν βρώμικων υπηρετών της διαπλοκής και φαλκιδευτών της δημοκρατίας.

Όμως εδώ γίνεται μία φασιστική γενίκευση που συμπεριλαμβάνει μία δράκα ακριβοπληρωμένων δημοσιογράφων και διαμορφωτών της κοινής γνώμης και των χιλιάδων άλλων, που εργάζονται σε συνθήκες γαλέρας ή είναι άνεργοι. Ποιοι χρησιμοποιούν αυτές τις γενικεύσεις; Εκείνοι που κάθε φορά επιδιώκουν να ελέγξουν την ενημέρωση. Γι’ αυτό τα δάνεια δίνονται μόνο στα έντυπα που υποστηρίζουν την καθεστηκυία τάξη στην τροϊκανή της εκδοχή. Όμως, το ίδιο συμβαίνει και στο άλλο άκρο, όπου ισχύει, επίσης, το «όποιος δεν είναι μαζί μας είναι εναντίον μας». Ή το απολύτως φασιστικό στη γενίκευσή του σύνθημα «αλήτες, ρουφιάνοι, δημοσιογράφοι». Παραδόξως, αυτές τις γενικεύσεις υποστηρίζουν και οι λεγόμενοι μεγαλοδημοσιογράφοι της διαπλοκής, καθώς μπορούν εύκολα να κρυφτούν μέσα σ’ αυτές.

Πέραν αυτών, όμως, γινόμαστε σήμερα μάρτυρες μιας νέας αντίληψης για τη δημοσιογραφία, που εκπορεύεται από την εξουσία και η οποία μετράει τη δεοντολογία αλλά και τη δημοκρατία με το… λάστιχο. Με άλλα λόγια, κάποιοι, όπως ο διευθύνων σύμβουλος της δημόσιας τηλεόρασης, Ν. Σίμος, θεωρούν ότι «…η έννοια της δημοκρατίας ξεχείλωσε, κυριολεκτικά, στη Μεταπολίτευση…». Η απομάκρυνση, συνεπώς, του Κώστα Αρβανίτη και της Μαριλένας Κατσίμη από την εκπομπή «Πρωινή Ενημέρωση» της ΕΡΤ έγινε πέραν των άλλων και λόγω της «ξεχειλωμένης δημοκρατίας» και της «ασυδοσίας», που επέτρεψε η με «ιδεολογικά συμπλέγματα» συντηρητική παράταξη κατά την μεταπολίτευση! Αυτό ισχυρίζεται ο διορισμένος από την κυβέρνηση διευθύνων σύμβουλος της δημόσιας τηλεόρασης! Και ερωτάται: είναι δεοντολογικά σωστός και δημοκρατικός ο κομματικός διορισμός; Για ποια αξιοκρατία, λοιπόν, μιλάει;

Η δημοκρατία της συντηρητικής παράταξης είναι διαφορετική ιδεολογικά από αυτή που περιγράφει ο συνταγματικός χάρτης της χώρας; Όσο για τον «δημοκρατία των μειοψηφιών», στην οποία αναφέρεται, άραγε ο ΣΥΡΙΖΑ, αν και αξιωματική αντιπολίτευση, κινείται εκτός των συνταγματικών ορίων; Αλλά, εντέλει, ποια αυθεντία θέτει τα όρια ανοχής σ’ ένα δημοκρατικό καθεστώς; Η ερωτηματοθεσία αφ’ εαυτής φανερώνει ότι η ανεκτικότητα (εφ’ όσον εφαρμόζεται εντός ενός ορίου) εμπεριέχει και τη μη ανεκτικότητα.

Σήμερα, σύμφωνα με τον Χάμπερμας, βρίσκουμε το παράδοξο στην αντίληψη της «αμυντικής δημοκρατίας», όπου οι δημοκρατικές ελευθερίες του πολίτη περιορίζονται από την πρακτική των εχθρών της δημοκρατίας, όπως είναι οι τρομοκράτες. Αλλά είναι ο Αλ. Τσίπρας τρομοκράτης; Ή ο Κώστας Αρβανίτης εχθρός της δημοκρατίας; Αν προσχωρήσουμε σε αυτή τη λογική, θα έχουμε παντελή αποδόμηση της έννοιας της ανεκτικότητας, δηλαδή του σεβασμού της άλλης άποψης, που οδηγεί σε παγίδα, καθώς σε μία δημοκρατία «κανείς δεν έχει το προνόμιο να χαράζει τα όρια της ανεκτικότητας μόνο από την οπτική γωνία των εκάστοτε δικών του αξιολογικών τοποθετήσεων»(Χάμπερμας).

 Σε κάθε περίπτωση, τα όρια ανοχής καθορίζονται με βάση τους κοινούς αξιολογικούς προσανατολισμούς που βρίσκουν την έκφρασή τους στο Σύνταγμα. Σ’ αυτή την κατεύθυνση το Σύνταγμα ανέχεται ακόμη και τους «αντιπάλους» της δημοκρατίας (όπως τους βλέπει η πλειοψηφία του κ. Σίμου), οι οποίοι αύριο θα μπορούσαν, ενδεχομένως, να αποδειχθούν πραγματικοί φίλοι της.