Εκτιμήσεις σχετικής και απόλυτης φτώχειας στην περίοδο 2011-2013
*
Εκτιμήσεις. Στοιχεία αποδοχών από την Έκθεση του
Προϋπολογισμού 2013 για μισθούς και συντάξεις και του ΜΠΔΣ
2013-2016 (κυκλοφόρησε στις 31 Οκτωβρίου).
** Δείκτες φτώχειας σε απόλυτους όρους δηλαδή όταν το κατώφλι της φτώχειας παραμένει διαχρονικά σταθερό σε όρους πραγματικής αγοραστικής δύναμης. Ειδικότερα, το ποσοστό φτώχειας για κάθε έτος υπολογιζόμενο με το κατώφλι φτώχειας του έτους 2005 (60% του διάμεσου εισοδήματος του 2005 εκφρασμένου σε τιμές του κάθε επιμέρους έτους με βάση τον εναρμονισμένο δείκτη τιμών καταναλωτή).
Πρόσφατα
(2/11/12) δημοσιεύτηκε από την Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία
(ΕΛΣΤΑΤ) η Έρευνα Εισοδήματος και Συνθηκών Διαβίωσης των
νοικοκυριών για το 2011, με βάση τα εισοδήματα του 2010, την
οποία παρουσίασε ο Θ. Μητράκος στην «Ε» (18/11/12)*.
Ο Θ. Μητράκος στην ανάλυσή του αναφέρθηκε στα πιο πρόσφατα δημοσιευθέντα από τους επίσημους φορείς (ΕΛΣΤΑT, Eurostat) στοιχεία της έρευνας του 2011, η οποία συγκέντρωσε και ανέλυσε τα εισοδήματα του 2010. Ορθή η ανάλυση ενός επιστήμονα, ο οποίος προτίμησε να περιοριστεί στα επίσημα διαθέσιμα δεδομένα.
Σε κανονικές περιόδους η υστέρηση των δύο χρόνων (2011-2012) δε θα είχε σημαντικές επιπτώσεις στα αναλυτικά αποτελέσματα και συμπεράσματα. Όμως, σε περίοδο κρίσης σαν αυτή που περνάει η Ελλάδα ο κοινωνικός, όπως και ο πολιτικός, χρόνος τρέχει με ασύλληπτη ταχύτητα.
Ήδη ο ψηφισθείς Προϋπολογισμός για το 2013, όσον αφορά μισθούς και συντάξεις, καθώς και το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής (ΜΠΔΣ) 2013 -16, που πρόσφατα έγινε νόμος του κράτους, παραθέτουν σημαντικά στοιχεία για την εξαγωγή συμπερασμάτων, παρά το γεγονός ότι οι (κρατικές) προβλέψεις πάντα πέφτουν έξω, με πρόθεση τον εξωραϊσμό του ζοφερού άμεσου μέλλοντος, παραπλανώντας για την πραγματική επίπτωση της κρίσης στην κοινωνία.
Έτσι, έστω και με βάση τις συντηρητικές εκτιμήσεις του κράτους προκύπτουν νέα, συγκλονιστικά στοιχεία.
Το εφιαλτικό έτος 2013
Η
μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος το 2010 (κατά -12,2%) είχε
ως αποτέλεσμα την αύξηση της σχετικής φτώχειας κατά 1,3% (από
20,1% το 2009 σε 21,4% το 2010) και της απόλυτης φτώχειας κατά
6,9% (από 16% το 2009 σε 22,9% το 2010). Είναι απόλυτα λογικό να
υποθέσει κανείς ότι ανάλογες μεταβολές των δεικτών φτώχειας
θα καταγραφούν και λόγω των μειώσεων του διαθεσίμου
εισοδήματος στα επόμενα έτη 2011 (κατά -8,1%), 2012 (κατά
-12,6%) και 2013 (κατά -11,4%, εκτιμήσεις Προϋπολογισμού 2013 και
ΜΠΔΣ 2013-16). Ουσιαστικά, πρόκειται για αναλογική εφαρμογή
και στα επόμενα έτη όσων καταγράφηκαν στο πρώτο έτος της
κρίσης (2010).
Οι εκτιμήσεις του Πίνακα, βασισμένες στις επίσημες προβλέψεις δείχνουν ότι το 2013 το 41,1% του πληθυσμού θα βρίσκεται σε απόλυτη φτώχεια (δηλαδή κάτω από την γραμμή της φτώχειας όπως αυτή είχε ορισθεί για το έτος 2005).
Παρατηρούμε ότι, μέσα σε ένα μόλις έτος στην περίοδο της τρέχουσας κρίσης (το 2010) είχαμε αύξηση της φτώχειας σε απόλυτους όρους κατά 6,9 ποσοστιαίες μονάδες ή κατά 43,1%.
Η δραματική εκτίναξη του ποσοστού ανεργίας (από 7,2% το β’ και το γ’ τρίμηνο του 2008 σε 25,4% τον Αύγουστο του 2012) είναι προφανές ότι συνετέλεσε σημαντικά στην αύξηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού στην περίοδο της κρίσης.
Συμπέρασμα: Είναι αδιανόητο ότι η απόλυτη φτώχεια εκτιμάται για το 2013 στο 41,1% του πληθυσμού. Θα ήταν χρήσιμο αν μπορούσαμε να βρούμε στοιχεία μιας χρονολογικής σειράς αρχίζοντας από το 1941, έτος της ναζιστικής και φασιστικής κατοχής, για να εξάγουμε πρόσθετα χρήσιμα συμπεράσματα. Σε κάθε περίπτωση τουλάχιστον μετά τον εμφύλιο τα στοιχεία δείχνουν δυστυχώς τη σημερινή πρωτοφανή κοινωνική καταστροφή που προκλήθηκε από τις πολιτικές των μνημονίων που επέβαλαν η τρόικα και οι κυβερνήσεις της.
Απόλυτη Φτώχεια: 41,1 %.
Ύφεση: 25% για τη μέχρι τώρα περίοδο των Μνημονίων, με εκτίμηση για ύφεση το 2013 γύρω στο 7%.
Ανεργία: 25,4%, με εκτίμηση του ΙΝΕ ΓΣΣΕ για το 2013 πάνω από το 32%!
Ανεργία των νέων: 15-24 ετών 55% (Αύγουστος 2012)
Ανεργία των νέων γυναικών: 15-24 ετών πάνω από 65%! (Αύγουστος 2012)
Οι παραπάνω εκτιμήσεις, σε ένα-δύο χρόνια θα φαίνονται λίαν συντηρητικές, δεδομένης της εκτίναξης των ανέργων που είναι ομάδα υψηλού κινδύνου φτώχειας και ως εκ τούτου της στέρησης βασικών αγαθών και υπηρεσιών. Πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι η φτώχεια πνίγει πλέον τους νέους άνεργους, αλλά και τους (ελάχιστους) εργαζόμενους που αμείβονται με τους νέους κατώτατους μισθούς και σε συνθήκες με ευέλικτες μορφές απασχόλησης.