7 απορίες για το γιαούρτι
Ποια είναι η διατροφική του αξία;
Το γιαούρτι μάς δίνει όλα τα θρεπτικά συστατικά του γάλακτος: πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, λιπαρά, ασβέστιο, φώσφορο, άλλα μέταλλα και ιχνοστοιχεία και βιταμίνες Α και του συμπλέγματος Β.
Είναι πράγματι τόσο καλό για την υγεία μας;
Κατ’ αρχάς, μας δίνει ασβέστιο και φώσφορο, όπως και τα υπόλοιπα γαλακτοκομικά προϊόντα, οπότε είναι πολύ σημαντικό για την υγεία των οστών και των δοντιών μας. Επίσης, χάρη στους μικροοργανισμούς που περιέχει, δρα προστατευτικά για το έντερο, δεδομένου ότι είναι πλούσια πηγή προβιοτικών. Επιπλέον, σύμφωνα με έρευνες που έχουν γίνει, φαίνεται να βοηθάει στην απώλεια βάρους, να ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα, αλλά και να προφυλάσσει από κάποιες μορφές καρκίνου (π.χ. της ουροδόχου κύστης).
Είναι παχυντικό;
Όσον αφορά τα λιπαρά που περιέχει το γιαούρτι, αυτά αναγράφονται στη συσκευασία και μπορεί να είναι από 0% έως 10%. Οι θερμίδες που μας δίνει ένα λευκό γιαούρτι (όχι επιδόρπιο) κυμαίνονται από 80 έως 180 σε κάθε κεσεδάκι (240 γρ.).
Γιατί γίνεται καλύτερα ανεκτό από το γάλα;
Στο γιαούρτι οι υδατάνθρακες του γάλακτος (λακτόζη) ζυμώνονται (δίνουν το γαλακτικό οξύ, που ευθύνεται και για τη χαρακτηριστική υπόξινη γεύση του γιαουρτιού), και έτσι, ως προϊόν ζύμωσης, το γιαούρτι είναι πιο εύπεπτο. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο οι άνθρωποι που έχουν δυσανεξία στη λακτόζη (δεν ανέχονται το γάλα) τις περισσότερες φορές μπορούν να καταναλώσουν ευκολότερα το γιαούρτι και να μη στερηθούν έτσι το ασβέστιο, που είναι απαραίτητο για τον οργανισμό.
Πώς το συντηρούμε;
Το γιαούρτι διατηρείται πάντα στο ψυγείο, κλεισμένο μέσα στο κεσεδάκι στο οποίο το αγοράζουμε. Πάνω στη συσκευασία του αναγράφεται πάντα η ημερομηνία λήξης του, την οποία και πρέπει να σεβόμαστε και να μην το καταναλώνουμε μετά το πέρας της. Ένας γενικός κανόνας είναι πάντως ότι το γιαούρτι συντηρείται στους 0-2° C για 15 ημέρες.
Έχουν τα γιαούρτια προβιοτικά;
Σύμφωνα με τον ορισμό του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, «προβιοτικά (probiotics) είναι τα ζωντανά μικρόβια που όταν καταναλωθούν σε επαρκή ποσότητα, έχουν οφέλη για την υγεία και για την αντιμετώπιση ορισμένων παθήσεων». Γενικά, τα προϊόντα που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως είναι το γιαούρτι και το ξινόγαλα, περιέχουν τέτοια καλά ζωντανά μικρόβια. Τα τελευταία χρόνια η βιομηχανία δημιούργησε προβιοτικά προϊόντα στα οποία προσέθεσε (στους ήδη υπάρχοντες «καλούς» μικροοργανισμούς) μεγαλύτερο ποσοστό ζωντανών μικροβίων, ώστε να αυξάνεται η ωφελιμότητά τους. Έτσι, υπάρχει στην αγορά και η κατηγορία των γιαουρτιών που είναι εμπλουτισμένα με προβιοτική καλλιέργεια. Περισσότερα γι’ αυτά διαβάστε στο σχετικό θέμα στη σελίδα 110.
Ποια είναι τα είδη του;
Το γιαούρτι διακρίνεται, ανάλογα με το είδος του γάλακτος από το οποίο είναι φτιαγμένο, σε αγελαδινό (που είναι και το πιο συνηθισμένο πλέον), πρόβειο και κατσικίσιο. Επίσης, ανάλογα με τον τρόπο επεξεργασίας του, χωρίζεται σε: παραδοσιακό, που μπορεί να είναι είτε αγελαδινό είτε πρόβειο, έχει πέτσα και είναι πλήρες (έχει δηλαδή μέχρι 4% λιπαρά όταν είναι αγελαδινό και μέχρι 7% λιπαρά όταν είναι πρόβειο), στραγγιστό, που είναι συνήθως αγελαδινό (λέγεται στραγγιστό γιατί στραγγίζεται το γιαούρτι και αποβάλλεται ο ορός του γάλακτος, με αποτέλεσμα να γίνεται πιο πηκτό) -σε αυτή την κατηγορία τα γιαούρτια μπορεί να έχουν διάφορα λιπαρά (ακόμα και 10%, όταν έχει προστεθεί και ανθόγαλα)- και set (συνεκτικό) ή stirred (αναμεμειγμένο), που είναι κυρίως αγελαδινά, περιέχουν αρκετό νερό και είναι πιο ελαφριά, έχουν δηλαδή λιγότερα λιπαρά από τα πλήρη (από 0% έως 4%). Τέλος, το γιαούρτι μπορεί να κατηγοριοποιηθεί και βάσει των λιπαρών που περιέχει. Σημαντικό είναι να σημειώσουμε ότι υπάρχουν και τα επιδόρπια γιαουρτιού (περιέχουν και διάφορα άλλα συστατικά, όπως ζελατίνη, σοκολάτα, μπισκότα κ.λπ.), τα βρεφικά και παιδικά γιαούρτια, τα εμπλουτισμένα γιαούρτια (π.χ. με βιταμίνες, σίδηρο) και το ξινόγαλα, που είναι ουσιαστικά ένα γιαούρτι υγρής μορφής.
Το γιαούρτι μάς δίνει όλα τα θρεπτικά συστατικά του γάλακτος: πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, λιπαρά, ασβέστιο, φώσφορο, άλλα μέταλλα και ιχνοστοιχεία και βιταμίνες Α και του συμπλέγματος Β.
Είναι πράγματι τόσο καλό για την υγεία μας;
Κατ’ αρχάς, μας δίνει ασβέστιο και φώσφορο, όπως και τα υπόλοιπα γαλακτοκομικά προϊόντα, οπότε είναι πολύ σημαντικό για την υγεία των οστών και των δοντιών μας. Επίσης, χάρη στους μικροοργανισμούς που περιέχει, δρα προστατευτικά για το έντερο, δεδομένου ότι είναι πλούσια πηγή προβιοτικών. Επιπλέον, σύμφωνα με έρευνες που έχουν γίνει, φαίνεται να βοηθάει στην απώλεια βάρους, να ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα, αλλά και να προφυλάσσει από κάποιες μορφές καρκίνου (π.χ. της ουροδόχου κύστης).
Είναι παχυντικό;
Όσον αφορά τα λιπαρά που περιέχει το γιαούρτι, αυτά αναγράφονται στη συσκευασία και μπορεί να είναι από 0% έως 10%. Οι θερμίδες που μας δίνει ένα λευκό γιαούρτι (όχι επιδόρπιο) κυμαίνονται από 80 έως 180 σε κάθε κεσεδάκι (240 γρ.).
Γιατί γίνεται καλύτερα ανεκτό από το γάλα;
Στο γιαούρτι οι υδατάνθρακες του γάλακτος (λακτόζη) ζυμώνονται (δίνουν το γαλακτικό οξύ, που ευθύνεται και για τη χαρακτηριστική υπόξινη γεύση του γιαουρτιού), και έτσι, ως προϊόν ζύμωσης, το γιαούρτι είναι πιο εύπεπτο. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο οι άνθρωποι που έχουν δυσανεξία στη λακτόζη (δεν ανέχονται το γάλα) τις περισσότερες φορές μπορούν να καταναλώσουν ευκολότερα το γιαούρτι και να μη στερηθούν έτσι το ασβέστιο, που είναι απαραίτητο για τον οργανισμό.
Πώς το συντηρούμε;
Το γιαούρτι διατηρείται πάντα στο ψυγείο, κλεισμένο μέσα στο κεσεδάκι στο οποίο το αγοράζουμε. Πάνω στη συσκευασία του αναγράφεται πάντα η ημερομηνία λήξης του, την οποία και πρέπει να σεβόμαστε και να μην το καταναλώνουμε μετά το πέρας της. Ένας γενικός κανόνας είναι πάντως ότι το γιαούρτι συντηρείται στους 0-2° C για 15 ημέρες.
Έχουν τα γιαούρτια προβιοτικά;
Σύμφωνα με τον ορισμό του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, «προβιοτικά (probiotics) είναι τα ζωντανά μικρόβια που όταν καταναλωθούν σε επαρκή ποσότητα, έχουν οφέλη για την υγεία και για την αντιμετώπιση ορισμένων παθήσεων». Γενικά, τα προϊόντα που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως είναι το γιαούρτι και το ξινόγαλα, περιέχουν τέτοια καλά ζωντανά μικρόβια. Τα τελευταία χρόνια η βιομηχανία δημιούργησε προβιοτικά προϊόντα στα οποία προσέθεσε (στους ήδη υπάρχοντες «καλούς» μικροοργανισμούς) μεγαλύτερο ποσοστό ζωντανών μικροβίων, ώστε να αυξάνεται η ωφελιμότητά τους. Έτσι, υπάρχει στην αγορά και η κατηγορία των γιαουρτιών που είναι εμπλουτισμένα με προβιοτική καλλιέργεια. Περισσότερα γι’ αυτά διαβάστε στο σχετικό θέμα στη σελίδα 110.
Ποια είναι τα είδη του;
Το γιαούρτι διακρίνεται, ανάλογα με το είδος του γάλακτος από το οποίο είναι φτιαγμένο, σε αγελαδινό (που είναι και το πιο συνηθισμένο πλέον), πρόβειο και κατσικίσιο. Επίσης, ανάλογα με τον τρόπο επεξεργασίας του, χωρίζεται σε: παραδοσιακό, που μπορεί να είναι είτε αγελαδινό είτε πρόβειο, έχει πέτσα και είναι πλήρες (έχει δηλαδή μέχρι 4% λιπαρά όταν είναι αγελαδινό και μέχρι 7% λιπαρά όταν είναι πρόβειο), στραγγιστό, που είναι συνήθως αγελαδινό (λέγεται στραγγιστό γιατί στραγγίζεται το γιαούρτι και αποβάλλεται ο ορός του γάλακτος, με αποτέλεσμα να γίνεται πιο πηκτό) -σε αυτή την κατηγορία τα γιαούρτια μπορεί να έχουν διάφορα λιπαρά (ακόμα και 10%, όταν έχει προστεθεί και ανθόγαλα)- και set (συνεκτικό) ή stirred (αναμεμειγμένο), που είναι κυρίως αγελαδινά, περιέχουν αρκετό νερό και είναι πιο ελαφριά, έχουν δηλαδή λιγότερα λιπαρά από τα πλήρη (από 0% έως 4%). Τέλος, το γιαούρτι μπορεί να κατηγοριοποιηθεί και βάσει των λιπαρών που περιέχει. Σημαντικό είναι να σημειώσουμε ότι υπάρχουν και τα επιδόρπια γιαουρτιού (περιέχουν και διάφορα άλλα συστατικά, όπως ζελατίνη, σοκολάτα, μπισκότα κ.λπ.), τα βρεφικά και παιδικά γιαούρτια, τα εμπλουτισμένα γιαούρτια (π.χ. με βιταμίνες, σίδηρο) και το ξινόγαλα, που είναι ουσιαστικά ένα γιαούρτι υγρής μορφής.
Πηγή: vita