Εχει η Βρετανία μέλλον στην Ευρώπη; Θα παραμείνει στην Ευρωπαϊκή Ενωση η «δύστροπη και υπερσυντηρητική» - κατά την παροιμιώδη έκφραση του πρώην προέδρου της Γαλλίας Βαλερί Ζισκάρ ντ' Εστέν - Γηραιά Αλβιών; Η στάση του βρετανού πρωθυπουργού Ντέιβιντ Κάμερον στο πρόσφατο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και όσα αφήνει να εννοηθούν σε κατ' ιδίαν συναντήσεις με ευρωπαίους ομολόγους του δίνουν την εντύπωση ότι η Βρετανία κατευθύνεται προς την έξοδο. Προς την «αυτο-εξορία» έγραψε ο «Economist».

Η τελευταία δημοσκόπηση έδειξε ότι το 48% των Βρετανών είναι εναντίον της συμμετοχής της χώρας τους στην ΕΕ και η ψηφοφορία στη Βουλή των Κοινοτήτων στις 18 Νοεμβρίου έδειξε ότι περίπου τα επτά στα δέκα μέλη της «εκδηλώθηκαν είτε υπέρ της αποχώρησης είτε υπέρ μιας εκ βάθρων αναδιαπραγμάτευσης» της βρετανικής συμμετοχής. Το πολιτικό επιτελείο του κ. Κάμερον δεν αρνείται ότι σε περίπτωση που δεν γίνει ένα από τα δύο η θέση του στην ηγεσία του κόμματος και ως πρωθυπουργού κινδυνεύει - όπως ακριβώς έγινε και με τη Μάργκαρετ Θάτσερ -, γεγονός το οποίο ερμηνεύει και την ακαμψία του στις συμβιβαστικές προτάσεις που του έγιναν. Οι διαθέσεις της βρετανικής κοινής γνώμης, άλλωστε, φαίνονται και στα γραφεία στοιχημάτων: Δείχνουν ότι ως το 2015 η Βρετανία θα βρεθεί εκτός ΕΕ.

«Υπάρχει ένα χάσμα, τεράστιο όσο ποτέ άλλοτε, μεταξύ Βρετανίας και υπόλοιπης Ευρώπης» διαπιστώνει (ανώνυμος) αξιωματούχος της Κομισιόν σχολιάζοντας την επιμονή του Κάμερον για «γενναίες» περικοπές - κατά 200 δισ. ευρώ και πλέον - στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό του 2014-2020, γεγονός που οδήγησε σε ναυάγιο τη  διάσκεψη των «27». Το πολιτικό περιβάλλον του δικαιολογεί τη βρετανική στάση επιμένοντας ότι οι συνθήκες έχουν αλλάξει ριζικά στην Ευρώπη από τη δεκαετία του '60 και του '70, όταν διαμορφώθηκαν τα λεγόμενα πλαίσια ευρωπαϊκής συνεργασίας. Κατά την άποψη των συνεργατών του Κάμερον δεν υπάρχει κανένας λόγος «πολιτικής  σύγκλισης» και η προσπάθεια της «ενωμένης Ευρώπης» θα πρέπει να στραφεί στην ανάπτυξή της αποκλειστικά ως οικονομικού-εμπορικού παράγοντα.

Φυσικά, υπάρχουν αντιδράσεις - στη Βρετανία αλλά και σε άλλες χώρες. Αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ θα σημάνει υποβάθμιση του Σίτι σε βαθμό που σε μικρό διάστημα όλες οι εργασίες και τα ντιλ που επί δύο αιώνες κλείνονται στα γραφεία του θα γίνονται στη Φραγκφούρτη και στο Παρίσι. Είναι ενδιαφέρον ότι ο πρόεδρος της Συνομοσπονδίας Βρετανικών Βιομηχανιών Ρότζερ Καρ «προειδοποίησε» τον πρωθυπουργό και όλη την πολιτική ηγεσία της χώρας για τον «μέγα κίνδυνο» που θα διατρέξει η οικονομία και το διεθνές πολιτικό status της αν η χώρα αποσχιστεί από την ΕΕ. Τραπεζίτες και ναυτιλιακοί παράγοντες στο Λονδίνο θεωρούν ότι το Σίτι θα δεχθεί ένα «κατευθείαν βαρύ πλήγμα» αν η χώρα «απομακρυνθεί» από την Ευρώπη. Το «αφάνταστο ρίσκο» που διακινδυνεύει η Βρετανία υπογράμμισε και ο Τόνι Μπλερ σε ομιλία του την περασμένη Τρίτη στο «Business for New Europe». «Αν φύγουμε από την ΕΕ», είπε ο πρώην  πρωθυπουργός, «θα αγωνιζόμαστε τα επόμενα 20 χρόνια να ενταχθούμε και πάλι».

Αντίθεση για (ενδεχόμενη) αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ εκδηλώνεται και στην Αμερική. Ο Λευκός Οίκος δεν διαψεύδει πληροφορίες βρετανικών εφημερίδων οι οποίες αποκάλυψαν ότι τουλάχιστον δύο φορές τις τελευταίες εβδομάδες ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα είχε την ευκαιρία «να δείξει στον Ντέιβιντ Κάμερον το ζωηρό ενδιαφέρον [της Αμερικής] να παραμείνει η Βρετανία στην Ευρώπη». Και οι «New York Times» σε κύριο άρθρο τους αφού σημείωναν πριν από λίγες ημέρες ότι η Βρετανία αποτελεί τη «γέφυρα στην Ευρώπη» της Αμερικής, τόνιζαν ότι θα ήταν «αδιανόητο» η Βρετανία να αποχωρήσει από την ΕΕ τη στιγμή που «άλλες χώρες» - εννοούσαν την Κίνα, την Ινδία κ.λπ. - εισχωρούν στον οικονομικό και τραπεζικό χώρο της Ευρώπης. Οι «ειδικές σχέσεις» που, θεσμικά, συνδέουν τις δύο χώρες από το 1949, έχουν αναδείξει τη Βρετανία σε πλασιέ των αμερικανικών απόψεων στην ΕΕ για οποιοδήποτε ζήτημα.

Πηγή